قصر دارالامان
قصر دارالامان، از بناهای تاریخی افغانستان متعلق به دورۀ امان‌الله خان.
قصر دارالامان، اثری تاریخی در جنوب غرب کابل است و یک شاخص هویت‌بخش برای این شهر به شمار می‌رود.[۱]
نام‌گذاری
دارالامان، به‌معنای محل صلح و امان است.[۲] این قصر در زمان حکومت کوتاه حبیب‌الله کلکانی به‌نام «دارالحبیب» و بعدها «دارالفنون» شناخته می‌شد. در سال 1333ش توسط هیئت شهرداری کابل به‌نام قصر دارالامان نامیده شد.[۳]
تاریخچه
قصر دارالامان، توسط امان‌الله خان در سال 1920م ساخته شد. دارالامان در ابتدا قرار بود مقر پارلمان جدید افغانستان باشد اما این اتفاق هرگز نیفتاد.[۴] زمان ساخت دارالامان روابط حسنه‌ای میان افغانستان و آلمان برقرار بود، به‌همین‌دلیل در امور شهرسازی و تعمیرات شهریِ افغانستان گروه 22 نفرۀ معماران آلمانی فعالیت داشتند. ساخت قصر دارالامان در سال 1304ش نیز تحت نظر مهندس والتر هارتنِ آلمانی آغاز شد و در سال 1306ش پایان یافت. ساخت قصر دارالامان بخشی از یک طرح بزرگ‌تر برای نوسازی و اصلاح افغانستان بود و بنا بود این قصر بخشی از پایتخت تاریخی باشد که هرگز محقق نشد و حتی برنامه‌هایی برای اتصال آن به کابل توسط یک راه‌آهن وجود داشت.[۵]
موقعیت جغرافیایی
این قصر در 16 کیلومتری مرکز کابل بر روی افشار تپه و نزدیک قصر دیگری به‌نام تاج‌بیگ قرار دارد.[۶]
معماری
دارالامان، قصری سه‌طبقه است[۷] که بر اساس سبک معماری نئوکلاسیک اروپایی ساخته شده[۸] و توسط باغ‌های نامرتب به سبک ونیزی احاطه شده است.[۹] عده‌ای از کارشناسان عقیده دارند که سبک معماری قصر دارالامان، مربوط به دورۀ رنسانس و معماری آلمان شرقی است اما شماری دیگر از کارشناسان، معماری قصر را ترکیب هنر معماری آلمان شرقی و فرانسه می‌دانند. گنبد قصر شبیه به مراکز مذهبی فرانسوی و پایه و قوس آن شبیه به کاخ‌های آلمان است.[۱۰] این قصر از جمله اولین ساختمان‌های افغانستان بود که دارای سیستم گرمایش مرکزی بود. سقف دارای چهار برج گنبدی است، پله‌های مارپیچ مرمری هر سطح را به هم وصل می‌کند و گالری طبقه سوم نمای جنوبی را تزئین می‌کند.[۱۱] این قصر دارای 150 اتاق بزرگ و کوچک است[۱۲] که تمامی دستگاه‌های حکومتی عصر امان‌الله خان از آن استفاده می‌کردند.[۱۳] همچنین، دارالامان، دارای یک کتابخانۀ بزرگ و 32 سرویس بهداشتی است.[۱۴]
مرمت و بازسازی
قصر دارالامان، در سال 1969م، با آتش‌سوزی عظیمی مواجه شد که صدمات بسیاری را به این بنای تاریخی وارد کرد. پس از بازسازی‌های لازم، این قصر به مرکز وزارت دفاع افغانستان تغییر کاربری داد.[۱۵] در جریان کودتای 1978م، دارالامان، هدف بمباران قرار گرفت.[۱۶] این قصر، دوباره مرمت شد و این‌بار از آن برای مدت کوتاهی، به‌عنوان موزه استفاده شد.[۱۷] دارالامان، در دهۀ 1990م توسط مجاهدین ویران و در 2012م نیز مورد هدف طالبان قرار گرفت.[۱۸] به‌همین دلیل، این قصر را «زمین زخمی» نیز می‌خوانند.[۱۹] در سال 2016م رئیس‌جمهور اشرف غنی به‌صورت رسمی، دستور بازسازی دارالامان را صادر کرد و هدف از این بازسازی را «بازگشت به گذشته برای پایه‌گذاری آینده» خواند.[۲۰] برای بازسازی دارالامان، از مواد و مصالح داخلی افغانستان (سنگ مرمر هرات، چوب کنر) و مشاور، مهندس و کارگران افغانستانی استفاده شد. علاوه بر آن، هزینۀ این بازسازی نزدیک به دو درصد از مبلغ پیش‌بینی شده توسط شرکت‌های خارجی، کمتر شد.[۲۱] در پروژۀ بازسازی دارالامان از همان معدن سنگ دهۀ 1920م استفاده شد.[۲۲]
پانویس
- ↑ محجوب و دیگران، طراحی فضای باز مجموعه قصر دارالامان و تأثیرات آن بر هویت بخشی مکان، 2020م، ص71.
