سیدمرتضی علم‌الهدی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
سیدمرتضی علم‌الهدی، از عالمان جامع علوم منقول و معقول عصر خود بود. او تبحر ویژه در كلام، تفسیر و ادبیات داشت و زبدۀ نام‌آوران علوم اسلامی بود چنان‌که وی را به مجدّد مذهب در عصر خود، ملقب کرده‌اند. | سیدمرتضی علم‌الهدی، از عالمان جامع علوم منقول و معقول عصر خود بود. او تبحر ویژه در كلام، تفسیر و ادبیات داشت و زبدۀ نام‌آوران علوم اسلامی بود چنان‌که وی را به مجدّد مذهب در عصر خود، ملقب کرده‌اند. | ||
==نام‌گذاری== | ==نام‌گذاری== | ||
بنا به خوابی که یکی از وزرای عباسی دیده بود که لقب علم‌الهدی از سوی امام علی به سیدمرتضی داده شد، وی به این عنوان مشهور شده است. سیدمرتضی القاب مختلف دیگری هم دارد از جمله ذوالثمانین زیرا 80 کتاب نوشت.<ref>خوانساری، روضات‌الجنات، 1390ش، ج۴، ص۲۹۶.</ref> لقب دیگر وی به امر بهاءالدوله بویه‌ای، ذوالمجدین است.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ج15، ص۵۴.</ref> «شریف» نیز از القاب سیدمرتضی است چرا که نسب او از سوی پدر و هم از سوی مادر، سادات حسینی است.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> | بنا به خوابی که یکی از وزرای عباسی دیده بود که لقب علم‌الهدی از سوی [[امام علی]] به سیدمرتضی داده شد، وی به این عنوان مشهور شده است. سیدمرتضی القاب مختلف دیگری هم دارد از جمله ذوالثمانین زیرا 80 کتاب نوشت.<ref>خوانساری، روضات‌الجنات، 1390ش، ج۴، ص۲۹۶.</ref> لقب دیگر وی به امر بهاءالدوله بویه‌ای، ذوالمجدین است.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ج15، ص۵۴.</ref> «شریف» نیز از القاب سیدمرتضی است چرا که نسب او از سوی پدر و هم از سوی مادر، سادات حسینی است.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> | ||
==نسب سیدمرتضی== | ==نسب سیدمرتضی== | ||
ابوالقاسم علی بن الحسین معروف به سیدمرتضی علم‌الهدی، در ماه رجب 355ق در خانوادۀ سادات در شهر بغداد از مادری سیده به نام فاطمه بنت حسن بن احمد معروف به داعی صغیر، نقیبِ طالبیان و نوادۀ ناصرکبیر و پدری فاضل به نام موسی فرزند محمد زاده شد.<ref>[http://hadith.net/post/48157/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C/ «نگاهی گذرا به زندگی و ابعاد شخصیت سیدمرتضی»، وب‌سایت حدیث‌نت.]</ref> نسب سیدمرتضی هم علوی و هم موسوی است که با پنج واسطه به امام موسی بن جعفر می‌رسد.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> پدر سیدمرتضی ملقب به ابواحمد، دارای نفوذ اجتماعی بود و در اختلافات بین شیعه و سنی، مردم زمان به او مراجعه می‌کردند. او در دولت‌های بنی‌عباس و آل‌بویه از مقام شامخی برخوردار بود به‌طوری‌که به طاهر ذوالمناقب ملقب شد.<ref> ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، 1393ش، ج۱، ص۳۱.</ref> مادر سیدمرتضی، فاطمه دختر حسین (یا حسن) بن احمد، بانویی فاضله بود که شیخ مفید کتاب خود به نام «احکام‌النساء» را برای او نگارش کرد و در مقدمۀ کتاب او را با عنوان «السیدة الجلیلة الفاضلة ادام الله اعزازها» ذکر کرده است.<ref>شیخ مفید، سلسله مؤلفات شیخ مفید، احکام‌النساء، 1414ق، ج۹، ص13-14.</ref> برادر سیدمرتضی به نام سیدرضی مانند خود او دارای استعداد سرشار و تبحر در علوم بسیار بود.<ref>[http://hadith.net/post/48157/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C/ «نگاهی گذرا به زندگی و و ابعاد شخصیت سیدمرتضی»، وب‌سایت حدیث‌نت.]