سید منصور نادری: تفاوت میان نسخه‌ها
←فعالیت‌ها
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==فعالیت‌ها== | ==فعالیت‌ها== | ||
===سیاسی=== | ===سیاسی=== | ||
با کودتای حزب دموکراتیک خلق افغانستان در 1357ش، نادری از زندان آزاد شد، اما این آزادی زیاد دوام نداشت. دولت خلقی که رهبران مذهبی، خوانین و روشنفکران را مزاحم خود می‌دانست نادری را به همراه تعداد زیادی از شخصیت‌های کشور دستگیر و در زندان پل‌چرخی محبوس کرد. بسیاری از آن افراد اعدام و برخی به حبس ابد محکوم شدند. در 1360ش با روی کار‌آمدن ببرک کارمل و تغییر روش حکومت، نادری با جمع دیگری آزاد شد و بعد از آزادی به حج رفته و سپس به کشور بازگشت. | با کودتای حزب دموکراتیک خلق افغانستان در 1357ش، نادری از زندان آزاد شد، اما این آزادی زیاد دوام نداشت. دولت خلقی که رهبران مذهبی، خوانین و روشنفکران را مزاحم خود می‌دانست نادری را به همراه تعداد زیادی از شخصیت‌های کشور دستگیر و در زندان پل‌چرخی محبوس کرد. بسیاری از آن افراد اعدام و برخی به حبس ابد محکوم شدند. در 1360ش با روی کار‌آمدن ببرک کارمل و تغییر روش حکومت، نادری با جمع دیگری آزاد شد و بعد از آزادی به حج رفته و سپس به کشور بازگشت.<ref> موجانی، فرهنگ شخصیت‌های معاصر افغانستان، 1394ش، ص490؛ گروه پژوهشی سینا، افغانستان در سه دهۀ اخیر، 1379ش. </ref> | ||
او در 1361ش به درۀ کیان بازگشت و فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود را با ایجاد امنیت در منطقه، آغاز کرد. سپس به مبارزه با کشت مواد مخدر پرداخت و برنامه‌هایی برای مداوای معتادین اجرا کرد. در1362ش او یک باب شفاخانه را در درۀ کیان تأسیس کرد. نادری از 1364ش همکاری خود را با دولت وقت افغانستان آغاز کرد و همزمان با گروه‌های جهادی نیز ارتباط داشت. در 1367ش بعد از اعلان مشی مصالحه ملی توسط نجیب‌الله (رئیس وقت دولت افغانستان) نادری از سوی مردم ولایت بغلان به‌عنوان سناتور انتخاب شد. | او در 1361ش به درۀ کیان بازگشت و فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود را با ایجاد امنیت در منطقه، آغاز کرد. سپس به مبارزه با کشت مواد مخدر پرداخت و برنامه‌هایی برای مداوای معتادین اجرا کرد. در1362ش او یک باب شفاخانه را در درۀ کیان تأسیس کرد. نادری از 1364ش همکاری خود را با دولت وقت افغانستان آغاز کرد و همزمان با گروه‌های جهادی نیز ارتباط داشت. در 1367ش بعد از اعلان مشی مصالحه ملی توسط نجیب‌الله (رئیس وقت دولت افغانستان) نادری از سوی مردم ولایت بغلان به‌عنوان سناتور انتخاب شد.<ref>عادلی حسینی، کوثرالنبی، 1387ش، ج4، ص143 و 144؛ دولت‌آبادی، هزاره‌ها از قتل عام تا احیای هویت، 1385ش، ص49؛ عظیمی، اردو و سیاست، پیشاور، میوند، 1378ش، ص501.</ref> | ||
