هیئت: تفاوت میان نسخه‌ها

بعد از حادثۀ عاشورا، عزاداری برای شهادت امام حسین که در اوایل محدود به مرثیه‌سرایی بود، رواج یافت<ref>[http://ensani.ir/fa/article/45697/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%89-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%89-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85- محرمی، «تاریخ عزادارى براى امام حسین»، ۱۳۸۲ش، ص۲۷۹.]</ref>  و سوگواری‌های امام سجاد در رثای امام حسین و دیگر شهدای کربلا، نقطۀ آغازی برای شکل‌گیری هیئت شد.<ref>[https://www.irna.ir/news/85312027/%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D9%82%D8%B7-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA سنگری، «هیئت فقط برای عزاداری نیست»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  در دوره‌های بعد و به‌دلیل مخالفت حکومت‌ها، گاهی این مجالس سوگواری در خانه‌ها و به‌صورت مخفیانه برگزار می‌شد؛ اما با قدرت گرفتن آل‌بویه در قرن چهارم هجری، این عزاداری‌ها صورت رسمی یافت<ref> [http://ensani.ir/fa/article/45697/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%89-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%89-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85- محرمی، «تاریخ عزادارى براى امام حسین»، ۱۳۸۲ش، ص۲۷۹.]</ref>  و شیعیان به‌صورت جمعی، آیین‌های سوگواری را برای گرامی‌داشت امام حسین برپا می‌کردند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/986?volumeNumber=1&sectionNumber=1&pageNumber=472&viewType=html&query=%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C%20%D8%AA%D8%B4%DA%A9%D9%84%20%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C%20%D8%A8%D8%B1%20%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1 محدثی، فرهنگ عاشورا، 1376ش، ص472.] </ref>  کاربست اصطلاح هیئت برای این آیین‌های سوگ، به اوایل قرن چهاردهم و هیئتی در شیراز<ref>حسام مظاهری، رسانه شیعه، 1390ش، ص275.</ref>  یا دوره ناصری و هیئت صنف بزّازها نسبت داده می‌شود.<ref>[https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwi2k-6xo7iJAxVUaqQEHV6lFioQFnoECC0QAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.irna.ir%2Fnews%2F85276421%2F%25D8%25AD%25D8%25B6%25D9%2588%25D8%25B1-%25D8%25B2%25D9%2586%25D8%25A7%25D9%25 طاووسی مسرور، «حضور زنان و مردان در عزاداری‌های دوران قاجار چگونه بود؟»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  کارکرد هیئت‌ها در دورۀ صفویه نیز برای ایرانیان، شناخته‌شده بود، اما از دورۀ قاجار گسترش زیادی پیدا کرد.  بعضی مهمترین شاخصۀ عزاداری مذهبی در دورۀ قاجار را رشد و گسترش هیئت‌ها می‌دانند  و حتی حاکمان و مقامات دولتی نیز به برگزاری مجالس عزاداری اهتمام بیشتری داشتند  و بیشترین تکیه‌ها در همین دوره ساخته شد.  همچنین علما که نفوذ اجتماعی بیشتری در دورۀ قاجار یافته بودند با اهتمام بیشتر در برگزاری مراسم عزاداری و اطعام و پذیرایی از عزاداران، موجب گسترش بیشتر این مراسمات شدند.  در دورۀ ناصری نه‌تنها در پایتخت هیئت‌های فراوانی وجود داشت بلکه در شهرهای بزرگ نیز چنین بود، برای مثال در یزد در هر محله‌ای هیئتی وجود داشت.   

با تعطیل شدن مجالس عزاداری در دورۀ پهلوی اول، این محافل به‌صورت پنهانی و زیرزمینی فعالیت خود را ادامه داد و همین موجب تشکیلات قوی‌تر و انسجام بیشتر هیئت‌ها شد. پس از برداشته شدن منع نیز هیئت‌ها تشکیلاتی‌تر عمل کرده و گسترش بیشتری یافتند.  در دوران شکل‌گیری انقلاب اسلامی، کارکردهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی هیئت‌ها پررنگ‌تر شد و هسته‌های انقلابی در درون هیئت‌ها شکل گرفت،  چنانکه در پیروزی انقلاب اسلامی ایران نقشی اثرگذار داشتند.  پیروزی انقلاب اسلامی مانند خونی تازه در سنت‌های سوگواری شیعیان عمل کرد و موجب گسترش بیش از پیش این آیین‌ها در همۀ نقاط کشور شد.  هیئت‌های موتلفه اسلامی از جمله هیئت‌های قبل از انقلاب است که با جرقه‌های انقلاب اسلامی در اوایل دهۀ 1340ش از ائتلاف هیئت‌های مسجد امین‌الدوله، مسجد شیخ‌علی و اصفهانی‌ها در بازار تهران شکل گرفت و از همان ابتدا فعالیت‌های سیاسی‌ و مذهبی خود را حول محور امام خمینی و مبارزه با استبداد پهلوی شکل داد. هیئت رزمندگان اسلام نیز از هیئت‌هایی است که در دوران دفاع مقدس توسط رزمندگان تشکیل شد و به‌همین دلیل هیئت رزمندگان اسلام نامیده شد.