بی‌بی‌سنگی: تفاوت میان نسخه‌ها
خدیجه کریمی (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «<big>'''بی‌بی‌سنگی'''</big>، بانوی مبارز، سخنور و ادیب افغانستانی معاصر. بی‌بی‌سنگی، از زنان مبارز، سخنور و حماسه‌سرا در تاریخ معاصر افغانستان است. نام‌آوری او به‌دلیل شعرهایی است که در نکوهش حکمرانی عبدالرحمن خان و تمجید از آزادی‌خواهی امان...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<big>'''بی‌بی‌سنگی'''</big>، بانوی مبارز، سخنور و ادیب افغانستانی معاصر. | <big>'''بی‌بی‌سنگی'''</big>، بانوی مبارز، سخنور و ادیب افغانستانی معاصر. | ||
بی‌بی‌سنگی، از زنان مبارز، سخنور و حماسه‌سرا در تاریخ معاصر افغانستان است. نام‌آوری او به‌دلیل شعرهایی است که در نکوهش حکمرانی عبدالرحمن خان و تمجید از آزادی‌خواهی امان‌الله خان سروده است. | بی‌بی‌سنگی، از زنان مبارز، سخنور و حماسه‌سرا در تاریخ معاصر [[افغانستان]] است. نام‌آوری او به‌دلیل شعرهایی است که در نکوهش حکمرانی عبدالرحمن خان و تمجید از آزادی‌خواهی امان‌الله خان سروده است. | ||
==کودکی و نوجوانی== | ==کودکی و نوجوانی== | ||
بی‌بی‌سنگی، در سال 1243ش در کابل متولد شد.<ref>[https://mariadaro.com/archives/19964 .«بی‌بی‌سنگی کیست؟ و چرا در کابل یک منطقه را (کوته سنگی) می‌گویند؟»، وب‌سایت ماریادارو.]</ref> پدر او، سنگی‌محمد معروف به سنگی بابای غازی از سادات مورد احترام، عالم دینی و از فرماندهان مجاهدین ملی در جنگ‌های اول و دوم علیه انگلیس بود. مادر او سیده‌آنا، از خاندان سیدعلی ترمذی بوده که در شرق افغانستان به پیر بابای بونیر و پیر بابای کنر معروف است.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref> نام بی‌بی‌سنگی، مریم بوده و به بی‌بی‌سیده نیز مشهور است.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Lists/List/DispForm.aspx?ID=11406 .«مختصات افغانستان»، وب‌سایت قاموس کبیر.]</ref> | بی‌بی‌سنگی، در سال 1243ش در [[کابل]] متولد شد.<ref>[https://mariadaro.com/archives/19964 .«بی‌بی‌سنگی کیست؟ و چرا در کابل یک منطقه را (کوته سنگی) می‌گویند؟»، وب‌سایت ماریادارو.]</ref> پدر او، سنگی‌محمد معروف به سنگی بابای غازی از سادات مورد احترام، عالم دینی و از فرماندهان مجاهدین ملی در جنگ‌های اول و دوم علیه [[انگلیس]] بود. مادر او سیده‌آنا، از خاندان سیدعلی ترمذی بوده که در شرق [[افغانستان]] به پیر بابای بونیر و پیر بابای کنر معروف است.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref> نام بی‌بی‌سنگی، مریم بوده و به بی‌بی‌سیده نیز مشهور است.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Lists/List/DispForm.aspx?ID=11406 .«مختصات افغانستان»، وب‌سایت قاموس کبیر.]</ref> | ||
==جوانی و آموزش== | ==جوانی و آموزش== | ||
