سرعین: تفاوت میان نسخه‌ها

نام سرعین در برخی منابع تاریخی به‌شکل سرائین و ساری‌قیه آمده است.  سرعین، ترکیبی از واژۀ فارسی «سر» و کلمه عربی «عین» است که در مجموع، به‌معنی سرچشمه است.  

نام سرعین در گذشته سرقین، ساری‌قیه و سرائین بوده است. کارشناسان بر این باورند که سرعین بخشی از سرزمین زیکرتو و ساگارتی در استان اردبیل بوده است. پس از حملهٔ اعراب به این منطقه، سرعین رو به فراموشی رفت؛ اما در دوران صفویه، آرامگاه‌ها و بناهای متعددی در آن احداث شد که نشانهٔ اهمیت این خطه در میان خاندان صفوی است. سرعین در گذشته، دهکده‌ا‌ِی از توابع روستای اردی‌موسی بود؛ اما به‌دلیل چشمه‌های فراوان مورد توجه قرار گرفت و سرعین نام نهاده شد. از اواخر دههٔ ۴۰ شمسی، سرعین صاحب خیابان‌ها، هتل‌ها و شهردار شد و به‌عنوان شهر گردشگری شناخته شد.  

جمعیت این شهر بر اساس آخرین سرشماری عمومی سال ۱۳۹۵ش، ۵۴۵۹ نفر بوده است.  مردم سرعین آذری بوده و به زبان ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند.  مردم سرعین، مسلمان و غالباً شیعه مذهب هستند.  

موقعیت جغرافیایی؛ سرعین با مساحت یک میلیون و ۲۸۰ هزار متر مربع با ۰۴/ ۴۸ درجه طول شرقی و ۳۸/۰۹ درجه عرض شمالی در سمت غربی اردبیل واقع شده است. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۶۵۰ متر است. شهر نیر در غرب سرعین، شهر اردبیل در شرق سرعین و شهر مشگین‌شهر در شمال سرعین قرار دارند.   

آب‌وهوا؛ سرعین در منطقهٔ کوهستانی، در شمال‌غربی ایران و در مجاورت ارتفاعات سبلان واقع شده و این موقعیت جغرافیایی، سبب اقلیمی سردسیر و کوهستانی برای این شهر شده است.  سرعین، زمستان‌های سرد و پربارش و تابستان‌های معتدل دارد  

رشته‌کوه‌ها؛ سرعین در دل کوه‌های آتشفشانی سبلان قرار دارد.  

منابع آبی (رودها)؛ مهم‌ترین رودخانهٔ این خطه کنرق‌چای نام دارد.  

حیات‌وحش؛ در این منطقه پستاندارانی مانند خرس قهوه‌ای، سمورسنگی، تشی، گرگ، روباه معمولی، گراز، شغال و خرگوش، خزندگانی مانند سوسمار، مار سمی از نوع افعی، گرزه‌مار، یله‌مار، مار آتشی، مار چلیپر، مار زنگی و لاک‌پشت مهمیزدار و گونه‌های بومی مانند عقاب طلایی، سارگپه معمولی، طرلان، پیغو، قرقی، بحری، دلیجه کوچک، سهره، بلدرچین، کبک، چکاوک، کبوتر چاهی و پرستو زیست می‌کنند.  

پوشش‌گیاهی؛ گُل‌های ختمی، گون‌های انبوه، لاله‌های سرخ، شقایق‌ها و دیگر گل‌های وحشی،  سیر، تاج‌خروس، گاوزبان، میخک، جگن‌ها، گندمیان، شاه‌تره، زنبق، لاله، پنیرک، چتریان، گزنه، روناس، چمن و بارهنگ از پوشش گیاهی این خطه به‌شمار می‌روند.  

کشاورزی و زنبورداری از مشاغل پررونق سرعین هستند. صنعت گردشگری نیز به‌دلیل چشمه‌های آب‌گرم فراوان و سایر جاذبه‌های تاریخی و طبیعی در این خطه از پایه‌های اقتصادی این شهر محسوب می‌شود.  

اهالی سرعین سه روز مانده به عید نوروز به خانهٔ بزرگان خود می‌روند. آنها پس از تحویل سال به امامزاده‌ها و بر مراز درگذشتگان حاضر می‌شوند.  

غذاهای محلی؛ آش دوغ، کباب کوبیده، کاسه‌کباب سنتی، پیچاق‌قیمه، آش آلو، آش میوه، آش رشته، آش شیر، ‌آش گیلدیک، آش یارما، آش اوماج، چیغیرتما، کشمش‌پلو و سوتی‌پلو از غذاهای سنتی لذیذ سرعین به‌شمار می‌روند.  

سوغات و صنایع‌دستی؛ عسل سرعین بسیار معروف است. همچنین حلواسیاه، آش دوغ، کره، سرشیر،  تخمهٔ آفتابگردان، آب‌نبات و باقلوا ترکی از دیگر سوغات لذیذ این شهر هستند. هنرمندان این خطه بیش‌تر به هنرهایی مانند گلیم‌بافی، جاجیم‌بافی، خورجین‌بافی، نمد و مصنوعات چرمی می‌پردازند.  

دانشگاه پیام‌نور  و علمی – کاربردی از مراکز علمی این شهر هستند.  

سرعین مرکز شهرستان سرعین در استان اردبیل است و در بخش مرکزی شهرستان واقع شده است.   

آب‌گرم گاومیش‌گلی؛ این آب‌گرم در ارتفاع ۱۹۴۰ متری از سطح دریا قرار دارد و دارای آب ترش‌مزه و بودار است. این آب‌گرم برای بیماری‌های روماتیسمی مفید دانسته شده است.  

پیست اسکی آلوارس؛ پیست اسکی آلوارس در ۲۴ کیلومتری سرعین واقع شده و بزرگ‌ترین پیست اسکی کشور است.  

درهٔ آلوارس؛ درهٔ آلوارس یا درهٔ گلستان به‌دلیل داشتن چشمه‌های فراوان، یخچال‌های طبیعی و چمن‌زارها از زیباترین مناطق سرعین محسوب می‌شود.  

چشمهٔ گورگور؛ این چشمه در درهٔ آلوارس قرار دارد و از معروف‌ترین چشمه‌های منطقهٔ سبلان است.  

مجتمع آب‌درمانی سبلان؛ این مجتمع، بزرگ‌ترین مجتمع آب‌درمانی خاورمیانه است.  

آبشار ورگه‌سران؛ آبشار بکر و بی‌نظیر ورگه‌سران در دامنهٔ سرسبز سبلان واقع شده است.  

آب‌گرم بش‌باجلار؛ از قدیمی‌ترین آب‌گرم‌های سرعین بش‌باجلار نام دارد که دمای ۳۵ درجهٔ سانتی‌گراد و ظاهری کدر، طعم ترش و کمی بو دارد. این آب برای درمان دردهای عصبی مفید است.  

از دیگر جاذبه‌های گردشگری این منطقه می‌توان به روستای بیله‌درق، دهکدهٔ صخره‌ای ویندکلخوران، درهٔ جنگلی ایردموسی، روستای آتشگاه چشمهٔ گوزسویی، روستای کنزق، مجتمع آب‌درمانی ارشاد و آب‌گرم گاومیش‌گلی اشاره کرد.