زن در دوره پهلوی: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۰۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۳
خط ۲۲: خط ۲۲:


==وضعیت زنان در دوران محمدرضا شاه==  
==وضعیت زنان در دوران محمدرضا شاه==  
در دورۀ پهلوی دوم نیز از زنان به‌عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف حکومتی استفاده شد. با شروع حکومت محمد‌رضا، گروهی از زنان در مخالفت با کشف حجاب در معابر عمومی با چادر ظاهر شدند. در سال ‌۱۳۲۳ش، آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی که از مراجع  فعال در آن دوران بود، نامه‌ای به محمدرضا شاه نوشت و از وی درخواست لغو کشف حجاب اجباری را کرد. سرانجام با مخالفت علماء و مقاومت مردم، قانون کشف حجاب در دوران حکمرانی محمدرضا لغو شد و بسیاری از زنان مجدد به حجاب روی آوردند؛ اما برخی زنان دیگر حاضر به پذیرش فرهنگ حجاب نبوده و با پوشش غربی کلاه و کت‌و‌دامن در اجتماعات ظاهر می‌شدند. تغییر در پوشش زنان در دوران محمدرضا شاه محسوس بود و بر خلاف دورۀ قبل از کشف حجاب که پوشش زنان چادر و روبند مشکی بود در دوران محمدرضا شاه استفاده از چادر رنگی به‌عنوان پوشش جدید متداول شد.  
در دورۀ پهلوی دوم نیز از زنان به‌عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف حکومتی استفاده شد. با شروع حکومت محمد‌رضا، گروهی از زنان در مخالفت با کشف حجاب در معابر عمومی با چادر ظاهر شدند. در سال ‌۱۳۲۳ش، آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی که از مراجع  فعال در آن دوران بود، نامه‌ای به محمدرضا شاه نوشت و از وی درخواست لغو کشف حجاب اجباری را کرد. سرانجام با مخالفت علماء و مقاومت مردم، قانون کشف حجاب در دوران حکمرانی محمدرضا لغو شد و بسیاری از زنان مجدد به حجاب روی آوردند؛ اما برخی زنان دیگر حاضر به پذیرش فرهنگ حجاب نبوده و با پوشش غربی کلاه و کت‌و‌دامن در اجتماعات ظاهر می‌شدند. تغییر در پوشش زنان در دوران محمدرضا شاه محسوس بود و بر خلاف دورۀ قبل از کشف حجاب که پوشش زنان چادر و روبند مشکی بود در دوران محمدرضا شاه استفاده از چادر رنگی به‌عنوان پوشش جدید متداول شد.<ref>  [https://bonyana.com/5334/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C/ . «حجاب در زمان محمدرضا پهلوی منحوس»، وب‌سایت بنیانا.]</ref>
در این دوره از حکومت پهلوی نیز تبلیغات بسیاری در رابطه با حقوق زنان با محوریت حق رأی و مشارکت در انتخابات صورت گرفت، اما محمدرضا شاه در عمل، مواق حضور سیاسی زنان نبود و بیشتر به اشتغال زن به‌عنوان نیروی کار در جامعه و اثرگذار در رشد اقتصادی کشور توجه داشت. بر این اساس، حضور زنان در ادارات و جایگاه‌های رسمی، نوعی نمایش دموکراسی در ایران به‌شمار می‌آمد.   
در این دوره از حکومت پهلوی نیز تبلیغات بسیاری در رابطه با حقوق زنان با محوریت حق رأی و مشارکت در انتخابات صورت گرفت، اما محمدرضا شاه در عمل، مواق حضور سیاسی زنان نبود و بیشتر به اشتغال زن به‌عنوان نیروی کار در جامعه و اثرگذار در رشد اقتصادی کشور توجه داشت. بر این اساس، حضور زنان در ادارات و جایگاه‌های رسمی، نوعی نمایش دموکراسی در ایران به‌شمار می‌آمد.<ref> [https://hawzah.net/fa/Article/View/99466/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C-%D . شجاعی، «خوانشی از جایگاه زنان در دوره حکومت پهلوی دوم در آیینه اسناد و تحلیل‌ها»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>
 