بی‌بی‌سنگی بعد از گذاراندن دورۀ ابتدایی، علوم عربی، فقه، صرف و نحو را فراگرفت و متون درسی ادبیات دری مانند گلستان سعدی، دیوان حافظ و نصاب الصبیان را به حافظۀ خود سپرد.<ref>[https://m.facebook.com/Afghanwomenofprominence/photos/a.1737118089944556/1826869207636110/?type=3&locale2=zh_CN .«زنان پیشگام افغانستان، بی‌بی‌سنگی شیرزن مبارز و سخنور»، صفحۀ فیس‌بوک زنان پیشگام افغانستان.]</ref> | بی‌بی‌سنگی بعد از گذاراندن دورۀ ابتدایی، علوم عربی، فقه، صرف و نحو را فراگرفت و متون درسی ادبیات دری مانند [[گلستان (کتاب)|گلستان]] سعدی، دیوان حافظ و نصاب الصبیان را به حافظۀ خود سپرد.<ref>[https://m.facebook.com/Afghanwomenofprominence/photos/a.1737118089944556/1826869207636110/?type=3&locale2=zh_CN .«زنان پیشگام افغانستان، بی‌بی‌سنگی شیرزن مبارز و سخنور»، صفحۀ فیس‌بوک زنان پیشگام افغانستان.]</ref> | ||
بی‌بی‌سنگی، در زمان حکومت عبدالرحمن‌خان با یکی از نوادگان عبدالله احرار، شیخ بزرگ طریقت نقشبندیه، ازدواج کرد. همسر بی‌بی‌سنگی که اهل فرهنگ و هنر بود در رشد شخصیت او اثر داشته است.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان]</ref> | |||
بی‌بی‌سنگی، در زمان حکومت عبدالرحمن‌خان با یکی از نوادگان عبدالله احرار، شیخ بزرگ طریقت نقشبندیه، [[ازدواج]] کرد. همسر بی‌بی‌سنگی که اهل فرهنگ و هنر بود در رشد شخصیت او اثر داشته است.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان]</ref> | |||
==شخصیت== | ==شخصیت== | ||
بی‌بی‌سنگی، شاعری نامدار ،<ref>[http://www.afghan-german.net/upload/Tahlilha_PDF/olomi_n_yanan_namwar_afg_dar_tol_tarikh.pdf .علومی، «مشارکت زنان نامدار در حماسه و تاریخ افغانستان»، وب‌سایت افغان جرمن.]</ref> ادیب، سخنور، استبداد‌ستیز،<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=Vi9obKzxjV0 .«تاریخچه کوته‌سنگی کابل»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref> حاضرجواب، بدیهه‌سرا و ارتجال‌گوی بود<ref>[https://m.facebook.com/Afghanwomenofprominence/photos/a.1737118089944556/1826869207636110/?type=3&locale2=zh_CN .«زنان پیشگام افغانستان، بی‌بی‌سنگی شیرزن مبارز و سخنور» صفحۀ فیس‌بوک زنان پیشگام افغانستان.]</ref> و در قالب شعر به روش حکومت عبدالرحمن اعتراض می‌کرد.<ref>[http://www.afghan-german.net/upload/Tahlilha_PDF/olomi_n_yanan_namwar_afg_dar_tol_tarikh.pdf .علومی، «زنان افغانستان در تاریخ و رزمندگی دست بالا دارند»، خبرگزاری جین‌ها اجنسی.]</ref> او با جنبش جوانان افغان و حلقۀ مترقی و آزادی‌خواه ارتباط داشت. بی‌بی‌سنگی در تاریخ معاصر افغانستان اولین زنِ زندانی سیاسی در عهد عبدالرحمن‌خان بود. شعرهای نیمه‌ی دوم زندگی او بیشتر رنگ عرفانی و دینی دارد.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref> | بی‌بی‌سنگی، شاعری نامدار ،<ref>[http://www.afghan-german.net/upload/Tahlilha_PDF/olomi_n_yanan_namwar_afg_dar_tol_tarikh.pdf .علومی، «مشارکت زنان نامدار در حماسه و تاریخ افغانستان»، وب‌سایت افغان جرمن.]</ref> ادیب، سخنور، استبداد‌ستیز،<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=Vi9obKzxjV0 .«تاریخچه کوته‌سنگی کابل»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref> حاضرجواب، بدیهه‌سرا و ارتجال‌گوی بود<ref>[https://m.facebook.com/Afghanwomenofprominence/photos/a.1737118089944556/1826869207636110/?type=3&locale2=zh_CN .«زنان پیشگام افغانستان، بی‌بی‌سنگی شیرزن مبارز و سخنور» صفحۀ فیس‌بوک زنان پیشگام افغانستان.]