ویکی‌زندگی:Featured articles/2025/14
سیزده‌به‌در؛ رسم طبیعت‌گردی ایرانیان در سیزدهم فروردین.
سیزده به‌در از آیین‌های نوروزی ایرانیان است که در روز سیزدهم فروردین برگزار می‌شود و مردم از شهر خارج شده و به باغ و صحرا می‌روند تا آن روز را به شادی، سرگرمی و بازی بگذرانند. سیزدهم فروردین در ایران، تعطیل رسمی است و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، آن را «روز طبیعت» نام نهادند. کهن‌ترین گزارش درباره سیزده‌بدر، توسط احمدمیرزا فرزند فتحعلی‌شاه در سال 1304ق نگارش شده و به برگزاری مراسم روز سیزده عید نوروز در دربار اشاره دارد. در مآخذ فارسی و عربی پیش از آن، اشاره‌ای به مراسم سیزده به‌در دیده نمی‌شود. بیشترین گزارش‌ها مربوط به دوره ناصرالدین‌شاه است که توسط عین‌السلطنه یادداشت می‌شد. عبدالله مستوفی از مستوفیان خاندان قاجار، در کتاب «شرح زندگانی من» با جزئیات به مراسم سیزده‌بدر پرداخته است. نحسی عدد سیزده، یکی از باورهای عامیانه است که دامان روز سیزده فروردین را گرفته و برخی، خاستگاه برپایی آیین سیزده‌بدر را نحسیِ روز سیزدهم می‌دانند و چنین گفته شده که مردم در آیین سیزده‌بدر به دشت و صحرا می‌روند تا نحسی سیزده را به در کنند. درباره این انگاره، مستند محکم و قابل اعتمادی وجود ندارد. فقیهان شیعه نیز در حالی که شادی و سرگرمی در این روز را جایز می‌دانند، نحسی این روز و عدد سیزده را خرافه دانسته‌اند. علامه طباطبایی نحس یا سعد بودن ایام را که در آموزه‌های اسلام آمده، مربوط به اتفاقاتی دانسته که به‌صورت مرتب در این ایام افتاده است؛ بنابراین دلیلی برای نحوست روز سیزدهم فروردین از آن جهت که زمان است، وجود ندارد.
دیگر مقالات منتخب: اشتغال در قوم بلوچ – عبادت – پسماند صفر