←برپایی جمهوری اسلامی
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
امام خمینی در [[فرودگاه مهرآباد]] [[تهران]]، کوتاه سخن گفت و سپس راهی مزار شهیدان انقلاب در [[بهشت زهرا]] شد. سخنرانی آیت‌الله خمینی در [[بهشت زهرا]] و در میان انبوه طرفداران، به‌روشنی بر تغییر حکومت و برپایی دولت اسلامی تأکید می‌کرد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_42027/_%d8%ba%db%8c%d8%b1%d9%82%d8%a7%d9%86%d9%88%d9%86%db%8c_%d8%a8%d9%88%d8%af%d9%86_%d9%85%d8%ac%d9%84%d8%b3_%d9%88_%d8%af%d9%88%d9%84%d8%aa_%d9%85%d9%86%d8%b5%d9%88%d8%a8_%d8%b4%d8%a7%d9%87_%d9%88_%d9%85%d9%81%d8%a7%d8%b3%d8%af_%d8%b1%da%98%db%8c%d9%85#page16 امام خمینی، صحیفه امام، 1389ش، ج6، ص16.]</ref> مردم [[ایران]] با پذیرش رهبری امام خمینی، بزرگ‌ترین تحول را در تاریخ سیاسی ایران پدید آوردند و ساختار حکومت سلطنتی را به «امامت» و مردم‌سالاری دینی تبدیل کردند.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/Theme1/fa/pages/165.aspx?catid=207&id=51846&lang=fa خامنه‌ای، «دیباچه صحیفه امام»، صحیفه امام، 1389ش، ج1، صفحه ذ.]</ref> امام خمینی در آغاز ورود به [[ایران]]، زمینه‌سازی برای تشکیل شورای انقلاب و دولت موقت را انجام داده بود. | امام خمینی در [[فرودگاه مهرآباد]] [[تهران]]، کوتاه سخن گفت و سپس راهی مزار شهیدان انقلاب در [[بهشت زهرا]] شد. سخنرانی آیت‌الله خمینی در [[بهشت زهرا]] و در میان انبوه طرفداران، به‌روشنی بر تغییر حکومت و برپایی دولت اسلامی تأکید می‌کرد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_42027/_%d8%ba%db%8c%d8%b1%d9%82%d8%a7%d9%86%d9%88%d9%86%db%8c_%d8%a8%d9%88%d8%af%d9%86_%d9%85%d8%ac%d9%84%d8%b3_%d9%88_%d8%af%d9%88%d9%84%d8%aa_%d9%85%d9%86%d8%b5%d9%88%d8%a8_%d8%b4%d8%a7%d9%87_%d9%88_%d9%85%d9%81%d8%a7%d8%b3%d8%af_%d8%b1%da%98%db%8c%d9%85#page16 امام خمینی، صحیفه امام، 1389ش، ج6، ص16.]</ref> مردم [[ایران]] با پذیرش رهبری امام خمینی، بزرگ‌ترین تحول را در تاریخ سیاسی ایران پدید آوردند و ساختار حکومت سلطنتی را به «امامت» و مردم‌سالاری دینی تبدیل کردند.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/Theme1/fa/pages/165.aspx?catid=207&id=51846&lang=fa خامنه‌ای، «دیباچه صحیفه امام»، صحیفه امام، 1389ش، ج1، صفحه ذ.]</ref> امام خمینی در آغاز ورود به [[ایران]]، زمینه‌سازی برای تشکیل شورای انقلاب و دولت موقت را انجام داده بود. | ||
==برپایی جمهوری اسلامی== | ==برپایی جمهوری اسلامی== | ||
با سقوط نهادهای اصلی نظام شاهنشاهی در 22 بهمن 1357ش، امام خمینی مردم را به آرامش دعوت کرد تا نظم در کشور حکم‌فرما شود. دولت مـوقت بـا رهنمودهـای امام خمینی، انتخابات مجلس خبرگان، تدوین قانون اساسی و همه‌پرسی قانون اساسی را برگزار کرد تا سرانجام در ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ش، برقراری نظام جمهوری اسلامی از سوی ایرانیان به‌صورت رسمی اعلام شد.<br> | با سقوط نهادهای اصلی نظام شاهنشاهی در 22 بهمن 1357ش، امام خمینی مردم را به آرامش دعوت کرد تا نظم در کشور حکم‌فرما شود. دولت مـوقت بـا رهنمودهـای امام خمینی، انتخابات مجلس خبرگان، تدوین [[قانون اساسی]] و همه‌پرسی [[قانون اساسی]] را برگزار کرد تا سرانجام در ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ش، برقراری نظام [[جمهوری اسلامی]] از سوی [[ایرانیان]] به‌صورت رسمی اعلام شد.<br> | ||