</ref> | ابوالقاسم علی بن الحسین معروف به سیدمرتضی علم‌الهدی، در ماه [[رجب]] 355ق در خانوادۀ سادات در شهر بغداد از مادری سیده به نام فاطمه بنت حسن بن احمد معروف به داعی صغیر، نقیبِ طالبیان و نوادۀ ناصرکبیر و پدری فاضل به نام موسی فرزند محمد زاده شد.<ref>[http://hadith.net/post/48157/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C/ «نگاهی گذرا به زندگی و ابعاد شخصیت سیدمرتضی»، وب‌سایت حدیث‌نت.]</ref> نسب سیدمرتضی هم علوی و هم موسوی است که با پنج واسطه به امام [[امام موسی بن جعفر|موسی بن جعفر]] می‌رسد.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> پدر سیدمرتضی ملقب به ابواحمد، دارای نفوذ اجتماعی بود و در اختلافات بین [[شیعه]] و سنی، مردم زمان به او مراجعه می‌کردند. او در دولت‌های بنی‌عباس و آل‌بویه از مقام شامخی برخوردار بود به‌طوری‌که به طاهر ذوالمناقب ملقب شد.<ref> ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، 1393ش، ج۱، ص۳۱.</ref> مادر سیدمرتضی، فاطمه دختر حسین (یا حسن) بن احمد، بانویی فاضله بود که شیخ مفید کتاب خود به نام «احکام‌النساء» را برای او نگارش کرد و در مقدمۀ کتاب او را با عنوان «السیدة الجلیلة الفاضلة ادام الله اعزازها» ذکر کرده است.<ref>شیخ مفید، سلسله مؤلفات شیخ مفید، احکام‌النساء، 1414ق، ج۹، ص13-14.</ref> برادر سیدمرتضی به نام سیدرضی مانند خود او دارای استعداد سرشار و تبحر در علوم بسیار بود.<ref>[http://hadith.net/post/48157/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C/ «نگاهی گذرا به زندگی و و ابعاد شخصیت سیدمرتضی»، وب‌سایت حدیث‌نت.]</ref> | ||
==فرزندان== | ==فرزندان== | ||
سیدمرتضی دو فرزند پسر به نام‌های ابومحمد الحسن و ابوجعفر محمد داشت. او دختری باکمال نیز داشت که از عموی خود، سیدرضی، نهج البلاغه را روایت می‌کرد.<ref>[http://hadith.net/post/48157/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C/ «نگاهی گذرا به زندگی و و ابعاد شخصیت سیدمرتضی»، وب‌سایت حدیث‌نت.]</ref> | سیدمرتضی دو فرزند پسر به نام‌های ابومحمد الحسن و ابوجعفر محمد داشت. او دختری باکمال نیز داشت که از عموی خود، سیدرضی، نهج البلاغه را روایت می‌کرد.<ref>[http://hadith.net/post/48157/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C/ «نگاهی گذرا به زندگی و و ابعاد شخصیت سیدمرتضی»، وب‌سایت حدیث‌نت.]</ref> | ||
==آغاز تحصيل== | ==آغاز تحصيل== | ||
بنابه گفتۀ مورخان، شیخ مفید حضرت فاطمۀ زهرا را در خواب دید که دست حسن و حسین را گرفته و پیش او آورد و فرمود به آن دو فقه تعلیم دهد. صبح همان شب، فاطمه، مادر سیدمرتضی و سیدرضی، در حالی‌که دست دو طفل خود را گرفته بود پیش شیخ آمد و عین همان عبارت را به زبان آورد که شیخ در خواب از زبان حضرت فاطمۀ زهرا شنیده بود.<ref>ریحانة الادب، 1369ش، ج4، ص185.</ref> پس هر دو برادر تحت تعلیمات شیخ مفید درآمدند.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> | بنابه گفتۀ مورخان، شیخ مفید حضرت [[فاطمه زهرا|فاطمۀ زهرا]] را در خواب دید که دست [[امام حسن مجتبی|حسن]] و [[امام حسین|حسین]] را گرفته و پیش او آورد و فرمود به آن دو فقه تعلیم دهد. صبح همان شب، فاطمه، مادر سیدمرتضی و سیدرضی، در حالی‌که دست دو طفل خود را گرفته بود پیش شیخ آمد و عین همان عبارت را به زبان آورد که شیخ در خواب از زبان حضرت فاطمۀ زهرا شنیده بود.<ref>ریحانة الادب، 1369ش، ج4، ص185.</ref> پس هر دو برادر تحت تعلیمات شیخ مفید درآمدند.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> | ||