</ref> و در قالب شعر به روش حکومت عبدالرحمن اعتراض می‌کرد.<ref>[http://www.afghan-german.net/upload/Tahlilha_PDF/olomi_n_yanan_namwar_afg_dar_tol_tarikh.pdf .علومی، «زنان افغانستان در تاریخ و رزمندگی دست بالا دارند»، خبرگزاری جین‌ها اجنسی.]</ref> او با جنبش جوانان افغان و حلقۀ مترقی و آزادی‌خواه ارتباط داشت. بی‌بی‌سنگی در تاریخ معاصر [[افغانستان]] اولین زنِ زندانی سیاسی در عهد عبدالرحمن‌خان بود. شعرهای نیمه‌ی دوم زندگی او بیشتر رنگ عرفانی و دینی دارد.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref> | ||
==فعالیت‌ها== | ==فعالیت‌ها== | ||
بی‌بی‌سنگی در اوج حاکمیت عبدالرحمن‌خان با سرودن اشعار حماسی با عناوین ظلم‌ستیزی و استبداد علیه پادشاه به حمایت از مردم معترض پرداخت. فعالیت‌های او باعث شد، از سوی مأموران حکومت دست‌گیر و زندانی شود.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref> سخنوری، آگاهی و دانش بی‌بی‌سنگی ترس را در دربار پادشاه ایجاد کرد تا مبادا زنان زندانی دیگر به تأثیر از شخصیت وی علیه دولت شورش کنند و به‌همین دلیل به‌دستور پادشاه در سلول انفرادی زندانی شد.<ref>[https://jinhaagency1.com/fa/gzarsh/znan-afghanstan-dr-tarykh-hnr-w-rzmndgy-dst-bala-darnd-2-35088?page=8 «زنان افغانستان در تاریخ هنر و رزمندگی دست بالا دارند»، خبرگزاری جین‌ها اجنسی.]</ref> در طول سه روز، سلولی از سنگ در منطقۀ «کوته-سنگی» امروز ساختند و بی‌بی‌سنگی را به آنجا انتقال دادند. او بعد از رهایی از زندان به تصوف و عرفان روی آورد و به حفظ قرآن و تدریس تلاش داشت. بی‌بی‌سنگی در زمان حکومت حبیب‌الله فرزند امیرعبدالرحمن به‌عنوان معلم دختران خانوادۀ شاهی مقرر شد و دختران حبیب‌الله را آموزش می‌داد.<ref> [http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf شعور، «بی‌بی‌سنگی شیر زن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref> | بی‌بی‌سنگی در اوج حاکمیت عبدالرحمن‌خان با سرودن اشعار حماسی با عناوین ظلم‌ستیزی و استبداد علیه پادشاه به حمایت از مردم معترض پرداخت. فعالیت‌های او باعث شد، از سوی مأموران حکومت دست‌گیر و زندانی شود.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref> سخنوری، آگاهی و دانش بی‌بی‌سنگی ترس را در دربار پادشاه ایجاد کرد تا مبادا زنان زندانی دیگر به تأثیر از شخصیت وی علیه دولت شورش کنند و به‌همین دلیل به‌دستور پادشاه در سلول انفرادی زندانی شد.<ref>[https://jinhaagency1.com/fa/gzarsh/znan-afghanstan-dr-tarykh-hnr-w-rzmndgy-dst-bala-darnd-2-35088?page=8 «زنان افغانستان در تاریخ هنر و رزمندگی دست بالا دارند»، خبرگزاری جین‌ها اجنسی.]</ref> در طول سه روز، سلولی از سنگ در منطقۀ «کوته-سنگی» امروز ساختند و بی‌بی‌سنگی را به آنجا انتقال دادند. او بعد از رهایی از زندان به تصوف و عرفان روی آورد و به حفظ [[قرآن]] و تدریس تلاش داشت. بی‌بی‌سنگی در زمان حکومت حبیب‌الله فرزند امیرعبدالرحمن به‌عنوان معلم دختران خانوادۀ شاهی مقرر شد و دختران حبیب‌الله را آموزش می‌داد.<ref> [http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf شعور، «بی‌بی‌سنگی شیر زن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref> | ||