در این دوره، امام خمینی، هم به‌عنوان مرجع دینی و هم به‌مثابه رهبر انقلاب، پاسخ‌گوی نیازها و خواسته‌های جامعه‌ی ایران بود. در این جایگاه، سررشته‌ی بسیاری از امور، مانند مباحث مربوط به سیاست داخلی و سیاست خارجی، به او ختم می‌شد. وی اگرچه خواستار واگذاردن امور به دیگران و نظارت کلی بر آن‌ها بود، اما رهنمودهایش همواره کارگشا بود.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/240871/%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87?entryviewid=245606 پاکتچی و دیگران، «خمینی، روح‌الله»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی.]</ref> در همین چارچوب، او در فرمان‌های جداگانه‌ای، نهادهای اجتماعی نوپدیدی مانند کمیته‌های انقلاب اسلامی، کمیته امداد، جهاد سازندگی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نهضت سوادآموزی، سازمان بسیج مستضعفین و شورای عالی انقلاب فرهنگی را بنیان نهاد.<br> | در این دوره، امام خمینی، هم به‌عنوان [[مرجع دینی]] و هم به‌مثابه رهبر انقلاب، پاسخ‌گوی نیازها و خواسته‌های جامعه‌ی [[ایران]] بود. در این جایگاه، سررشته‌ی بسیاری از امور، مانند مباحث مربوط به سیاست داخلی و سیاست خارجی، به او ختم می‌شد. وی اگرچه خواستار واگذاردن امور به دیگران و نظارت کلی بر آن‌ها بود، اما رهنمودهایش همواره کارگشا بود.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/240871/%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87?entryviewid=245606 پاکتچی و دیگران، «خمینی، روح‌الله»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی.]</ref> در همین چارچوب، او در فرمان‌های جداگانه‌ای، نهادهای اجتماعی نوپدیدی مانند کمیته‌های انقلاب اسلامی، کمیته امداد، جهاد سازندگی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نهضت سوادآموزی، سازمان بسیج مستضعفین و شورای عالی انقلاب فرهنگی را بنیان نهاد.<br> | ||
پیروزی انقلاب و سقوط شاه | پیروزی [[انقلاب اسلامی|انقلاب]] و سقوط شاه [[ایران]]، توازن قدرت در منطقه را از میان برد. برهم خوردن موازنات منطقه‌ای، [[صدام حسین]]، رئیس جمهور [[عراق]] را بر آن داشت تا از این موقعیت بهره بگیرد و جایگاه خود را در منطقه تثبیت کند. او با لغو یک‌جانبۀ قرارداد ۱۹۷۵م الجزایر پیرامون مرز [[اروندرود]]، و درخواست تخلیۀ جزایر سه‌گانۀ ایرانی در [[خلیج فارس]]، تهاجم نظامی گسترده‌ای را به [[ایران]] آغاز کرد. <br> | ||
با آغاز جنگ تحمیلی به | با آغاز جنگ تحمیلی به [[ایران]]، امام خمینی در اولین واکنش، مردم را به آرامش و خون‌سردی دعوت کرد و با کوچک نشان دادن حملۀ دشمن، سبب دلگرمی مردم و مسئولان [[ایران]] شد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c207_51529/%d8%b5%d8%ad%db%8c%d9%81%d9%87_%d8%a7%d9%85%d8%a7%d9%85/%d8%ac%d9%84%d8%af_13/%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85_%d8%b1%d8%a7%d8%af%db%8c%d9%88_%d9%80_%d8%aa%d9%84%d9%88%db%8c%d8%b2%db%8c%d9%88%d9%86%db%8c_%d8%a8%d9%87_%d9%85%d9%84%d8%aa_%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86_%d8%af%d8%b1_%d8%a2%d8%ba%d8%a7%d8%b2_%d8%b3%d8%a7%d9%84_%d8%aa%d8%ad%d8%b5%db%8c%d9%84%db%8c_%d8%ad%d9%85%d9%84%d9%87_%d8%b5%d8%af%d8%a7%d9%85_%d8%a8%d9%87_%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86_#page221 امام خمینی، صحیفه امام، 1389ش، ج13، ص221-224.]