==جایگاه علمی و ادبی== | ==جایگاه علمی و ادبی== | ||
سیدمرتضی علم‌الهدی را در مقام علمی و منزلت فقهی در عصر خود بی‌بدیل دانسته‌اند. او مرجع فقهی، متكلم و پیشوای امامیه پس از وفات استاد خود، شیخ مفید، محسوب می‌شد. وی از ذوق شعری و ادبی نیز برخوردار بود و گویند در آن زمان، غیر از برادر او سیدرضی، شاعری به پای او نمی‌رسید.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> سیدمرتضی در کنار چهار عالم بزرگ دیگر، کلینی، شیخ صدوق، شیخ مفید و شیخ طوسی، زیربنای فرهنگ و علوم اسلامی تشیع را استحکام بخشیدند به‌طوری‌که منابع علمی در دسترس علمای امروزی همگی حاصل تلاش‌های آنها است.<ref>[http://www.manuscripts.ir/ar/about/89-news/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4/3260-%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9 متقی، «گزارش نشست مقدماتی کنگرۀ بین‌المللی سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت بساتین.]</ref> | سیدمرتضی علم‌الهدی را در مقام علمی و منزلت فقهی در عصر خود بی‌بدیل دانسته‌اند. او مرجع فقهی، متكلم و پیشوای امامیه پس از وفات استاد خود، شیخ مفید، محسوب می‌شد. وی از ذوق شعری و ادبی نیز برخوردار بود و گویند در آن زمان، غیر از برادر او سیدرضی، شاعری به پای او نمی‌رسید.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> سیدمرتضی در کنار چهار عالم بزرگ دیگر، کلینی، شیخ صدوق، شیخ مفید و شیخ طوسی، زیربنای فرهنگ و علوم اسلامی تشیع را استحکام بخشیدند به‌طوری‌که منابع علمی در دسترس علمای امروزی همگی حاصل تلاش‌های آنها است.<ref>[http://www.manuscripts.ir/ar/about/89-news/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4/3260-%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9 متقی، «گزارش نشست مقدماتی کنگرۀ بین‌المللی سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت بساتین.]</ref> | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
==استادان== | ==استادان== | ||
# سیدمرتضی فقه و اصول‌فقه را نزد شیخ مفید خواند که اولين و بزرگ‌ترین استاد وی بود. | |||
# در همان اوان کودکی، لغت و مبادی را در مکتب ابن نباتۀ سعدی آموخت. | |||
# برای یادگیری شعر و ادب در محضر ابوعبیدالله مرزبانی بود.<ref>تهرانی، طبقات اعلام‌الشیعة، 1427ق، ج۲، ص۱۲۰-۱۲۱.</ref> | |||
# سایر اساتید او عبارتند از: حسین بن علی بن بابویه، برادر شیخ صدوق؛ سهل بن احمد دیباجی؛ ابن‌جندی بغدادی؛ ابوالحسن علی بن محمد کاتب؛ شیخ محمد صدوق.<ref>[https://fa.al-shia.org/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C/ «سیدمرتضی»، وب‌سایت الشیعه.]</ref> | |||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
==فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی== | ==فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی== | ||
1-سیدمرتضی علم‌الهدی به مدت 30 سال امیر حاجّ و حرمین شریفین بود. امارت حج و ریاست زائران مکه را که رایج بود شخص خلیفه به عهده داشته باشد بر دوش سیدمرتضی نهادند. | 1-سیدمرتضی علم‌الهدی به مدت 30 سال امیر حاجّ و حرمین شریفین بود. امارت حج و ریاست زائران مکه را که رایج بود شخص خلیفه به عهده داشته باشد بر دوش سیدمرتضی نهادند. | ||
