افسردگی پس از زایمان: تفاوت میان نسخه‌ها

علایم افسردگی پس از زایمان تا حد زیادی با هم متفاوت بوده و مدت زمان و شدت این علائم نیز از فردی به فرد دیگر متفاوت است.<ref></ref>  این علایم معمولا طی چهار تا شش هفتۀ اول بعد از زایمان، شروع می‌شوند اما ممکن است زودتر، طی حاملگی، یا دیرتر تا یک سال بعد از زایمان نیز، با علایمی مانند گریۀ شدید، از بین رفتن اشتها یا زیاد خوردن، سردرد، دل‌درد، تاری دید، بی‌علاقگی نسبت به تفریح، غذا، مراقبت از خود و رابطۀ جنسی، عصبانیت یا تحریک‌پذیری بیش از اندازه، احساس بی‌ارزشی، خجالت، کاهش توانایی یادگیری، فکر و تمرکز کردن، بی‌قراری،<ref></ref>  احساس خستگی، کناره‌گیری از خانواده و دوستان، احساس ناامیدی، زیاد خوابیدن یا بی‌خوابی، فکر کردن به خودکشی، بی‌توجهی به نوزاد یا داشتن این باور که نوزاد متعلق به شخص دیگری است، خود را نشان دهد.<ref></ref>

برخی عوامل زیستی، روانی و اجتماعی و برخی ریسک‌فاکتورها<ref></ref>  برای افسردگی، مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است.<ref></ref>

کاهش چشم‌گیر ترشح هورمون‌های استروژن، پروژسترون و هورمون‌های ساخته‌شده توسط غدۀ تیروئید در بدن بعد از تولد فرزند می‌تواند منجر به این اختلال شود.<ref></ref>

• تغییرات فیزیولوژیک بدن مادر بعد از زایمان، ممکن است در او احساس بدی ایجاد کند.<ref></ref>

• از دست دادن کار در سال گذشته.<ref></ref>

• بارداری ناخواسته.<ref></ref>

برای تشخیص افسردگی، روانشناس یا پزشک به‌طور معمول با بیمار در مورد احساسات و تفکرات او صحبت کرده وحتی ممکن است تست افسردگی و تست‌های خونی نیز از او بگیرد.<ref></ref>  

افسردگی پس از زایمان اغلب با روان‌درمانی یا دارودرمانی و یا هردو روش قابل درمان است در این راستا استفاده از برخی توصیه‌ها مانند: انتخاب شیوۀ زندگی سالم، فعالیت بدنی، استراحت کافی، غذای سالم، پرهیز از مصرف الکل، درخواست کمک از دیگران برای نگهداری از کودک و داشتن انتظارات واقعی از زندگی نیز سرعت بهبودی را افزایش می‌دهد.<ref></ref>   

اگر افسردگی بعد از زایمان آنقدر شدید باشد که احتمال آسیب از طرف مادر به خودش یا نوزاد وجود داشته باشد، ممکن است بیمار در بیمارستان بستری شود.<ref></ref>  

تاکنون به جز حفظ سبک زندگی سالم هیچ راهی برای پیشگیری از افسردگی بعد از زایمان شناخته نشده است.<ref></ref>  زنانی که مستعد مبتلا شدن به این نوع افسردگی هستند باید در دوران بارداری، تحت نظر متخصصین باشند تا پس از زایمان احتمال مبتلا شدن به افسردگی شدید در آن‌ها کاهش یابد.<ref></ref>   

افسردگی پس از زایمان تنها به مادران محدود نمی‌شود پزشکان معتقدند هورمون¬های پدران نیز در دوران بارداری همسر و پس از تولد نوزاد تغییر می¬کند و همین تغییرات هورمونی موجب بروز افسردگی در آنان می‌شود. پدران جوانی که سابقۀ افسردگی یا استرس، رابطۀ سرد با شریک زندگی و یا مشکلات مالی داشته‌اند و هم‌چنین مردانی که عزیزان خود را در سال‌های نوجوانی یا بزرگسالی از دست داده‌اند بیش از دیگران در معرض ابتلا به افسردگی هستند. افسردگی در پدران با تغییر خلق و خوی، خستگی، تغییر در الگوی خواب، خوردن یا نخوردن غذا و هم‌چنین اضطرات یا غم ظاهر می‌شود.<ref></ref>

افسردگی بعد از زایمان در صورتی‌که به‌موقع درمان نشود می‌تواند سلامت روان نوزاد و خانواده را دچار چالش‌های فراوانی کند. مادر در این شرایط ممکن است نتواند به نوزاد خود شیر دهد و یا از لمس کردن او خودداری کند. هم‌چنین فرزندان آنان ممکن است دچار مشکلات رفتاری شوند.<ref></ref>  

افسردگی ممکن است بلافاصله بعد از زایمان به وجود آید؛ اما از آن‌جا که احساس ناراحتی، خستگی و خلق پایین در روزهای ابتدایی پس از زایمان طبیعی به‌نظر می‌رسد، اغلب خانم‌ها دیر متوجه بروز افسردگی در خود می‌شوند. یک تا دو هفته پس از زایمان و در صورت پایدار بودن علائم افسردگی، مادر و اطرافیان متوجه می‌شوند که مسئله‌ای جدی‌تر از خستگی وجود دارد.<ref></ref>  

 ابتلا به افسردگی بعد از زایمان در بارداری‌های قبلی.<ref></ref>

افسردگی می‌تواند ارتباط روانی مادر و نوزاد و نحوۀ مراقبت از او و هم‌چنین فرزندان قبلی را تحت تاثیر قرار دهد و بر رشد عاطفی و اجتماعی آنان اثر منفی گذاشته و آن‌ها را در معرض ابتلا به مشکلات رفتاری و افسردگی در سنین نوجوانی قرار دهد.<ref></ref>  

افسردگی در مادران باردار می‌تواند موجب آزاد شدن هورمون‌هایی شود که بر عمل‌کرد هورمون اکسی‌توسین در بدن مادر اثر گذاشته و باعث کاهش حرکت شیر به سمت سینه‌ها شود.<ref></ref>  

داشتن برنامه غذایی مناسب، شامل اسیدهای چرب امگا3، مصرف پروتئین، نوشیدن مایعات کافی، مصرف شکلات تلخ همراه با چای یا قهوه، مصرف ویتامین‌ها تا چند هفته پس از زایمان و مصرف نکردن الکل و کافئین می‌تواند کمک مفیدی در بهبود افسردگی بعد از زایمان داشته باشد.<ref></ref>  

اگر بیماری حاد نباشد طب سنتی استفاده از برخی گیاهان مانند ریشۀ سنبل‌الطیب، دمنوش بابونه، رزماری، آویشن، زعفران،<ref></ref>  استنشاق عطر گل نسترن، بادرنجبویه، بخور سرکه و آب را به مصرف داروهای شیمیایی ترجیح می‌دهد.<ref></ref>  

همراهی همسر، اطلاعات او از افسردگی، هوشیاری نسبت به تغییرات روانی همسرش، اقدام به موقع برای درمان بیماری و کمک او در نگه‌داری از کودک، در درمان افسردگی بسیار مهم و تاثیرگذار است.<ref></ref>