</ref> وی همزمان، دستور بسیج عمومی داد تا مردم وارد نبرد با دشمن متجاوز شوند. او برای ایجاد ساختار و سازمان دفاعی برای مقاومت، به تشکیل شورای دفاع مبادرت ورزید و برای اداره کردن جبهه‌های جنگ، به عنوان فرمانده کل قوا فرامینی را صادر کرد. <br> | ||
امام خمینی بر این باور بود که انقلاب اسلامی در دنیا به دنبال صلح و آرامش است، اما در برابر تجاوز دشمن نباید سر تسلیم فرود آورد. امام با بیان نظریۀ حق و باطل / اسلام و کفر، و نیز تبیین مفهوم «صدام، عامل آمریکا»، مرزهای اعتقادی و ارزشیِ دفاع مقدس را ترسیم کرد. از سوی دیگر، امام می‌کوشید تا از این موقعیت پیش‌آمده برای رهایی مردم عراق از حکومت بعثی، بهره بگیرد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/240871/%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87?entryviewid=245606 پاکتچی و دیگران، «خمینی، روح‌الله»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی.]</ref> <br> | امام خمینی بر این باور بود که [[انقلاب اسلامی]] در دنیا به دنبال صلح و [[آرامش]] است، اما در برابر تجاوز دشمن نباید سر تسلیم فرود آورد. امام با بیان نظریۀ حق و باطل / اسلام و کفر، و نیز تبیین مفهوم «صدام، عامل آمریکا»، مرزهای اعتقادی و ارزشیِ دفاع مقدس را ترسیم کرد. از سوی دیگر، امام می‌کوشید تا از این موقعیت پیش‌آمده برای رهایی مردم [[عراق]] از حکومت بعثی، بهره بگیرد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/240871/%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87?entryviewid=245606 پاکتچی و دیگران، «خمینی، روح‌الله»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی.]</ref> <br> | ||
امام خمینی علاوه بر مسائل داخلی ایران، توجه شایانی به ابعاد جهانی انقلاب اسلامی داشت؛ در یکی از مهم‌ترین اقدامات، او در سال 1367ش نامه‌ای خطاب به میخائیل گورباچف، رئیس جمهوری شوروی نوشت و در جایگاه یک روحانی مسلمان، کوشید تا با نقد اندیشه کمونیسم، به تبیین مبانی توحیدی بپردازد. او در این نامه از پایان عصر کمونیسم خبر داد و با توصیف عملکرد نادرست حکومت کمونیستی، شکست حتمی آن را پیش‌بینی کرد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_44660/_%d8%af%d8%b9%d9%88%d8%aa_%d8%a8%d9%87_%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85_%d9%88_%d8%a8%db%8c%d8%a7%d9%86_%d8%b9%d8%ac%d8%b2_%d8%aa%d9%81%da%a9%d8%b1_%d9%85%d8%a7%d8%af%db%8c_%d8%af%d8%b1_%d8%aa%d8%a3%d9%85%db%8c%d9%86_%d9%86%db%8c%d8%a7%d8%b2%d9%87%d8%a7%db%8c_%d8%a8%d8%b4%d8%b1%d8%9b_%d9%be%db%8c%d8%b4__%d8%a8%db%8c%d9%86%db%8c_%d8%b4%da%a9%d8%b3%d8%aa___%da%a9%d9%85%d9%88%d9%86%db%8c%d8%b3%d9%85#page220 امام خمینی، صحیفه امام، 1389ش، ج21، ص220-226.]