پروین اعتصامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
| زاده                =1285ش (تبریز)
| زاده                =1285ش (تبریز)
| مکتب                =
| مکتب                =
| محل سکونت            =تبریز و تهران
| محل سکونت            =[[تبریز]] و [[تهران]]
| فرزندان              =
| فرزندان              =
| همسر                =
| همسر                =
خط ۳۲: خط ۳۲:
}}
}}
<big>'''پروین اعتصامی'''</big>؛ بلند آوازه‌ترین شاعر زن ایرانی<br>
<big>'''پروین اعتصامی'''</big>؛ بلند آوازه‌ترین شاعر زن ایرانی<br>
پروین اعتصامی از جمله بانوان ایرانی است که زندگی پربار، شخصیت، اندیشه‌ و نیز وجود معانی بلند در سروده‌هایش، او را از جایگاهی ممتاز در [[ادب فارسی]] برخوردار کرده است. پروین‌ (رخشنده‌) در ۲۵ اسفند ۱۲۸۵ش‌ در [[تبـریـز]] بـه دنیـا آمـد. وی سال‌های‌ نخست‌ زندگی‌اش‌ را در [[تبریز]] سپری کرد و زمانی‌که پدرش‌ به‌‌عنوان‌ نماینده مردم‌ این‌ شهر به‌ مجلس‌ دوم‌ راه‌ یافت‌، در ۱۲۹۱ش‌ همراه‌ خانواده‌ی خود، روانه [[تهران‌]] شد. پروین،‌ تحصیلات‌ ابتدایی‌ را در یكی‌ از مدارس‌ [[تهران‌]] آغاز كرد و هم‌زمان‌ [[ادب فارسی]] و عربی را نزد پدر خود و برخی‌ از معلمان‌ دیگر یاد گرفت.<ref>بهار، دیباچه‌ چاپ اول دیوان پروین اعتصامی، ص۱۲ـ۱۳. </ref> ‌ از همان کودکی در محافل علمی که در منزل پدری با حضور بزرگانی همچون [[ملك‌‌الشعرا بهار]]، [[علی‌اكبر دهخدا]]، نصرالله‌ تقوی‌ و شاهزاده‌ افسر برگزار می‌شد حضور داشت.<ref>داوران‌، «شعر غیرشخصی‌ پروین‌ اعتصامی‌»، 1368ش، ص288.</ref>  پروین در تیر 1313ش با یکی از اقوام پدری خود كه‌ رئیس‌ نظمیه [[کرمانشاه|كرمانشاه‌]] بود، ازدواج کرد اما این پیوند چندان طولانی نبود و پس از 4 ماه به جدایی انجامید. تنها واكنش‌ پروین‌ در برابر این‌ جدایی‌، سرودن‌ قطعه‌ای‌ بود كه‌ با این‌ بیت‌ آغاز می‌شود: <ref>اعتصامی‌، تاریخچه‌ زندگانی پروین، 1355ش، ص7. </ref><br>
پروین اعتصامی از جمله بانوان ایرانی است که زندگی پربار، شخصیت، اندیشه‌ و نیز وجود معانی بلند در سروده‌هایش، او را از جایگاهی ممتاز در [[ادب فارسی]] برخوردار کرده است. پروین‌ (رخشنده‌) در ۲۵ اسفند ۱۲۸۵ش‌ در [[تبریز]] بـه دنیـا آمـد. وی سال‌های‌ نخست‌ زندگی‌اش‌ را در [[تبریز]] سپری کرد و زمانی‌که پدرش‌ به‌‌عنوان‌ نماینده مردم‌ این‌ شهر به‌ مجلس‌ دوم‌ راه‌ یافت‌، در ۱۲۹۱ش‌ همراه‌ خانواده‌ی خود، روانه [[تهران]] شد. پروین،‌ تحصیلات‌ ابتدایی‌ را در یكی‌ از مدارس‌ [[تهران]] آغاز كرد و هم‌زمان‌ [[ادب فارسی]] و عربی را نزد پدر خود و برخی‌ از معلمان‌ دیگر یاد گرفت.<ref>بهار، دیباچه‌ چاپ اول دیوان پروین اعتصامی، ص۱۲ـ۱۳. </ref> ‌ از همان کودکی در محافل علمی که در منزل پدری با حضور بزرگانی همچون [[ملك‌‌الشعرا بهار]]، [[علی‌اكبر دهخدا]]، نصرالله‌ تقوی‌ و شاهزاده‌ افسر برگزار می‌شد حضور داشت.<ref>داوران‌، «شعر غیرشخصی‌ پروین‌ اعتصامی‌»، 1368ش، ص288.</ref>  پروین در تیر 1313ش با یکی از اقوام پدری خود كه‌ رئیس‌ نظمیه [[کرمانشاه]] بود، ازدواج کرد اما این پیوند چندان طولانی نبود و پس از 4 ماه به جدایی انجامید. تنها واكنش‌ پروین‌ در برابر این‌ جدایی‌، سرودن‌ قطعه‌ای‌ بود كه‌ با این‌ بیت‌ آغاز می‌شود: <ref>اعتصامی‌، تاریخچه‌ زندگانی پروین، 1355ش، ص7. </ref><br>