2-سیدمرتضی مسئول نظارت بر نسب سادات و مدافع حقوق آنها، عهده‌دار اموال و دارایی یتیمان، مراقب بی‌پناهان و سرپرست ازدواج دختران و زنان بی‌سرپرست بود. | 2-سیدمرتضی مسئول نظارت بر نسب سادات و مدافع حقوق آنها، عهده‌دار اموال و دارایی یتیمان، مراقب بی‌پناهان و سرپرست [[ازدواج]] دختران و زنان بی‌سرپرست بود. | ||
3-ریاست عدلیه و سرپرستی دیوان تظلّمات و شكایات که وظیفۀ آن تحت نظر شخص خلیفه، رسیدگی به ستم‌های امرا و رجال دولتی بود و از وظایف خطیر اجتماعی تلقی می‌شد به سیدمرتضی واگذار شده بود.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> | 3-ریاست عدلیه و سرپرستی دیوان تظلّمات و شكایات که وظیفۀ آن تحت نظر شخص خلیفه، رسیدگی به ستم‌های امرا و رجال دولتی بود و از وظایف خطیر اجتماعی تلقی می‌شد به سیدمرتضی واگذار شده بود.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> | ||
==شیوۀ تدریس== | ==شیوۀ تدریس== | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
===الف- کلامی=== | ===الف- کلامی=== | ||
# الشافی فی‌الامامة؛ | |||
# تنزیه‌الانبیاء؛ | |||
# المخلص فی اصول‌الدین؛ | |||
# الذخیره فی علم‌الکلام؛ | |||
# الموضح عن جهة اعجازالقرآن؛ | |||
# جمل‌العلم والعمل؛ | |||
# المقنع فی‌الغیبه. | |||
===ب- فقهی=== | ===ب- فقهی=== | ||
# الانتصار؛ | |||
# الناصریات؛ | |||
# الذریعه الی اصول‌الشریعه. | |||
===ج- تفسیر قرآن=== | ===ج- تفسیر قرآن=== | ||
# الامالی شامل تفسیر ۱۴۰ آیۀ قرآن؛ | |||
# تنزیه‌الانبیاء شامل تفسیر آیاتی از قرآن دربارۀ انبیاء الهی؛ | |||
# رسالات کوتاه در تفسیر برخی آیات قرآن.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> | |||
===د- ادبی=== | ===د- ادبی=== | ||
# الدرر و الغرر؛ | |||
# کتاب شعرهای او در شش جلد؛ | |||
# رسالاتی در نقد آثار ادبی پیش از خود.<ref>[https://fa.al-shia.org/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C/ «سیدمرتضی»، وب‌سایت الشیعه.]</ref> | |||
==دیدگاه دیگران== | ==دیدگاه دیگران== | ||
علامۀ حلّی، علم‌الهدی را ركن امامیّه و مصنّفات او را مرجع اصلی مذهب امامیه دانسته است. از نظر شیخ عزّالدین احمد بن مقبل، چنان‌چه فردی سوگند خورد | علامۀ حلّی، علم‌الهدی را ركن امامیّه و مصنّفات او را مرجع اصلی مذهب امامیه دانسته است. از نظر شیخ عزّالدین احمد بن مقبل، چنان‌چه فردی سوگند خورد که علم‌الهدی در علوم عربیّه عالم‌تر از خود اعراب است، کذب نیست. علامه بحرالعلوم او را صاحب الفخرین والریاستین نامیده و معتقد بود سیدمرتضی مروج دین اهل‌بیت وسرور ثقلین در قرن چهارم است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/4597/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AF%DB%8C «گنجبنۀ معارف، سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت حوزه.]</ref> | ||
علمای اهل‌سنت همچون ابن‌خلکان، ابن‌اثیر، یافعی، سیوطی، خطیب بغدادی و ابن‌کثیر شامی نیز سیدمرتضی علم‌الهدی را با بهترین توصیفات ذکر و دانش و فضیلت او را تحسین می‌کنند.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> | علمای اهل‌سنت همچون ابن‌خلکان، ابن‌اثیر، یافعی، سیوطی، خطیب بغدادی و ابن‌کثیر شامی نیز سیدمرتضی علم‌الهدی را با بهترین توصیفات ذکر و دانش و فضیلت او را تحسین می‌کنند.<ref>[http://shia-ac.com/index.php/shiite-studies/personalities/148-maghale-16 مهدوی‌خواه، «زندگی‌نامۀ سیدمرتضی علم‌الهدی»، وب‌سایت مرکز تخصصی شیعه‌شناسی.]</ref> | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
==بزرگداشت== | ==بزرگداشت== | ||