</ref> <br> | امام خمینی علاوه بر مسائل داخلی ایران، توجه شایانی به ابعاد جهانی [[انقلاب اسلامی]] داشت؛ در یکی از مهم‌ترین اقدامات، او در سال 1367ش نامه‌ای خطاب به میخائیل گورباچف، رئیس جمهوری شوروی نوشت و در جایگاه یک روحانی مسلمان، کوشید تا با نقد اندیشه کمونیسم، به تبیین مبانی توحیدی بپردازد. او در این نامه از پایان عصر کمونیسم خبر داد و با توصیف عملکرد نادرست حکومت کمونیستی، شکست حتمی آن را پیش‌بینی کرد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_44660/_%d8%af%d8%b9%d9%88%d8%aa_%d8%a8%d9%87_%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85_%d9%88_%d8%a8%db%8c%d8%a7%d9%86_%d8%b9%d8%ac%d8%b2_%d8%aa%d9%81%da%a9%d8%b1_%d9%85%d8%a7%d8%af%db%8c_%d8%af%d8%b1_%d8%aa%d8%a3%d9%85%db%8c%d9%86_%d9%86%db%8c%d8%a7%d8%b2%d9%87%d8%a7%db%8c_%d8%a8%d8%b4%d8%b1%d8%9b_%d9%be%db%8c%d8%b4__%d8%a8%db%8c%d9%86%db%8c_%d8%b4%da%a9%d8%b3%d8%aa___%da%a9%d9%85%d9%88%d9%86%db%8c%d8%b3%d9%85#page220 امام خمینی، صحیفه امام، 1389ش، ج21، ص220-226.]</ref> <br> | ||
او همچنین در مرداد ۱۳۵۸ش که مصادف با [[ماه رمضان]] بود، آخرین جمعه [[ماه رمضان]] هر سال را به‌عنوان [[روز قدس]] اعلام کرد و از مسلمانان جهان خواست تا در این روز، همبستگى جهانی خود را در پشتیبانی از حقوق قانونى مردم فلسطین اعلام کنند.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_42625/_%d8%a7%d9%86%d8%aa%d8%ae%d8%a7%d8%a8_%d8%a2%d8%ae%d8%b1%db%8c%d9%86_%d8%ac%d9%85%d8%b9%db%80_%d9%85%d8%a7%d9%87_%d8%b1%d9%85%d8%b6%d8%a7%d9%86_%d8%a8%d9%87_%d8%b9%d9%86%d9%88%d8%a7%d9%86_%c2%ab%d8%b1%d9%88%d8%b2_%d9%82%d8%af%d8%b3%c2%bb#page267 امام خمینی، صحیفه امام، 1389ش، ج9، ص267.]</ref> | |||
==دستاوردهای دانشی امام خمینی== | ==دستاوردهای دانشی امام خمینی== | ||
آیت‌الله خمینی در علوم دینی مانند فقه و اصول فقه، سرآمد بود و عالمان و دانشمندان بزرگی از مجالس و محافل درس او سر برآوردند. او در دانش‌هایی مانند فلسفه اسلامی و عرفان نظری نیز صاحب‌نظر و دارای تألیفات است. وی در دوران تدریس در قم، در مدرسه فیضیه جلسات درس اخلاق برپا می‌کرد که از استقبال طلاب حوزه علمیه قم برخوردار بود. آیت‌الله خمینی، در حوزه علمیه قم چندین دوره فقه، اصول فقه، فلسفه، عرفان و اخلاق اسلامی را تدریس کرد و در حوزه علمیه نجف نیز 13 سال فقه و علوم دینی را در عالی‌ترین سطوح تدریس نمود.<ref>[https://fa.wikishia.net/view/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C «سید روح‌الله موسوی خمینی»، در وب‌سایت ویکی‌شیعه.]</ref> <br> | آیت‌الله خمینی در علوم دینی مانند فقه و اصول فقه، سرآمد بود و عالمان و دانشمندان بزرگی از مجالس و محافل درس او سر برآوردند. او در دانش‌هایی مانند فلسفه اسلامی و عرفان نظری نیز صاحب‌نظر و دارای تألیفات است. وی در دوران تدریس در قم، در مدرسه فیضیه جلسات درس اخلاق برپا می‌کرد که از استقبال طلاب حوزه علمیه قم برخوردار بود. آیت‌الله خمینی، در حوزه علمیه قم چندین دوره فقه، اصول فقه، فلسفه، عرفان و اخلاق اسلامی را تدریس کرد و در حوزه علمیه نجف نیز 13 سال فقه و علوم دینی را در عالی‌ترین سطوح تدریس نمود.<ref>[https://fa.wikishia.net/view/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C «سید روح‌الله موسوی خمینی»، در وب‌سایت ویکی‌شیعه.]</ref> <br> | ||