  {{آغاز نستعلیق}}
  {{آغاز نستعلیق}}
{{شعر|نستعلیق}}
{{شعر|نستعلیق}}
خط ۴۰: خط ۴۰:
==شکوفایی شعر پروین==
==شکوفایی شعر پروین==
پروین، نخستین اشعار خود را در 7 سالگی سروده است. برخی از زیباترین اشعار او نیز مربوط به سنین 11 تا 14 سالگی وی است. پروین در همان کودکی، به تشویق پدر، سروده‌های‌ ترجمه‌‌شده‌ از دیگر زبان‌ها را به‌ [[زبان‌ فارسی]]،‌ منظوم می‌ساخت. همین تمرین‌ها و تلاش‌ها سبب شد تا پروین با چگونگی چینش کلمات در کنار هم، وزن و سایر اصول شعر آشنا شود. برای مثال، پروین، به‌تأسی از شعر ترجمه‌شده « قطرات سه‌گانه» از تریللو توسط پدرش، دو شعر «گوهر و اشک» و «دو قطره خون»<ref>[https://www.webcitation.org/6aO668CbW عبداله‌زاده برزو، «بررسی تطبیقی مناظره دو قطره خون شعر پروین با مناظره رمان سه قطره خون تریللو»، 1392ش، ص164-176.] </ref>  را سرود.<br>
پروین، نخستین اشعار خود را در 7 سالگی سروده است. برخی از زیباترین اشعار او نیز مربوط به سنین 11 تا 14 سالگی وی است. پروین در همان کودکی، به تشویق پدر، سروده‌های‌ ترجمه‌‌شده‌ از دیگر زبان‌ها را به‌ [[زبان‌ فارسی]]،‌ منظوم می‌ساخت. همین تمرین‌ها و تلاش‌ها سبب شد تا پروین با چگونگی چینش کلمات در کنار هم، وزن و سایر اصول شعر آشنا شود. برای مثال، پروین، به‌تأسی از شعر ترجمه‌شده « قطرات سه‌گانه» از تریللو توسط پدرش، دو شعر «گوهر و اشک» و «دو قطره خون»<ref>[https://www.webcitation.org/6aO668CbW عبداله‌زاده برزو، «بررسی تطبیقی مناظره دو قطره خون شعر پروین با مناظره رمان سه قطره خون تریللو»، 1392ش، ص164-176.] </ref>  را سرود.<br>
وی در ۱۱ سالگی‌ درباره‌ی آثار شاعران‌ بزرگی‌ چون‌ [[ناصرخسرو]]، انوری‌، [[مولوی|مولوی‌]] و [[نظامی‌ گنجوی|نظامی‌]] اظهار نظر می‌كرد. اولین بار شعر «ای مرغک» پروین در مجله بهار توسط پدرش چاپ شد. از دیگر آثار او در این سنین، می‌توان به «گوهر و سنگ»، «اشک یتیم»، «کودک آرزومند»، «صاعقه ما ستم اغنیاست»، «سعی و عمل» و «اندوه فقر» اشاره کرد.<ref>بهمن، پروین اعتصامی (چهره‌های درخشان)، 1391ش، ص13.</ref><br>
وی در ۱۱ سالگی‌ درباره‌ی آثار شاعران‌ بزرگی‌ چون‌ [[ناصر خسرو]]، انوری‌، [[مولوی]] و [[نظامی‌ گنجوی|نظامی‌]] اظهار نظر می‌كرد. اولین بار شعر «ای مرغک» پروین در مجله بهار توسط پدرش چاپ شد. از دیگر آثار او در این سنین، می‌توان به «گوهر و سنگ»، «اشک یتیم»، «کودک آرزومند»، «صاعقه ما ستم اغنیاست»، «سعی و عمل» و «اندوه فقر» اشاره کرد.<ref>بهمن، پروین اعتصامی (چهره‌های درخشان)، 1391ش، ص13.</ref><br>
   {{آغاز نستعلیق}}