دفتر نمایندگی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در شهر قم، حدود چهل همایش علمی را با حضور بزرگان حوزه و دانشگاه در زمینۀ اندیشه، سیره، شخصیت و زندگی سیدمرتضی و آثار وی برگزار کرده است. از سوی این بنیاد شصت اثر نیز برای بررسی تفکر و اندیشۀ سیدمرتضی نشر یافته است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5154097/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%DB%B6%DB%B0-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%B9%D9%8 « انتشار ۶۰ اثر پژوهشی با محوریت سیدمرتضی علم الهدی»، خبرگزاری مهر.]</ref> | دفتر نمایندگی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در شهر قم، حدود چهل همایش علمی را با حضور بزرگان حوزه و دانشگاه در زمینۀ اندیشه، سیره، شخصیت و زندگی سیدمرتضی و آثار وی برگزار کرده است. از سوی این بنیاد شصت اثر نیز برای بررسی تفکر و اندیشۀ سیدمرتضی نشر یافته است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5154097/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%DB%B6%DB%B0-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%B9%D9%8 « انتشار ۶۰ اثر پژوهشی با محوریت سیدمرتضی علم الهدی»، خبرگزاری مهر.]</ref> | ||
در برخی منابع ذکر شده که ۶۱ جلد کتاب و نشریه دربارۀ آثار، تفکر و شخصیت سیدمرتضی علم‌الهدی از سوی محققان حوزه و دانشگاه نشر یافته‌اند که ۴۱ جلد در زمینۀ کتب علمی او و ۲۰ جلد مشتمل بر مقالات فارسی و عربی دربارۀ شخصیت، تفسیرها و شناخت‌نامه سیدمرتضی و 170 عنوان پایان‌نامۀ دانشگاه و رسالۀ حوزوی در مورد وی نگاشته شده است.<ref>[https://www.irna.ir/news/84243464/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87-%D9%81%D8%AE%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «سیدمرتضی علم‌الهدی مایۀ فخر جهان اسلام است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> | در برخی منابع ذکر شده که ۶۱ جلد کتاب و نشریه دربارۀ آثار، تفکر و شخصیت سیدمرتضی علم‌الهدی از سوی محققان حوزه و دانشگاه نشر یافته‌اند که ۴۱ جلد در زمینۀ کتب علمی او و ۲۰ جلد مشتمل بر مقالات فارسی و عربی دربارۀ شخصیت، تفسیرها و شناخت‌نامه سیدمرتضی و 170 عنوان پایان‌نامۀ دانشگاه و رسالۀ حوزوی در مورد وی نگاشته شده است.<ref>[https://www.irna.ir/news/84243464/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87-%D9%81%D8%AE%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «سیدمرتضی علم‌الهدی مایۀ فخر جهان اسلام است»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> | ||
سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) نیز نام سیدمرتضی علم‌الهدی را در فهرست مشاهیر ایرانی ذیل برنامه معرفی جهانیِ چهره‌های برتر کشورهای عضو سازمان ملل، ثبت کرده است.<ref>[https://fa.irunesco.org/%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88/ «ثبت مشاهیر ایرانی در یونسکو»، وب‌سایت کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران.]</ref> | سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) نیز نام سیدمرتضی علم‌الهدی را در فهرست مشاهیر ایرانی ذیل برنامه معرفی جهانیِ چهره‌های برتر کشورهای عضو سازمان ملل، ثبت کرده است.<ref>[https://fa.irunesco.org/%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88/ «ثبت مشاهیر ایرانی در یونسکو»، وب‌سایت کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران.]</ref> | ||