بعد از سقوط دولت نجیب‌الله او در تأسیس جنبش ملی ـ اسلامی شمال افغانستان نقش فعالی داشت و علاوه‌بر آن مسئولیت ادارۀ ولایت بغلان را به عهده گرفت. با ظهور طالبان و سقوط کابل که منجر به تشکیل جبهۀ متحد شمال شد نادری در 1375ش معاونت ریاست‌جمهوری را به دوش گرفت. با سقوط شمال به‌دست طالبان در 1377ش نادری مجبور شد از کشور خارج شود. او بعد از سقوط طالبان در 1380ش به کشور بازگشت. نادری در 1381ش با همکاری جمعی از نزدیکان خود حزب پیوند ملی افغانستان را تشکیل داد. | بعد از سقوط دولت نجیب‌الله او در تأسیس جنبش ملی ـ اسلامی شمال افغانستان نقش فعالی داشت و علاوه‌بر آن مسئولیت ادارۀ ولایت بغلان را به عهده گرفت. با ظهور طالبان و سقوط کابل که منجر به تشکیل جبهۀ متحد شمال شد نادری در 1375ش معاونت ریاست‌جمهوری را به دوش گرفت. با سقوط شمال به‌دست طالبان در 1377ش نادری مجبور شد از کشور خارج شود. او بعد از سقوط طالبان در 1380ش به کشور بازگشت. نادری در 1381ش با همکاری جمعی از نزدیکان خود حزب پیوند ملی افغانستان را تشکیل داد.<ref> عادلی حسینی، کوثرالنبی، 1387ش، ج4، ص143 و 144؛ دولت‌آبادی، شناسنامۀ احزاب و جریانات سیاسی افغانستان، 1371ش، ص298؛ طنین، افغانستان در قرن بیستم، 1384ش، ص299</ref> | ||
نادری در 1384ش (دورۀ پانزدهم شورای ملی) از طرف مردم ولایت بغلان به‌عنوان نماینده در پارلمان افغانستان انتخاب شد و در دورۀ بعدی در 1389ش (دورۀ شانزدهم) نیز موفق به ورود به پارلمان شد که این دوره تا 1397ش ادامه یافت. نادری در انتخابات 1393ش ریاست‌جمهوری به حمایت از اشرف غنی وارد مبارزات انتخاباتی شد، اما بعد از پایان رقابت‌ها با او اختلاف پیدا کرد. او در 1395ش با هدف مبارزه با ناامنی و استقرار صلح و ثبات در کشور حزب «حرکت ملی نجات افغانستان» را تأسیس کرد. در انتخابات چهارم ریاست‌جمهوری در 1398ش نادری از تیم ثبات و همگرایی به رهبری عبدالله حمایت کرد. | نادری در 1384ش (دورۀ پانزدهم شورای ملی) از طرف مردم ولایت بغلان به‌عنوان نماینده در پارلمان افغانستان انتخاب شد و در دورۀ بعدی در 1389ش (دورۀ شانزدهم) نیز موفق به ورود به پارلمان شد که این دوره تا 1397ش ادامه یافت.<ref>«حضور و غیبت اعضای مجلس نماینده‌گان در سال هشتم تقنینی (۱۶/۱۲/۱۳۹۶ تا ۳۰/۴/۱۳۹۷)»، وب‌سایت روزنامۀ 8 صبح. </ref> نادری در انتخابات 1393ش ریاست‌جمهوری به حمایت از اشرف غنی وارد مبارزات انتخاباتی شد، اما بعد از پایان رقابت‌ها با او اختلاف پیدا کرد. او در 1395ش با هدف مبارزه با ناامنی و استقرار صلح و ثبات در کشور حزب «حرکت ملی نجات افغانستان» را تأسیس کرد. در انتخابات چهارم ریاست‌جمهوری در 1398ش نادری از تیم ثبات و همگرایی به رهبری عبدالله حمایت کرد.<ref>«اختلاف بین اشرف غنی و سید منصور نادری بر سر قدرت» شبکه اطلاع‌رسانی افغانستان؛ «سید منصور نادری به دسته انتخاباتی ثبات و همگرایی پیوست»، وب‌سایت شفقنا؛ «حزب حرکت ملی نجات افغانستان اعلام موجودیت کرد»، وب‌سایت شفقنا.</ref> | ||
===نظامی=== | ===نظامی=== | ||