==تغییر الگوی اصیل اسلامی- ایرانی زن ایرانی به الگوی زن غربی==  
==تغییر الگوی اصیل اسلامی- ایرانی زن ایرانی به الگوی زن غربی==  
کارشناسان با تکیه بر اسناد و منابع تاریخی معتقدند زنان یکی از اقشار آسیب‌پذیر در رژیم پهلوی بودند. آنها همواره قربانی سیاست‌های رژیم پهلوی بودند و حکومت به بهانۀ آزادی و تحقق حقوق اصلی زنان، سبک زندگی اصیل ایرانی را دچار تغییر کرد و با الگوگیری از فرهنگ غرب، بانوان ایرانی را به‌سوی ظاهر زن غربی سوق داد.  گرایش زنان به سبک زندگی غربی و دوری از سبک زندگی سنتی و اصیل ایرانی، بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی و پوشش ظاهری زنان ایرانی را تحت تأثیر قرار داد  و به گسترش فساد و ابتذال در جامعه نیز انجامید. حکومت پهلوی با تمسک به الگوهای غربی به استفادۀ ابزاری و تبلیغاتی از زنان در سینما، تلویزیون و مجلات پرداخت تا هویت زن ایرانی را دگرگون کند. بازیگران زن ایرانی مانند بازیگران غربی با پوششی نیمه‌برهنه یا عریان در حال رقص و هم آغوش‌شدن با جنس مخالف در پردۀ سینما ظاهر می‌شدند و از این رهگذر بی‌عفتی، هرز‌گی، بی‌بندوباری، شهوت‌پرستی و جنایت را به نمایش می‌گذاشتند.  نگرش به زن در دوران پهلوی، اغلب زن را عنصری زیبا، افسونگر، تنوع‌آفرین و گذراننده اوقات فراغت هوسبازان جلوه می‌داد.  رواج مدها و آرایش‌های غربی در این دوران به دل‌سردی زن و شوهر از یکدیگر و سستی بنیان خانواده می‌انجامید.   
کارشناسان با تکیه بر اسناد و منابع تاریخی معتقدند زنان یکی از اقشار آسیب‌پذیر در رژیم پهلوی بودند. آنها همواره قربانی سیاست‌های رژیم پهلوی بودند و حکومت به بهانۀ آزادی و تحقق حقوق اصلی زنان، سبک زندگی اصیل ایرانی را دچار تغییر کرد و با الگوگیری از فرهنگ غرب، بانوان ایرانی را به‌سوی ظاهر زن غربی سوق داد.  گرایش زنان به سبک زندگی غربی و دوری از سبک زندگی سنتی و اصیل ایرانی، بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی و پوشش ظاهری زنان ایرانی را تحت تأثیر قرار داد  و به گسترش فساد و ابتذال در جامعه نیز انجامید. حکومت پهلوی با تمسک به الگوهای غربی به استفادۀ ابزاری و تبلیغاتی از زنان در سینما، تلویزیون و مجلات پرداخت تا هویت زن ایرانی را دگرگون کند. بازیگران زن ایرانی مانند بازیگران غربی با پوششی نیمه‌برهنه یا عریان در حال رقص و هم آغوش‌شدن با جنس مخالف در پردۀ سینما ظاهر می‌شدند و از این رهگذر بی‌عفتی، هرز‌گی، بی‌بندوباری، شهوت‌پرستی و جنایت را به نمایش می‌گذاشتند.  نگرش به زن در دوران پهلوی، اغلب زن را عنصری زیبا، افسونگر، تنوع‌آفرین و گذراننده اوقات فراغت هوسبازان جلوه می‌داد.  رواج مدها و آرایش‌های غربی در این دوران به دل‌سردی زن و شوهر از یکدیگر و سستی بنیان خانواده می‌انجامید.   
۳٬۰۰۱

ویرایش