عفو در خانواده: تفاوت میان نسخهها
(←منابع) |
|||
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<big>'''عفو در خانواده؛'''</big> خطاپوشی و گذشت زوجین و فرزندان از یکدیگر. | <big>'''عفو در خانواده؛'''</big> خطاپوشی و گذشت زوجین و فرزندان از یکدیگر. | ||
در دانش اخلاق، عفو، از ارزشهای اخلاقی و نشانۀ بزرگی شخصیت انسان و تعالی روح او دانسته شده که سلامت | در دانش اخلاق، عفو، از ارزشهای اخلاقی و نشانۀ بزرگی شخصیت انسان و تعالی روح او دانسته شده که سلامت روح، روان، ذهن و جسم را بهدنبال دارد. [[عفو]] و گذشت در مناسبات اجتماعی و بهویژه در زندگی مشترک، نقش بسزایی دارد. چشمپوشی اعضای [[خانواده]] از خطاهای قابل چشم پوشی یکدیگر، کانون خانواده را به محیطی مناسب برای آرامش و آسایش زوجین و فرزندان تبدیل میکند و آسودگی خاطر آنان را نیز بههمراه دارد. | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
عفو در لغت بهمعنای گذشت از گناه و خطا،<ref> . ابنمنظور، لسان العرب، ، 1414ق، ص72.</ref> و ترک مجازات<ref> . نراقی، جامع السعادات، 1371ش، ص367.</ref> و گذشتن از حق خود است.<ref> . جوادی آملی، تفسیر تسنیم، 1385ش، ص451.</ref> | عفو در لغت بهمعنای گذشت از گناه و خطا،<ref> . ابنمنظور، لسان العرب، ، 1414ق، ص72.</ref> و ترک مجازات<ref> . نراقی، جامع السعادات، 1371ش، ص367.</ref> و گذشتن از حق خود است.<ref> . جوادی آملی، تفسیر تسنیم، 1385ش، ص451.</ref> | ||
==عفو در | ==عفو در آموزههای دینی== | ||
در آموزههای اسلام سفارش شده است که زن و شوهر از همدیگر کینه به دل نگیرند و بدیهای یکدیگر را با مهربانی و گذشت پاسخ دهند.<ref> [https://www.balagh.ir/content/13193 . «عفو و گذشت نسبت به همسر سبب نشاط در زندگی میشود»، وبسایت بلاغ.]</ref> رسول خدا، زنی که عذر | در آموزههای اسلام سفارش شده است که زن و شوهر از همدیگر کینه به دل نگیرند و بدیهای یکدیگر را با مهربانی و گذشت پاسخ دهند.<ref> [https://www.balagh.ir/content/13193 . «عفو و گذشت نسبت به همسر سبب نشاط در زندگی میشود»، وبسایت بلاغ.]</ref> رسول خدا، زنی را که عذر شوهر خود را نميپذيرد و خطاهاي او را نميبخشد، نکوهش کرده است.<ref> [http://pajuhesh.irc.ir/product/book/show.text/id/1027/order/138 .«عفو و گذشت و تحكيم روابط زناشويي»، وبسایت اداره کل پژوهشهای اسلامی رسانه.]</ref> | ||
==عفو از منظر روانشناسی== | ==عفو از منظر روانشناسی== | ||
روانشناسان، عفو و گذشت را علاوه بر ترمیم روابط آسیبديدۀ افراد، در سلامت جسم و | روانشناسان، عفو و گذشت را علاوه بر ترمیم روابط آسیبديدۀ افراد، در سلامت جسم و روح آنها نیز اثرگذار میدانند. گذشت و بخشیدن، نشانۀ عزت نفس است و افرادی که از اشتباهات دیگران راحتتر میگذرند و آزردگی خود را زودتر فراموش میکنند، کمتر دچار فشارهای روانی میشوند. از طرف دیگر، افرادی که نمیتوانند بهراحتی از خطاهای دیگران بگذرند بیشتر در معرض خطر بیماریهایی همچون مشکلات قلبی و عروقی و [[سرطان]] قرار میگیرند. افزایش کارآمدی، افزایش [[اعتماد به نفس]]، کنترل عصبانیت و کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای جسمی و روانی، پیامدهای عفو است که روانشناسان آنها را مورد توجه قرار دادهاند.<ref> [https://goums.ac.ir/content/6130/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D8%AE%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%88%D9%84%DB%8C-%D9%86%D9%87-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D9%85%DA%A9%D9%86---%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1%DB%8C . مطهری، «سلامت روان: بخشش سخت است ولی نه غیر ممکن»، وبسایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گلستان.]</ref> | ||
==تأثیر عفو در خانواده== | ==تأثیر عفو در خانواده== | ||