فعالیت‌های نظامی نادری از سال 1361ش آغاز شد. او ابتدا با تهیۀ سلاح و تشکیل یک گروه نظامی درۀ کیان را از گروه‌های مسلح رقیب پاکسازی کرد. نادری از 1364ش همکاری خود را با دولت وقت افغانستان در قالب ایجاد یک قطعۀ نظامی آغاز کرد که وظیفه آن تأمین امنیت از سالنگ تا حیرتان (شهرکی در مرز تاجیکستان) بود. همزمان او با مجاهدین نیز روابطی داشت. در اواخر 1370ش در تحولات مربوط به سقوط دولت وقت افغانستان، نادری همراه با جنرال دوستم (فرماندۀ ملیشه‌های دولتی)، شورای نظار و حزب وحدت اسلامی افغانستان نقش زیادی داشت. بعد از سقوط نجیب‌الله (آخرین رئیس‌جمهور حزب دموکراتیک خلق افغانستان) نیروهای او به فرماندهی سید حسام‌الدین وارد کابل شد و در جنگ‌های داخلی در کنار نیروهای جنرال دوستم نقش بازی کرد. فعالیت‌های نظامی نادری و تعامل او با دیگر گروه‌ها در منطقه موجب شد تا ولایت بغلان و شهر صنعتی پل‌خمری در این دوره از جنگ‌های داخلی دور بماند. با ظهور طالبان و سقوط کابل که منجر به تشکیل جبهه متحد شمال شد نیروهای نادری در جنگ علیه طالبان فعال بودند. با سقوط شمال به دست طالبان در 1377ش بخشی از نیروهای او در کنار جبهه متحد شمال حضور داشتند. | فعالیت‌های نظامی نادری از سال 1361ش آغاز شد. او ابتدا با تهیۀ سلاح و تشکیل یک گروه نظامی درۀ کیان را از گروه‌های مسلح رقیب پاکسازی کرد. نادری از 1364ش همکاری خود را با دولت وقت افغانستان در قالب ایجاد یک قطعۀ نظامی آغاز کرد که وظیفه آن تأمین امنیت از سالنگ تا حیرتان (شهرکی در مرز تاجیکستان) بود. همزمان او با مجاهدین نیز روابطی داشت.<ref>عادلی حسینی، کوثرالنبی، 1387ش، ج4، ص143 و 144؛ دولت‌آبادی، هزاره‌ها از قتل عام تا احیای هویت، 1385ش، ص49؛ عظیمی، اردو و سیاست، پیشاور، میوند، 1378ش، ص501.</ref> در اواخر 1370ش در تحولات مربوط به سقوط دولت وقت افغانستان، نادری همراه با جنرال دوستم (فرماندۀ ملیشه‌های دولتی)، شورای نظار و حزب وحدت اسلامی افغانستان نقش زیادی داشت. بعد از سقوط نجیب‌الله (آخرین رئیس‌جمهور حزب دموکراتیک خلق افغانستان) نیروهای او به فرماندهی سید حسام‌الدین وارد کابل شد و در جنگ‌های داخلی در کنار نیروهای جنرال دوستم نقش بازی کرد. فعالیت‌های نظامی نادری و تعامل او با دیگر گروه‌ها در منطقه موجب شد تا ولایت بغلان و شهر صنعتی پل‌خمری در این دوره از جنگ‌های داخلی دور بماند. با ظهور طالبان و سقوط کابل که منجر به تشکیل جبهه متحد شمال شد نیروهای نادری در جنگ علیه طالبان فعال بودند. با سقوط شمال به دست طالبان در 1377ش بخشی از نیروهای او در کنار جبهه متحد شمال حضور داشتند.<ref>عادلی حسینی، کوثرالنبی، 1387ش، ج4، ص143 و 144؛ دولت‌آبادی، شناسنامۀ احزاب و جریانات سیاسی افغانستان، 1371ش، ص298؛ طنین، افغانستان در قرن بیستم، 1384ش، ص299</ref> | ||
===فرهنگی=== | ===فرهنگی=== | ||