- ↑ Darul Aman Palace, Kabul, Afghanistan, Asian Historical Architecture.
- ↑ Historical background of Darul Aman Palace, kabul times.
- ↑ Darul Aman Palace, everycastle.
- ↑ Eaves, Afghanistan will rebuild Kabul’s historic Darulaman Palace after it was ruined by civil war, lonely planet.
- ↑ Darul Aman Palace, everycastle.
- ↑ Darul Aman Palace, sygic travel.
- ↑ Darul Aman Palace, everycastle.
- ↑ Kumar, The Palace of War, ROASD & KINGDOMS.
- ↑ امیری، تاریخی که باید پیش از این‌ها احیا می‌شد، وب‌سایت روزنامه صبح کابل.
- ↑ A Visit To A Historical Place/Building (Darul Aman Palace), ASSIGNMENT POINT.
- ↑ قصر دارالامان کابل، وب‌سایت ایلیا گشت.
- ↑ بهبودی، آثار باستانی افغانستان، 1392ش، ص40.
- ↑ Historical background of Darul Aman Palace, kabul times.
- ↑ Kumar, The Palace of War, ROASD & KINGDOMS.
- ↑ قصر دارالامان کابل، وب‌سایت ایلیا گشت.
- ↑ Darul Aman Palace, everycastle.
- ↑ Darul Aman Palace, Atlas Obscura
- ↑ قصر دارالامان کابل، وب‌سایت ایلیا گشت.
- ↑ Latifi, Opinion divided as war-scarred Kabul palace restored, Aljazeera.
- ↑ Renovation of Darul Aman Palace Almost Complete, ariana news.
- ↑ Lawrence, Restored national treasure a bright spot for Afghans as they celebrate independence day holiday, STARS AND STRIPES.
منابع
- امیری، سکینه، «تاریخی که باید پیش از این‌ها احیا می‌شد»، وب‌سایت روزنامه صبح کابل، تاریخ بارگذاری: 18 اوت 2019م.
- بهبودی، مرتضی، آثار باستانی افغانستان، مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان، 1392ش.
- «قصر دارالامان»، وب‌سایت ایلیا گشت، تاریخ بازدید: 23 آبان 1401ش.
- محجوب، محمدنسیم و دیگران، «طراحی فضای باز مجموعه قصر دارالامان و تأثیرات آن بر هویت‌بخشی مکان»، فصلنامه شهرسازی و مهندسی، دوره اول، شماره اول، 2020م.
- “A Visit to A Historical Place/Building (Darul Aman Palace)”, A Visit to A Historical Place/Building (Darul Aman Palace), ASSIGNMENT POINT, assignmentpoint, (last visited: 14 November 2022).
- “Afghan palace emerges from ruins as centenary nears”, ARAB NEWS, (Upload date: 16 August 2019).
- “Darul Aman Palace, Kabul, Afghanistan”, Asian Historical Architecture, orientalarchitecture, (last visited: 14 November 2022).
- “Darul Aman Palace”, Atlas Obscura, (last visited: 14 November 2022).
- “Darul Aman Palace”, castles and palaces of the world, everycastle, (last visited: 14 November 2022).
- “Darul Aman Palace”, sygic travel, (last visited: 14 November 2022).
- “Historical background of Darul Aman Palace”, KABUL TIMES, (Upload date: 26 August 2019).
- “Renovation of Darul Aman Palace Almost Complete”, Ariana news, (Upload date: 8 July 2019).
- Eaves, Megan, “Afghanistan will rebuild Kabul’s historic Darulaman Palace after it was ruined by civil war”, lonely planet, (Upload date: 31 May 2016).
- Kumar, Ruchi, “The Palace of War”, ROASD & KINGDOMS, (Upload date: 20 Jun 2016).
- Latifi, Ali M, “Opinion divided as war-scarred Kabul palace restored”, Aljazeera, (Upload date: 20 May 2019).
- Lawrence, J.P, “Restored national treasure a bright spot for Afghans as they celebrate independence day holiday”, STARS AND STRIPES, (Upload date: 21 August 2020)
.