ایل شاهسون: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۲۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ ژانویهٔ ۲۰۲۴
خط ۱۸: خط ۱۸:


==ساختار اجتماعی==  
==ساختار اجتماعی==  
ایل شاهسون از نظر تقسیمات اجتماعی و سلسله مراتب ایلی به‌ترتیب از طایفه، تیره، کویک، اوبه و خانوار تشکیل شده است.  اوبه، به چند خانواری که آلاچیق‌ها و کومه‌های خود را در کنار یکدیگر برپا کرده و چراگاه‌های مشترکی دارند، گفته می‌شود. در رأس هر طایفه شاهسون، ایل بِیگی قرار دارد که از سوی دولت تعیین شده و مسئولیت حفظ نظم و وصول مالیات را بر عهده دارد. اداره طایفه نیز برعهدۀ بِیگ است که از طرف ایل بیگی انتخاب می‌شود.  
ایل شاهسون از نظر تقسیمات اجتماعی و سلسله مراتب ایلی به‌ترتیب از طایفه، تیره، کویک، اوبه و خانوار تشکیل شده است. <ref> [https://www.mehrnews.com/news/5743200/%D8%B9%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B3%D9%88%D9%86-%D8%B3%D9%86%D8%AF-%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D9%BE%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D8%AF . «عشایر ایل «شاهسون» سند هویتی تاریخ پربار اردبیل»، خبرگزاری مهر.]</ref> اوبه، به چند خانواری که آلاچیق‌ها و کومه‌های خود را در کنار یکدیگر برپا کرده و چراگاه‌های مشترکی دارند، گفته می‌شود. در رأس هر طایفه شاهسون، ایل بِیگی قرار دارد که از سوی دولت تعیین شده و مسئولیت حفظ نظم و وصول مالیات را بر عهده دارد. اداره طایفه نیز برعهدۀ بِیگ است که از طرف ایل بیگی انتخاب می‌شود.<ref>  [https://www.kojaro.com/history-art-culture/193694-nomads-of-the-shahsavan-tribe/ . وکیلی، «عشایر شاهسون | تاریخچه، فرهنگ و طوایف ایل شاهسون»، وب‌سایت کجارو.]</ref>
 
==ظلم‌های حکومت قاجار و پهلوی به ایل شاهسون==
==ظلم‌های حکومت قاجار و پهلوی به ایل شاهسون==
ایل شاهسون از بزرگ‌ترین عشایر کشور هستند که در طول تاریخ به‌دلیل ظرفیت‌های بالای زندگی عشایری و در اختیار داشتن موقعیت مهم سیاسی در تحولات، معادلات قدرت، برقراری امنیت و توسعه پایدار در کشور نقش مهمی داشته‌اند.  این امر سبب شد حاکمان و پادشاهان وقت اقدامات متعددی را برای محدود کردن قدرت، اقتصاد و نقش سیاسی ایل شاهسون انجام دهند. در دورۀ حکومت قاجار قلمرو شاهسون‌ها دچار تغییرات محسوسی شد که زندگی آنها را تحت تأثیر قرار داد. در زمان فتحعلی شاه با عقد قرارداد گلستان بین ایران و روسیه، بخش‌هایی از شمال مغان که سرزمین‌های قشلاقی شاهسون‌ها بود به تصرف روسیه در آمد.  همچنین در معاهدۀ ترکمانچای بخش عظیم دیگری از منطقه قشلاق ایل شاهسون از سمت شمال مرز‌های ایران محدود شد و این امر بر جغرافیا و پراکندگی ایل شاهسون تأثیر گذاشت.   
ایل شاهسون از بزرگ‌ترین عشایر کشور هستند که در طول تاریخ به‌دلیل ظرفیت‌های بالای زندگی عشایری و در اختیار داشتن موقعیت مهم سیاسی در تحولات، معادلات قدرت، برقراری امنیت و توسعه پایدار در کشور نقش مهمی داشته‌اند.  این امر سبب شد حاکمان و پادشاهان وقت اقدامات متعددی را برای محدود کردن قدرت، اقتصاد و نقش سیاسی ایل شاهسون انجام دهند. در دورۀ حکومت قاجار قلمرو شاهسون‌ها دچار تغییرات محسوسی شد که زندگی آنها را تحت تأثیر قرار داد. در زمان فتحعلی شاه با عقد قرارداد گلستان بین ایران و روسیه، بخش‌هایی از شمال مغان که سرزمین‌های قشلاقی شاهسون‌ها بود به تصرف روسیه در آمد.  همچنین در معاهدۀ ترکمانچای بخش عظیم دیگری از منطقه قشلاق ایل شاهسون از سمت شمال مرز‌های ایران محدود شد و این امر بر جغرافیا و پراکندگی ایل شاهسون تأثیر گذاشت.   
۳٬۰۰۱

ویرایش