بهرهگیری اعضای خانواده از عفو و گذشت در برابر خطاهای یکدیگر، فضایی آرام و بهدور از تنش را برای آنها فراهم میکند. زن و شوهر با گذشت، شخصیت خود را رشد میدهند، پایداری خانواده را تضمين ميكنند و خود را مشمول لطف خدا میسازند. بخشش و گذشت زوجین، فرصتی را فراهم میآورد که فرد خطاکار بتواند رفتار خود را بهبود بخشد. عفو و گذشت سبب برقراری پیوندهای عمیق و همدلی در بین فرزندان نیز میشود؛ اما نگذشتن از خطاهاي يكديگر، موجب تضعیف بنیان خانواده و تحملناپذير شدن آن ميشود. | بهرهگیری اعضای خانواده از عفو و گذشت در برابر خطاهای یکدیگر، فضایی آرام و بهدور از تنش را برای آنها فراهم میکند.<ref> [https://hoghooghvazendegi.ir/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A8%D8%AE%D8%B4%D8%B4-%D9%88-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D8%9B/ . سعادت، «نقش گذشت در روابط زناشویی»، وبسایت حقوق و زندگی.]</ref> زن و شوهر با گذشت، شخصیت خود را رشد میدهند، پایداری خانواده را تضمين ميكنند و خود را مشمول لطف خدا میسازند.<ref> . شعبانی، راز خوشبختی زنان، 1393ش، ص96. </ref> بخشش و گذشت زوجین، فرصتی را فراهم میآورد که فرد خطاکار بتواند رفتار خود را بهبود بخشد. عفو و گذشت سبب برقراری پیوندهای عمیق و همدلی در بین فرزندان نیز میشود؛<ref> [https://hoghooghvazendegi.ir/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A8%D8%AE%D8%B4%D8%B4-%D9%88-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D8%9B/ . سعادت، «نقش گذشت در روابط زناشویی»، وبسایت حقوق و زندگی.]</ref> اما نگذشتن از خطاهاي يكديگر، موجب تضعیف بنیان خانواده و تحملناپذير شدن آن ميشود.<ref> [http://pajuhesh.irc.ir/product/book/show.text/id/1027/order/138 .«عفو و گذشت و تحكيم روابط زناشويي»، وبسایت اداره کل پژوهشهای رسانه.]</ref> | ||
پژوهشگران، پیامدهای زیر را در بررسی اثرات عفو و گذشت در محیط خانواده، مورد توجه قرار دادهاند: | پژوهشگران، پیامدهای زیر را در بررسی اثرات عفو و گذشت در محیط خانواده، مورد توجه قرار دادهاند: | ||
# ایجاد آرامش | # '''ایجاد آرامش روحی'''؛ از پیامدهای مهم عفو، تأمین آرامش و آسایش روحی زن و شوهر و اهل خانه است. کسی که در زندگی گذشت ندارد، همواره منتظر فرصتی است تا انتقام بگیرد و به همین دلیل آرامش روحی از او گرفته میشود؛ اما فردی برخوردار از روحیۀ عفو و گذشت، با آرامش خاطر در کنار همسر زندگی میکند و از بهانهجوییهای زیانبار و بیهوده فاصله میگیرد. | ||
# زدودن | # '''زدودن کینه'''؛ گاهی در محیط خانواده اشتباهاتی از ناحیۀ زن یا شوهر صورت میگیرد که زمینهای برای ایجاد تیرگی روابط بین آنها میشود. چنانچه این کدورت با عفو و گذشت جبران نشود، موجب درگیریهای خانوادگی، اختلافات و نابودی فضای صمیمی خانواده میشود، اما با گذشت زن و شوهر نسبت به یکدیگر کینهها از بین میرود و در نتیجه خانواده از خطر چنین آفتی مصون میماند. | ||
# فزونی | # '''فزونی عزّت'''؛ افرادی که از رفتار و حالات همسر خود ایراد میگیرند، نهتنها در اصلاح رفتار او موفّق نخواهند شد، بلکه سبب لجاجت و واکنش منفی از جانب آنها میشوند. در حالیکه با چشمپوشی از خطا، در نگاه او محترم جلوه کرده و از نفوذ کلام و جذابیت بیشتری برخوردار خواهند شد.<ref> [https://hawzah.net/fa/LifeStyle/View/47780/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87--%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D9%88-%D8%A8%D8%AE%D8%B4%D8%B4 . منتظری، «گذشت و بخشش»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.] </ref> عفو سبب افزایش عزت در افراد میشود.<ref> [https://goums.ac.ir/content/6130/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D8%AE%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%88%D9%84%DB%8C-%D9%86%D9%87-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D9%85%DA%A9%D9%86---%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1%DB%8C . «سلامت روان: بخشش سخت است ولی نه غیر ممکن»، وبسایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گلستان.]