ویکیزندگی:Featured articles/2025/15
هنر اسلامی؛ هنری برگرفته از تعالیم اسلام و انتقالدهندۀ مضامین اسلامی.
هنر اسلامی، هنری الهامگرفته از تعالیم اسلام و فرهنگ جوامع مسلمان است که بر پایه اصل توحید شکل گرفته و مضامین دینی را منتقل میکند. این هنر در طول تاریخ سه دوره اصلی را پشت سر گذاشته و در ایران نیز با هنر پیش از اسلام تلفیق شده و تعالی یافته است. از ویژگیهای مهم آن میتوان به انتزاعی بودن و هدف تعالی بخشیدن به انسان اشاره کرد و شامل هنرهایی چون معماری، خوشنویسی، سفالگری و هنرهای آوایی متنوع میشود. هنر اسلامی در ایران، علاوه بر اینها، شامل هنرهای شیعی، هنر انقلاب و هنر دفاع مقدس نیز میشود و همچنان در دنیای معاصر با چالشهایی نظیر هنر مدرن روبرو است اما با کارکردهای ارزشمندی به بیدارسازی و ارتقای فرهنگ جامعه کمک میکند. هنر اسلامی را هنری میدانند که در جامعۀ مسلمین رواج یافته است. عناصری از هنر اسلامی ممکن است حتی توسط مسلمانان پدید نیامده باشد، اما بهدلیل شکوفایی در جامعۀ اسلامی و اثرپذیری از فرهنگ اسلامی و منطقهای مسلمانان، به هنر اسلامی معروف شده باشد. از این منظر، اتصاف گونههایی از هنر به اسلام، معلول فرهنگ غنی و متنوع مردمانی است که بهعنوان مسلمان و با سبک اسلامی، زندگی میکنند. هنر اسلامی در چارچوب رویکرد دینی مسلمانان در سبک زندگی، برخلاف هنر غربی که ماهیتی اومانیستی دارد، بر فلسفۀ دینی و الهی استوار است و حقایق معنوی را بازنمایی میکند و بیرونیترین و ملموسترین چهرۀ اسلام، شناخته میشود. در هنر اسلامی، علاوه بر موضوع هنری به سازگاری ساختار، شیوۀ بیان و صورت با آموزههای اسلام نیز توجه میشود تا سرشتی روحانی داشته باشد و همواره آدمی را بهسوی خداوند دعوت کند. ی، اسلام را یک دینِ هنرستیز یا مخالف هنر دانستهاند. حسین الهی قمشهای، در برابر کسانی که اسلام را دینی هنرستیز و ذوقکش معرفی کردهاند، قرآن را معجزۀ هنری اسلام میداند و فصاحت و بلاغت قرآن را ذیل ادبیات بهمثابه هنر پنجم، مورد توجه قرار داده است. پرفسور آپهام پوپ بهعنوان یک آمریکایی علاقمند به پژوهش دربارۀ آثار هنری ایران معتقد بود که دین اسلام با هنر سازگاری بسیاری داشته و در این میان، مسجد را جلوهگاه هنر اسلامی معرفی کرده است.
دیگر مقالات منتخب: بانو – تاجیکهای افغانستان – خدا میرسونه