زن در دوره پهلوی: تفاوت میان نسخه‌ها
←واکنش‌ها به اقدامات رضاخان
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
==واکنش‌ها به اقدامات رضاخان== | ==واکنش‌ها به اقدامات رضاخان== | ||
در مقابل اقدامات هنجارشکن حکومت پهلوی اول در رابطه با زنان مانند کشف حجاب، مردم مذهبی و متدین ایران به‌خصوص روحانیون و علمای دینی در تهران و شهرهای بزرگ به اعتراض برخواستند. در مشهد تظاهراتی علیه کشف حجاب بانوان برپا شد و گروهی از مردم به نشانۀ اعتراض در صحن حرم امام رضا و مسجد گوهرشاد تحصن کرده و علیه حکومت پهلوی شعار دادند. این حرکت اعتراضی به دستور رضاخان سرکوب شد و قتل‌عام معروف مسجد گوهرشاد اتفاق افتاد. | در مقابل اقدامات هنجارشکن حکومت پهلوی اول در رابطه با زنان مانند کشف حجاب، مردم مذهبی و متدین ایران به‌خصوص روحانیون و علمای دینی در تهران و شهرهای بزرگ به اعتراض برخواستند.<ref>[https://web.archive.org/web/20210501180311/https:/www.mehrnews.com/news/2229094/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%D9%8A-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%B4%D9%81-%D8%AD%D8%AC%D8%A7 . «وضعیت زنان در رژیم پهلوي؛ از کشف حجاب تا تلاش برای به فساد کشاندن زن»، خبرگزاری مهر.]</ref> در مشهد تظاهراتی علیه کشف حجاب بانوان برپا شد و گروهی از مردم به نشانۀ اعتراض در صحن حرم امام رضا<ref> [https://bonyana.com/5334/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C/ . «حجاب در زمان محمدرضا پهلوی منحوس»، وب‌سایت بنیانا.]</ref> و مسجد گوهرشاد تحصن کرده و علیه حکومت پهلوی شعار دادند. این حرکت اعتراضی به دستور رضاخان سرکوب شد و قتل‌عام معروف مسجد گوهرشاد اتفاق افتاد. <ref>[https://web.archive.org/web/20210501180311/https:/www.mehrnews.com/news/2229094/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%D9%8A-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%B4%D9%81-%D8%AD%D8%AC%D8%A7 . «وضعیت زنان در رژیم پهلوي؛ از کشف حجاب تا تلاش برای به فساد کشاندن زن»، خبرگزاری مهر.]</ref> | ||
همچنین خارج‌نشدن زنان از خانه تا آخر سلطنت رضاخان، ترک تحصیل برخی زنان از ترس برداشته‌شدن حجاب آنها در مدارس و ساختن حمام در منزل برای زنان از دیگر اقداماتی بود که مردم به نشانۀ اعتراض به این اقدامات حکومت پهلوی از خود نشان دادند. یکی از مهم‌ترین اقدامات زنان در اعتراض به کشف حجاب، ماجرای راهپیمایی اعتراضی زنان خراسانی و مشهدی در سالگرد دستور کشف حجاب رضاخان در دی سال 1356ش بود. در این واقعه، مأموران دولتی با حمله به صفوف زنان برخی را مجروح و هفده نفر از آنان را دستگیر کردند. | همچنین خارج‌نشدن زنان از خانه تا آخر سلطنت رضاخان، ترک تحصیل برخی زنان از ترس برداشته‌شدن حجاب آنها در مدارس و ساختن حمام در منزل برای زنان از دیگر اقداماتی بود که مردم به نشانۀ اعتراض به این اقدامات حکومت پهلوی از خود نشان دادند.<ref>[https://bonyana.com/5334/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C/ . «حجاب در زمان محمدرضا پهلوی منحوس»، وب‌سایت بنیانا.]</ref> یکی از مهم‌ترین اقدامات زنان در اعتراض به کشف حجاب، ماجرای راهپیمایی اعتراضی زنان خراسانی و مشهدی در سالگرد دستور کشف حجاب رضاخان در دی سال 1356ش بود. در این واقعه، مأموران دولتی با حمله به صفوف زنان برخی را مجروح و هفده نفر از آنان را دستگیر کردند.<ref> [https://www.pishkhan.com/news/253711 . « قیام 17دی زنان انقلابی مشهد ضربه جدی به اختناق پهلوی»، وب‌سایت پیشخوان.]</ref> | ||
==وضعیت زنان در دوران محمدرضا شاه== | ==وضعیت زنان در دوران محمدرضا شاه== | ||
در دورۀ پهلوی دوم نیز از زنان به‌عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف حکومتی استفاده شد. با شروع حکومت محمدرضا، گروهی از زنان در مخالفت با کشف حجاب در معابر عمومی با چادر ظاهر شدند. در سال ۱۳۲۳ش، آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی که از مراجع فعال در آن دوران بود، نامه‌ای به محمدرضا شاه نوشت و از وی درخواست لغو کشف حجاب اجباری را کرد. سرانجام با مخالفت علماء و مقاومت مردم، قانون کشف حجاب در دوران حکمرانی محمدرضا لغو شد و بسیاری از زنان مجدد به حجاب روی آوردند؛ اما برخی زنان دیگر حاضر به پذیرش فرهنگ حجاب نبوده و با پوشش غربی کلاه و کت‌و‌دامن در اجتماعات ظاهر می‌شدند. تغییر در پوشش زنان در دوران محمدرضا شاه محسوس بود و بر خلاف دورۀ قبل از کشف حجاب که پوشش زنان چادر و روبند مشکی بود در دوران محمدرضا شاه استفاده از چادر رنگی به‌عنوان پوشش جدید متداول شد. | در دورۀ پهلوی دوم نیز از زنان به‌عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف حکومتی استفاده شد. با شروع حکومت محمدرضا، گروهی از زنان در مخالفت با کشف حجاب در معابر عمومی با چادر ظاهر شدند. در سال ۱۳۲۳ش، آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی که از مراجع فعال در آن دوران بود، نامه‌ای به محمدرضا شاه نوشت و از وی درخواست لغو کشف حجاب اجباری را کرد. سرانجام با مخالفت علماء و مقاومت مردم، قانون کشف حجاب در دوران حکمرانی محمدرضا لغو شد و بسیاری از زنان مجدد به حجاب روی آوردند؛ اما برخی زنان دیگر حاضر به پذیرش فرهنگ حجاب نبوده و با پوشش غربی کلاه و کت‌و‌دامن در اجتماعات ظاهر می‌شدند. تغییر در پوشش زنان در دوران محمدرضا شاه محسوس بود و بر خلاف دورۀ قبل از کشف حجاب که پوشش زنان چادر و روبند مشکی بود در دوران محمدرضا شاه استفاده از چادر رنگی به‌عنوان پوشش جدید متداول شد. | ||