بی‌بی‌سنگی در مبارزات استقلال‌طلبانۀ جوانان فعالیت داشت و در لحظات اولیۀ سلطنت امان‌الله خان پادشاه آزادی‌خواه حاضر شده و فی‌البداهه اشعاری سرود و پادشاه را تشویق به تحصیل و استقلال سیاسی کشور کرد و مورد تمجید پادشاه و مردم قرار گرفت.<ref>. شعور، [http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf «بی‌بی‌سنگی شیر زن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref> | بی‌بی‌سنگی در مبارزات استقلال‌طلبانۀ جوانان فعالیت داشت و در لحظات اولیۀ سلطنت امان‌الله خان پادشاه آزادی‌خواه حاضر شده و فی‌البداهه اشعاری سرود و پادشاه را تشویق به تحصیل و استقلال سیاسی کشور کرد و مورد تمجید پادشاه و مردم قرار گرفت.<ref>. شعور، [http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf «بی‌بی‌سنگی شیر زن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref> | ||
==یادبودها== | ==یادبودها== | ||
لیسۀ مریم، در منطقۀ خیرخانۀ کابل و منطقۀ کوته‌سنگی به‌نام این زن نام‌گذاری شده است.<ref>.[https://www.youtube.com/watch?v=Vi9obKzxjV0 «تاریخچۀ کوته‌سنگی کابل»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref> | لیسۀ مریم، در منطقۀ خیرخانۀ [[کابل]] و منطقۀ کوته‌سنگی به‌نام این زن نام‌گذاری شده است.<ref>.[https://www.youtube.com/watch?v=Vi9obKzxjV0 «تاریخچۀ کوته‌سنگی کابل»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۱
بی‌بی‌سنگی، بانوی مبارز، سخنور و ادیب افغانستانی معاصر.
بی‌بی‌سنگی، از زنان مبارز، سخنور و حماسه‌سرا در تاریخ معاصر افغانستان است. نام‌آوری او به‌دلیل شعرهایی است که در نکوهش حکمرانی عبدالرحمن خان و تمجید از آزادی‌خواهی امان‌الله خان سروده است.
کودکی و نوجوانی
بی‌بی‌سنگی، در سال 1243ش در کابل متولد شد.[۱] پدر او، سنگی‌محمد معروف به سنگی بابای غازی از سادات مورد احترام، عالم دینی و از فرماندهان مجاهدین ملی در جنگ‌های اول و دوم علیه انگلیس بود. مادر او سیده‌آنا، از خاندان سیدعلی ترمذی بوده که در شرق افغانستان به پیر بابای بونیر و پیر بابای کنر معروف است.[۲] نام بی‌بی‌سنگی، مریم بوده و به بی‌بی‌سیده نیز مشهور است.[۳]
جوانی و آموزش
بی‌بی‌سنگی بعد از گذاراندن دورۀ ابتدایی، علوم عربی، فقه، صرف و نحو را فراگرفت و متون درسی ادبیات دری مانند گلستان سعدی، دیوان حافظ و نصاب الصبیان را به حافظۀ خود سپرد.[۴]
بی‌بی‌سنگی، در زمان حکومت عبدالرحمن‌خان با یکی از نوادگان عبدالله احرار، شیخ بزرگ طریقت نقشبندیه، ازدواج کرد. همسر بی‌بی‌سنگی که اهل فرهنگ و هنر بود در رشد شخصیت او اثر داشته است.[۵]
شخصیت
بی‌بی‌سنگی، شاعری نامدار ،[۶] ادیب، سخنور، استبداد‌ستیز،[۷] حاضرجواب، بدیهه‌سرا و ارتجال‌گوی بود[۸] و در قالب شعر به روش حکومت عبدالرحمن اعتراض می‌کرد.[۹] او با جنبش جوانان افغان و حلقۀ مترقی و آزادی‌خواه ارتباط داشت. بی‌بی‌سنگی در تاریخ معاصر افغانستان اولین زنِ زندانی سیاسی در عهد عبدالرحمن‌خان بود. شعرهای نیمه‌ی دوم زندگی او بیشتر رنگ عرفانی و دینی دارد.[۱۰]
فعالیت‌ها