نادری در 1367ش با تأسیس کانون فرهنگی حکیم ناصر خسرو بلخی تلاش کرد گام‌هایی در بخش‌های فکری و فرهنگی بردارد. همزمان کتابخانۀ بزرگ ناصر خسرو را نیز ایجاد کرد که دارای بیش از 50 هزار عنوان کتاب بود. بخش زیادی از این کتاب‌ها بسیار نفیس و بی‌مانند بود که در 1377ش توسط طالبان به آتش کشیده شد. بعد از سقوط طالبان کانون فرهنگی و کتابخانۀ آن در کابل دوباره فعال شد و همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد. نادری به تحصیل و تخصص پیروان مذهب اسماعیلی اهتمام دارد و در طی سال‌های گذشته هزاران جوان اسماعیلی به تحصیلات بالا و تخصص‌های گوناگون دست یافته و امروزه در مناصب مختلف و مشاغل گوناگون به فعالیت اشتغال دارند. | نادری در 1367ش با تأسیس کانون فرهنگی حکیم ناصر خسرو بلخی تلاش کرد گام‌هایی در بخش‌های فکری و فرهنگی بردارد. همزمان کتابخانۀ بزرگ ناصر خسرو را نیز ایجاد کرد که دارای بیش از 50 هزار عنوان کتاب بود. بخش زیادی از این کتاب‌ها بسیار نفیس و بی‌مانند بود که در 1377ش توسط طالبان به آتش کشیده شد. بعد از سقوط طالبان کانون فرهنگی و کتابخانۀ آن در کابل دوباره فعال شد و همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد.<ref>موسوی، »گزارشی از فعالیت‌های اسماعیلیه پس از طالبان در افغانستان»، 1390ش، ص55.</ref> نادری به تحصیل و تخصص پیروان مذهب اسماعیلی اهتمام دارد و در طی سال‌های گذشته هزاران جوان اسماعیلی به تحصیلات بالا و تخصص‌های گوناگون دست یافته و امروزه در مناصب مختلف و مشاغل گوناگون به فعالیت اشتغال دارند.<ref>سروری، «اسماعیلیه‌های افغانستان و بقای اجتماعی، مذهبی و فرهنگی»، خبرگزاری راسک؛ موسوی، »گزارشی از فعالیت‌های اسماعیلیه پس از طالبان در افغانستان»، 1390ش، ص55</ref> | ||
==دیدگاه‌ها== | ==دیدگاه‌ها== | ||
نادری معتقد است تبعیض بزرگ‌ترین عامل عقب‌ماندگی مردم افغانستان است و باید برای حل این مشکل فرصت‌های برابر برای همه ایجاد و منابع بین همۀ مردم به درستی توزیع شود. او تحصیل را عامل پیشرفت دانسته و معتقد است که نسل جوان اگر مورد حمایت واقع شوند می‌توانند در آینده جامعه را متحول کنند. نادری به برادری و برابری همۀ اقوام و همکاری همۀ مردم افغانستان برای رفع مشکلات اعتقاد دارد و بر همین اساس در گذشته خود نیز سعی کرده است با گروه‌های مختلف و اقوام گوناگون روابط خوبی داشته باشد. | نادری معتقد است تبعیض بزرگ‌ترین عامل عقب‌ماندگی مردم افغانستان است و باید برای حل این مشکل فرصت‌های برابر برای همه ایجاد و منابع بین همۀ مردم به درستی توزیع شود. او تحصیل را عامل پیشرفت دانسته و معتقد است که نسل جوان اگر مورد حمایت واقع شوند می‌توانند در آینده جامعه را متحول کنند. نادری به برادری و برابری همۀ اقوام و همکاری همۀ مردم افغانستان برای رفع مشکلات اعتقاد دارد و بر همین اساس در گذشته خود نیز سعی کرده است با گروه‌های مختلف و اقوام گوناگون روابط خوبی داشته باشد. | ||