←آداب و رسوم
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
* جهنده بالا: صبح روز اول حمل (فروردین)، مردمی که از اقصی نقاط کشور، کشورهای همسایه و حتی کشورهای اروپایی، در مزارشریف جمع شده‌اند، برای برپایی مراسم جهندۀ سخی، در روضۀ شریف گردهم می‌آیند. برافراشتن علم با سخنرانی مقامات حاضر در مراسم، شلیک 21 گلولۀ توپ و به پرواز در آمدن خیل عظیمی از کبوتران سفید در میان هلهله و فریاد مردم آغاز می‌شود. لحظۀ برافراشته‌شدن علم، با دعا و خواستن حاجات از صاحب علم همراه است.<ref>گوگه‌دی، تاریخچۀ مزار شاه اولیاء، ۱۳۲۵ش، ص56؛ عابدوف، آداب، آیین‌ها و باورهای مردم افغانستان، 1393ش، ص68؛ هروی، تاریخچه مزار شریف، ۱۳۴۹ش، ص28؛ خلیق، تاریخ ادبیات بلخ، ۱۳۸۷ش، ص15؛ حبیبی، «روضۀ سخی»، 1340ش، ص351؛ صفا، طغیان ساکایی، روضه شاه ولایت‌مآب، 1387ش، ص28؛ مرادی غیاث‌آبادی، مراسم جشن نوروز یا میله گل سرخ در بلخ و مزارشریف، ۱۳۸۲ش، ص235.</ref> | * جهنده بالا: صبح روز اول حمل (فروردین)، مردمی که از اقصی نقاط کشور، کشورهای همسایه و حتی کشورهای اروپایی، در مزارشریف جمع شده‌اند، برای برپایی مراسم جهندۀ سخی، در روضۀ شریف گردهم می‌آیند. برافراشتن علم با سخنرانی مقامات حاضر در مراسم، شلیک 21 گلولۀ توپ و به پرواز در آمدن خیل عظیمی از کبوتران سفید در میان هلهله و فریاد مردم آغاز می‌شود. لحظۀ برافراشته‌شدن علم، با دعا و خواستن حاجات از صاحب علم همراه است.<ref>گوگه‌دی، تاریخچۀ مزار شاه اولیاء، ۱۳۲۵ش، ص56؛ عابدوف، آداب، آیین‌ها و باورهای مردم افغانستان، 1393ش، ص68؛ هروی، تاریخچه مزار شریف، ۱۳۴۹ش، ص28؛ خلیق، تاریخ ادبیات بلخ، ۱۳۸۷ش، ص15؛ حبیبی، «روضۀ سخی»، 1340ش، ص351؛ صفا، طغیان ساکایی، روضه شاه ولایت‌مآب، 1387ش، ص28؛ مرادی غیاث‌آبادی، مراسم جشن نوروز یا میله گل سرخ در بلخ و مزارشریف، ۱۳۸۲ش، ص235.</ref> | ||
* زیارت روضۀ سخی: زیارت روضۀ سخی به‌خصوص در ایام نوروز از دیگر رسومات مردم مزارشریف است. در این ایام بسیاری از مردم شمال و برخی دیگر از مناطق کشور برای زیارت و دعا به مزارشریف مسافرت می‌کنند.<ref>جاوید انتظار، بلخ در آیینۀ تاریخ، 1398ش، ص78.</ref> | * زیارت روضۀ سخی: زیارت روضۀ سخی به‌خصوص در ایام نوروز از دیگر رسومات مردم مزارشریف است. در این ایام بسیاری از مردم شمال و برخی دیگر از مناطق کشور برای زیارت و دعا به مزارشریف مسافرت می‌کنند.<ref>جاوید انتظار، بلخ در آیینۀ تاریخ، 1398ش، ص78.</ref> | ||
* عزاداری: عزاداری به‌خصوص در ایام محرم از سنت‌های مردم مزارشریف است که شیعه و سنی در آن مشارکت دارند. در این ایام بسیاری از مردم شهر مزارشریف با دادن نذری و حضور در مساجد و تکایا در ماتم شهدای کربلا به سوگ می‌نشینند و در روز عاشورا اجتماع بزرگ عزاداران در روضۀ سخی تشکیل شده و به سینه‌زنی می‌پردازند.<ref></ref> | * عزاداری: عزاداری به‌خصوص در ایام محرم از سنت‌های مردم مزارشریف است که شیعه و سنی در آن مشارکت دارند. در این ایام بسیاری از مردم شهر مزارشریف با دادن نذری و حضور در مساجد و تکایا در ماتم شهدای کربلا به سوگ می‌نشینند و در روز عاشورا اجتماع بزرگ عزاداران در روضۀ سخی تشکیل شده و به سینه‌زنی می‌پردازند.<ref>جاوید انتظار، بلخ در آیینۀ تاریخ، 1398ش، ص78.</ref> | ||
* شب یلدا: شب یلدا (شب چله) از شب های باستانی مردم بلخ است که توسط مردم گرامی داشته می‌شود. در این شب مردم مزارشریف رسم دارند در کنار یگدیگر جمع شده با خوردن انار و تربوز (هندوانه) شب را به قصه‌گویی، افسانه‌سرایی، شاهنامه‌خوانی و خاطره‌گویی سپری می‌کنند.<ref>مرادی غیاث‌آبادی، مراسم جشن نوروز یا میله گل سرخ در بلخ و مزارشریف، ۱۳۸۲ش، ص121. </ref> | * شب یلدا: شب یلدا (شب چله) از شب های باستانی مردم بلخ است که توسط مردم گرامی داشته می‌شود. در این شب مردم مزارشریف رسم دارند در کنار یگدیگر جمع شده با خوردن انار و تربوز (هندوانه) شب را به قصه‌گویی، افسانه‌سرایی، شاهنامه‌خوانی و خاطره‌گویی سپری می‌کنند.<ref>مرادی غیاث‌آبادی، مراسم جشن نوروز یا میله گل سرخ در بلخ و مزارشریف، ۱۳۸۲ش، ص121. </ref> | ||
* چهارشنبه سوری: چهارشنبه سوری از دیگر مراسمات مردم مزارشریف است که هر ساله در آخرین چهارشنبۀ سال با پریدن از روی آتش گرامی داشته می‌شود.<ref>خلیق، «مزارشریف در یک نگاه»، 1387ش، ص83.</ref> | * چهارشنبه سوری: چهارشنبه سوری از دیگر مراسمات مردم مزارشریف است که هر ساله در آخرین چهارشنبۀ سال با پریدن از روی آتش گرامی داشته می‌شود.<ref>خلیق، «مزارشریف در یک نگاه»، 1387ش، ص83.</ref> | ||