بی‌بی‌سنگی در اوج حاکمیت عبدالرحمن‌خان با سرودن اشعار حماسی با عناوین ظلم‌ستیزی و استبداد علیه پادشاه به حمایت از مردم معترض پرداخت. فعالیت‌های او باعث شد، از سوی مأموران حکومت دست‌گیر و زندانی شود.[۱۱] سخنوری، آگاهی و دانش بی‌بی‌سنگی ترس را در دربار پادشاه ایجاد کرد تا مبادا زنان زندانی دیگر به تأثیر از شخصیت وی علیه دولت شورش کنند و به‌همین دلیل به‌دستور پادشاه در سلول انفرادی زندانی شد.[۱۲] در طول سه روز، سلولی از سنگ در منطقۀ «کوته-سنگی» امروز ساختند و بی‌بی‌سنگی را به آنجا انتقال دادند. او بعد از رهایی از زندان به تصوف و عرفان روی آورد و به حفظ قرآن و تدریس تلاش داشت. بی‌بی‌سنگی در زمان حکومت حبیب‌الله فرزند امیرعبدالرحمن به‌عنوان معلم دختران خانوادۀ شاهی مقرر شد و دختران حبیب‌الله را آموزش می‌داد.[۱۳]
بی‌بی‌سنگی در مبارزات استقلال‌طلبانۀ جوانان فعالیت داشت و در لحظات اولیۀ سلطنت امان‌الله خان پادشاه آزادی‌خواه حاضر شده و فی‌البداهه اشعاری سرود و پادشاه را تشویق به تحصیل و استقلال سیاسی کشور کرد و مورد تمجید پادشاه و مردم قرار گرفت.[۱۴]
یادبودها
لیسۀ مریم، در منطقۀ خیرخانۀ کابل و منطقۀ کوته‌سنگی به‌نام این زن نام‌گذاری شده است.[۱۵]
پانویس
- ↑ .«بی‌بی‌سنگی کیست؟ و چرا در کابل یک منطقه را (کوته سنگی) می‌گویند؟»، وب‌سایت ماریادارو.
- ↑ .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.
- ↑ .«مختصات افغانستان»، وب‌سایت قاموس کبیر.
- ↑ .«زنان پیشگام افغانستان، بی‌بی‌سنگی شیرزن مبارز و سخنور»، صفحۀ فیس‌بوک زنان پیشگام افغانستان.
- ↑ .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان
- ↑ .علومی، «مشارکت زنان نامدار در حماسه و تاریخ افغانستان»، وب‌سایت افغان جرمن.
- ↑ .«تاریخچه کوته‌سنگی کابل»، وب‌سایت یوتیوب.
- ↑ .«زنان پیشگام افغانستان، بی‌بی‌سنگی شیرزن مبارز و سخنور» صفحۀ فیس‌بوک زنان پیشگام افغانستان.
- ↑ .علومی، «زنان افغانستان در تاریخ و رزمندگی دست بالا دارند»، خبرگزاری جین‌ها اجنسی.
- ↑ .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.
- ↑ .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.
- ↑ «زنان افغانستان در تاریخ هنر و رزمندگی دست بالا دارند»، خبرگزاری جین‌ها اجنسی.
- ↑ شعور، «بی‌بی‌سنگی شیر زن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.
- ↑ . شعور، «بی‌بی‌سنگی شیر زن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.
- ↑ .«تاریخچۀ کوته‌سنگی کابل»، وب‌سایت یوتیوب.
منابع
- «بی‌بی‌سنگی کیست؟ و چرا در کابل یک منطقه را (کوته سنگی) می‌گویند؟»، وب‌سایت ماریادارو، تاریخ بازدید: 11 فروردین 1401 ش.
- «تاریخچه کوته‌سنگی کابل»، یوتیوب، تاریخ بازدید: 12 فروردین 1401 ش.
- «زنان افغانستان در تاریخ هنر و رزمندگی دست بالا دارند»، خبرگزاری جین‌ها اجنسی، تاریخ بازدید: 12 فروردین 1401 ش.
- «زنان پیشگام افغانستان، بی‌بی‌سنگی شیرزن مبارز و سخنور»، صفحۀ فیس‌بوک زنان‌پیشگام افغانستان، تاریخ بازدید: 12 فروردین 1401 ش.
- شعور، اسدالله، «بی‌بی‌سنگی شیرزن مبارز و سخنور، نشر شده»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان، تاریخ درج مطلب: 13/6/2020م.
- علومی، ناهید، «مشارکت زنان نامدار در حماسه و تاریخ افغانستان»، وب‌سایت افغان جرمن، تاریخ درج مطلب: 20/5/2021م.
- .«مختصات افغانستان»، وب‌سایت قاموس کبیر، تاریخ بازدید: 11 فروردین 1401 ش.