</ref> | ||
# طول عمر؛ آرامش روحی و روانی که در نتیجۀ عفو و گذشت نصیب انسان میشود هم در سلامت جسمی او تأثیر گذاشته و هم مایه افزایش عمر فرد میشود. | # طول عمر؛ آرامش روحی و روانی که در نتیجۀ عفو و گذشت نصیب انسان میشود هم در سلامت جسمی او تأثیر گذاشته و هم مایه افزایش عمر فرد میشود. | ||
# سپر عذاب الهی؛ از دیگر پیامدهای عفو و بخشش از لغزشهای دیگران بهخصوص همسر، ایمنی از عذاب الهی است. | # سپر عذاب الهی؛ از دیگر پیامدهای عفو و بخشش از لغزشهای دیگران بهخصوص همسر، ایمنی از عذاب الهی است.<ref> [https://hawzah.net/fa/LifeStyle/View/47780/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87--%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D9%88-%D8%A8%D8%AE%D8%B4%D8%B4 . منتظری، «گذشت و بخشش»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.] </ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
خط ۳۱: | خط ۳۴: | ||
* نراقی، مهدی، جامع السعادات، ترجمه سید جلالالدین مجتبوی، تهران، حکمت، 1371ش. | * نراقی، مهدی، جامع السعادات، ترجمه سید جلالالدین مجتبوی، تهران، حکمت، 1371ش. | ||
[[رده: ویکیزندگی]] | [[رده: ویکیزندگی]] | ||
[[رده: | [[رده: روابط خانوادگی]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۱۱
عفو در خانواده؛ خطاپوشی و گذشت زوجین و فرزندان از یکدیگر.
در دانش اخلاق، عفو، از ارزشهای اخلاقی و نشانۀ بزرگی شخصیت انسان و تعالی روح او دانسته شده که سلامت روح، روان، ذهن و جسم را بهدنبال دارد. عفو و گذشت در مناسبات اجتماعی و بهویژه در زندگی مشترک، نقش بسزایی دارد. چشمپوشی اعضای خانواده از خطاهای قابل چشم پوشی یکدیگر، کانون خانواده را به محیطی مناسب برای آرامش و آسایش زوجین و فرزندان تبدیل میکند و آسودگی خاطر آنان را نیز بههمراه دارد.
مفهومشناسی
عفو در لغت بهمعنای گذشت از گناه و خطا،[۱] و ترک مجازات[۲] و گذشتن از حق خود است.[۳]
عفو در آموزههای دینی
در آموزههای اسلام سفارش شده است که زن و شوهر از همدیگر کینه به دل نگیرند و بدیهای یکدیگر را با مهربانی و گذشت پاسخ دهند.[۴] رسول خدا، زنی را که عذر شوهر خود را نميپذيرد و خطاهاي او را نميبخشد، نکوهش کرده است.[۵]
عفو از منظر روانشناسی
روانشناسان، عفو و گذشت را علاوه بر ترمیم روابط آسیبديدۀ افراد، در سلامت جسم و روح آنها نیز اثرگذار میدانند. گذشت و بخشیدن، نشانۀ عزت نفس است و افرادی که از اشتباهات دیگران راحتتر میگذرند و آزردگی خود را زودتر فراموش میکنند، کمتر دچار فشارهای روانی میشوند. از طرف دیگر، افرادی که نمیتوانند بهراحتی از خطاهای دیگران بگذرند بیشتر در معرض خطر بیماریهایی همچون مشکلات قلبی و عروقی و سرطان قرار میگیرند. افزایش کارآمدی، افزایش اعتماد به نفس، کنترل عصبانیت و کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای جسمی و روانی، پیامدهای عفو است که روانشناسان آنها را مورد توجه قرار دادهاند.[۶]
تأثیر عفو در خانواده
بهرهگیری اعضای خانواده از عفو و گذشت در برابر خطاهای یکدیگر، فضایی آرام و بهدور از تنش را برای آنها فراهم میکند.[۷] زن و شوهر با گذشت، شخصیت خود را رشد میدهند، پایداری خانواده را تضمين ميكنند و خود را مشمول لطف خدا میسازند.[۸] بخشش و گذشت زوجین، فرصتی را فراهم میآورد که فرد خطاکار بتواند رفتار خود را بهبود بخشد. عفو و گذشت سبب برقراری پیوندهای عمیق و همدلی در بین فرزندان نیز میشود؛[۹] اما نگذشتن از خطاهاي يكديگر، موجب تضعیف بنیان خانواده و تحملناپذير شدن آن ميشود.[۱۰]
پژوهشگران، پیامدهای زیر را در بررسی اثرات عفو و گذشت در محیط خانواده، مورد توجه قرار دادهاند:
- ایجاد آرامش روحی؛ از پیامدهای مهم عفو، تأمین آرامش و آسایش روحی زن و شوهر و اهل خانه است. کسی که در زندگی گذشت ندارد، همواره منتظر فرصتی است تا انتقام بگیرد و به همین دلیل آرامش روحی از او گرفته میشود؛ اما فردی برخوردار از روحیۀ عفو و گذشت، با آرامش خاطر در کنار همسر زندگی میکند و از بهانهجوییهای زیانبار و بیهوده فاصله میگیرد.
