طلاق عاطفی
طلاق عاطفی، جدایی عاطفی زن و شوهر در زندگی.
طلاق عاطفی به‌معنای این است که زن و شوهر زیر یک سقف زندگی می‌کنند در حالی که ارتباط بین آنها قطع شده یا بدون میل و رضایت است و هیچ محبتی بین‌شان حاکم نیست. از طلاق عاطفی با نام‌های طلاق پنهان، طلاق خاموش و طلاق روانی نام برده می‌شود.
نشانه‌های طلاق عاطفی
طلاق عاطفی معمولا به‌صورت نامحسوس به زندگی زوجین، وارد می‌شود و گاهی زن و مرد تا مدت‌ها نسبت به آن، غافل هستند. کارشناسان در بررسی طلاق عاطفی به نشانه‌های زیر توجه می‌کنند:
- کاهش وابستگی زوجین به یکدیگر؛
- افزایش سرگرمی‌های خارج از چارچوب زناشویی؛
- تمرکز هر کدام از زوجین بر مسائل بیرون از خانواده؛
- بی‌اعتنایی و تمایل نداشتن به حل مسأله در روابط زناشویی؛
- کاهش میزان مهربانی کلامی، جسمی و روابط جنسی؛
- اعتماد نکردن زوجین به یکدیگر در حل مشکلات.[۱]
دلایل طلاق عاطفی
کارشناسان در بررسی دلایل طلاق عاطفی، عوامل زیر را مورد توجه قرار داده‌اند:
- تعارض ارزش‌های نو و سنّتی؛
- نداشتن نگرش صحیح نسبت به ازدواج؛
- ازدواج‌های اجباری (تحت تأثیر عوامل اجتماعی و جوّ خانوادگی)؛
- ناهمسانی زوجین؛
- تنوّع‌طلبی جنسی؛
- تشدید فشارهای روانی؛
- دل‌زدگی از یکنواختی زندگی؛
- تناسب نداشتن یا ناسازگاری انتظارات و واقعیّات.[۲]
راه‌کارهای قرآنی پیشگیری از طلاق عاطفی
چند مورد مهم از راه‌کارهای قرآنی جهت پیشگیری و درمان طلاق عاطفی عبارتند از:
- تقوا؛ رعایت تقوا در زندگی، موجب حفظ نظام خانواده و زندگی مشترک می‌شود. اگر روابط زن و شوهر بر اساس تقوا شکل بگیرد مشکلات زندگی نه تنها توجه آنها را به همدیگر کاهش نمی‌دهد، بلکه آنها را مصمم‌تر می‌کند تا به حل ناملایمات زندگی بپردازند.
- تحکیم روابط خانوادگی؛ بخش مهمی از نیازهای عاطفی انسان در ارتباط با افراد دیگر بر آورده می‌شود. قرآن، زوجیت را عامل سکون و آرامش و پاسخ به نیازهای عاطفی بشر معرفی کرده است.[۳]
- مشورت؛ مشورت به‌عنوان یک اصل قرآنی،[۴] از مؤلفه‌های اساسی در ایجاد صمیمیت بین همسران است.[۵] روان‌شناسان معتقدند که میان طلاق عاطفی و میزان صمیمیت بین همسران رابطه معکوسی وجود دارد.[۶] قرآن‌کریم برای رهایی خانواده‌ها از مشکلات و به آرامش رسیدن، آنها را به مشاوره و صلح دعوت کرده است.[۷] وقتی مشاوران، از خویشان باشند به‌خوبی می‌توانند عواطف را در مسیر اصلاح پیش ببرند و از بروز طلاق عاطفی جلوگیری کنند.[۸]
- کفویت و همسانی؛ «کفویت» در لغت به‌معنای هم‌تراز و همسان بودن در منزلت است.[۹] از دیدگاه قرآن هر یک از همسران طیب و خبیث، برای هم و در شأن یکدیگر محسوب شده‌اند.[۱۰] در روایات نیز به هم‌تراز بودن همسران تاکید شده است.[۱۱] کفویت در آیات و روایات، ناظر به شاخص‌های معنوی مانند ایمان، اعتقادات و اخلاق است.[۱۲]
- رعایت حقوق یکدیگر؛ زن و شوهر با رعایت حقوق یکدیگر، راه ورود هرگونه بی‌عاطفگی در زندگی را مسدود می‌کنند.
پانویس
- ↑ . «پیشگیری از طلاق عاطفی/ چطور زندگی مشترک‌مان را به بهترین نحو حفظ کنیم»، خبرگزاری فارس.
- ↑ . شعاری، «طلاق عاطفی»، 1388ش، ص50.
- ↑ . سوره روم، آیه 21.
- ↑ . سوره شوری، آیه 38؛ سوره آل‌عمران، آیه 159؛ سوره بقره، آیه 233.
- ↑ . پروین و دیگران، «عوامل جامعه‌شناختی مؤثر در طلاق عاطفی بین خانواده‌های تهرانی»، 1391ش، ص135.
- ↑ . ترکمان و دیگران، «همگنی صمیمیت و طلاق عاطفی با استفاده از نرم‌افزار تحلیل شبکه»، 1393ش، ص44.
- ↑ . سوره نساء، آیه 35.
- ↑ . زمخشری، الکشاف، 1407ق، ج1، ص508.
- ↑ . راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، 1383ش، ذیل واژه کفو.
- ↑ . سوره نور، آیه 26.
- ↑ . کلینی، اصول کافی، 1407ق، ج5، ص332 و ص337.
- ↑ . کلینی، اصول کافی، 1407ق، ج5، ص340؛ بستان، اسلام و جامعه‌شناسی خانواده، 1387ش، ص230.
منابع
- قرآن کریم
- بستان، حسین، اسلام و جامعه‌شناسی خانواده، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1387ش.
- ترکمان و دیگران، ««همگنی صمیمیت و طلاق عاطفی با استفاده از نرم‌افزار تحلیل شبکه»، مجله معرفت فرهنگی اجتماعی، شماره 21، 1393ش.
- راغب اصفهانی، حسین، مفردات الفاظ قرآن، قم، بی‌نا، چاپ چهارم، ۱۳۸۳ش.
- زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ سوم، 1407ق.
- ستار، پروین و دیگران، «عوامل جامعه‌شناختی موثر در طلاق عاطفی بین خانواده‌های تهرانی»، مجله مطالعات راهبردی زنان، دوره ۱۴، شماره 56، ۱۳۹۱ش.
- شعاری، شهده، «طلاق عاطفی»، فصل‌نامه شمیم نرجس، شماره 11، 1388ش.
- کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407ق.