   {{آغاز نستعلیق}}
{{شعر|نستعلیق}}
{{شعر|نستعلیق}}
خط ۵۳: خط ۵۳:
==شخصیت و اندیشه پروین==
==شخصیت و اندیشه پروین==
[[پرونده:پروین.jpg|300px|thumb|left|زادگاه پروین اعتصامی در تبریز]]
[[پرونده:پروین.jpg|300px|thumb|left|زادگاه پروین اعتصامی در تبریز]]
پروین همزمان با تحصیلات متوسطه‌ به زبان‌ انگلیسی‌ تسلط یافت‌ و با اندیشه‌های‌ غربی‌ نیز آشنا شد. وی در تمام دوران تحصیل، از جمله دانش‌آموزان ممتاز بود و پس‌ از پایان‌ تحصیل‌، حدود 2 سال، به تدریس ادبیات زبان انگلیسی و فارسی پرداخت. او در جشن‌ فارغ التحصیلی‌اش، خطابه‌ای‌ با عنوان «زن‌ و تاریخ‌» قرائت‌ كرد كه‌ مقایسه‌ای‌ میان‌ وضعیت‌ ناهمگون‌ زنان‌ در غرب (اروپا) و شرق‌ بود. در بخشی از این خطابه، پروین بیان می‌کند:  
پروین همزمان با تحصیلات متوسطه‌ به زبان‌ انگلیسی‌ تسلط یافت‌ و با اندیشه‌های‌ غربی‌ نیز آشنا شد. وی در تمام دوران تحصیل، از جمله دانش‌آموزان ممتاز بود و پس‌ از پایان‌ تحصیل‌، حدود 2 سال، به تدریس ادبیات زبان انگلیسی و فارسی پرداخت. او در جشن‌ فارغ‌التحصیلی‌اش، خطابه‌ای‌ با عنوان «زن‌ و تاریخ‌» قرائت‌ كرد كه‌ مقایسه‌ای‌ میان‌ وضعیت‌ ناهمگون‌ زنان‌ در غرب (اروپا) و شرق‌ بود. در بخشی از این خطابه، پروین بیان می‌کند:  
«داروی بیماری مزمن شرق، منحصر به تعلیم و تربیت است. که شامل زن و مرد باشد و تمام طبقات را از خوان گسترده‌ی معرفت مستفیض نماید. [[ایران]]، وطن عزیز ما که مفاخر و مآثر عظیمه‌ی آن زینت‌افزای تاریخ جهان است. [[ایران]] که تمدن قدیمش، اروپای امروز را رهین منت و مدیون نعمت خویش دارد. [[ایران]] با عظمت و قوتی که قرن‌ها بر اقطار و ابحار عالم حکم‌روا بود، از مصائب و شداید شرق سهم وافر برده، اکنون دنبال گمگشته‌ی خود می‌دود... ایرانی باید ضعف و ملالت را از خود دور کرده، تند و چالاک این پرتگاه‌ها را عبور نماید. امیدواریم به‌همت دانشمندان و متفکرین، روح فضیلت در ملت ایجاد شود و با تربیت نسوان اصلاحات مهمه‌ی اجتماعی در [[ایران]] فراهم گردد.»<ref>بهمن، مهناز، پروین اعتصامی (چهره‌های درخشان)، تهران، انتشارات مدرسه، ص18ـ19.</ref><br>
«داروی بیماری مزمن شرق، منحصر به تعلیم و تربیت است. که شامل زن و مرد باشد و تمام طبقات را از خوان گسترده‌ی معرفت مستفیض نماید. [[ایران]]، وطن عزیز ما که مفاخر و مآثر عظیمه‌ی آن زینت‌افزای تاریخ جهان است. [[ایران]] که تمدن قدیمش، اروپای امروز را رهین منت و مدیون نعمت خویش دارد. [[ایران]] با عظمت و قوتی که قرن‌ها بر اقطار و ابحار عالم حکم‌روا بود، از مصائب و شداید شرق سهم وافر برده، اکنون دنبال گمگشته‌ی خود می‌دود... ایرانی باید ضعف و ملالت را از خود دور کرده، تند و چالاک این پرتگاه‌ها را عبور نماید. امیدواریم به‌همت دانشمندان و متفکرین، روح فضیلت در ملت ایجاد شود و با تربیت نسوان اصلاحات مهمه‌ی اجتماعی در [[ایران]] فراهم گردد.»<ref>بهمن، مهناز، پروین اعتصامی (چهره‌های درخشان)، تهران، انتشارات مدرسه، ص18ـ19.</ref><br>