- زدودن کینه؛ گاهی در محیط خانواده اشتباهاتی از ناحیۀ زن یا شوهر صورت میگیرد که زمینهای برای ایجاد تیرگی روابط بین آنها میشود. چنانچه این کدورت با عفو و گذشت جبران نشود، موجب درگیریهای خانوادگی، اختلافات و نابودی فضای صمیمی خانواده میشود، اما با گذشت زن و شوهر نسبت به یکدیگر کینهها از بین میرود و در نتیجه خانواده از خطر چنین آفتی مصون میماند.
- فزونی عزّت؛ افرادی که از رفتار و حالات همسر خود ایراد میگیرند، نهتنها در اصلاح رفتار او موفّق نخواهند شد، بلکه سبب لجاجت و واکنش منفی از جانب آنها میشوند. در حالیکه با چشمپوشی از خطا، در نگاه او محترم جلوه کرده و از نفوذ کلام و جذابیت بیشتری برخوردار خواهند شد.[۱۱] عفو سبب افزایش عزت در افراد میشود.[۱۲]
- طول عمر؛ آرامش روحی و روانی که در نتیجۀ عفو و گذشت نصیب انسان میشود هم در سلامت جسمی او تأثیر گذاشته و هم مایه افزایش عمر فرد میشود.
- سپر عذاب الهی؛ از دیگر پیامدهای عفو و بخشش از لغزشهای دیگران بهخصوص همسر، ایمنی از عذاب الهی است.[۱۳]
پانویس
- ↑ . ابنمنظور، لسان العرب، ، 1414ق، ص72.
- ↑ . نراقی، جامع السعادات، 1371ش، ص367.
- ↑ . جوادی آملی، تفسیر تسنیم، 1385ش، ص451.
- ↑ . «عفو و گذشت نسبت به همسر سبب نشاط در زندگی میشود»، وبسایت بلاغ.
- ↑ .«عفو و گذشت و تحكيم روابط زناشويي»، وبسایت اداره کل پژوهشهای اسلامی رسانه.
- ↑ . مطهری، «سلامت روان: بخشش سخت است ولی نه غیر ممکن»، وبسایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گلستان.
- ↑ . سعادت، «نقش گذشت در روابط زناشویی»، وبسایت حقوق و زندگی.
- ↑ . شعبانی، راز خوشبختی زنان، 1393ش، ص96.
- ↑ . سعادت، «نقش گذشت در روابط زناشویی»، وبسایت حقوق و زندگی.
- ↑ .«عفو و گذشت و تحكيم روابط زناشويي»، وبسایت اداره کل پژوهشهای رسانه.
- ↑ . منتظری، «گذشت و بخشش»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.
- ↑ . «سلامت روان: بخشش سخت است ولی نه غیر ممکن»، وبسایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گلستان.
- ↑ . منتظری، «گذشت و بخشش»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.
منابع
- ابنمنظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دارالصادر، چاپ سوم، 1414ق.
- جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، قم، اسراء، 1385ش.
- سعادت، برهان، «نقش گذشت در روابط زناشویی»، وبسایت حقوق و زندگی، تاریخ درج مطلب: 28 مارس 2019م.
- شعبانی، اکبر، راز خوشبختی زنان، قم، جوان، 1393ش.
- «عفو و گذشت نسبت به همسر سبب نشاط در زندگی میشود»، وبسایت بلاغ، تاریخ درج مطلب: 31 خرداد 1399ش.
- «عفو و گذشت و تحكيم روابط زناشويي»، وبسایت اداره کل پژوهشهای اسلامی رسانه، تاریخ بازدید: 25 بهمن 1401ش.
- مطهری، هدی، «سلامت روان: بخشش سخت است ولی نه غیر ممکن»، وبسایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گلستان، تاریخ بازدید: 1 اسفند 1401ش.
- منتظری، محمدحسین، «گذشت و بخشش»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 7 آذر 1396ش.
- نراقی، مهدی، جامع السعادات، ترجمه سید جلالالدین مجتبوی، تهران، حکمت، 1371ش.