کشتار در اسپایکر

کشتار در اسپایکر؛ کشتار تعداد زیادی از دانشجویان پایگاه هوایی اسپایکر در عراق توسط داعش.

کشتار دانشجویان افسری که در پایگاه هوایی اسپایکر رخ داد از فجیع‌ترین و هولناک‌ترین جنایات بشر در طول تاریخ است که توسط گروه تکفیری داعش که از سوی آمریکا حمایت می‌شدند، صورت گرفته است. این حادثه بزرگ‌ترین عملیات تروریستی بعد از 11 سپتامبر 2001م به‌شمار می‌رود. در این جنایت بیش از دو هزار جوان ورزیده و نخبۀ بی‌گناه، به قتل رسیدند.

پایگاه هوایی اسپایکر

اسپایکر نام یک پایگاه هوایی در عراق است که در شمال‌غربی شهر تکریت مرکز استان صلاح‌الدین و در ۱۷۰ کیلومتری شمال بغداد قرار دارد. اسپایکر، یکی از سه مکان استراتژیک حکومت عراق به‌شمار می‌رود. این پایگاه در زمان حکومت صدام (رئیس رژیم بعث عراق) ساخته شد و بعد از فروپاشی حکومت بعثی، در سال 2003م به نام خلبان آمریکایی «مایکل اسکات اسپایکر» که در جنگ خلیج فارس، هواپیمای او سقوط کرد، نام‌گذاری شد. به عقیده برخی، این کار به‌منظور تحقیر مردم عراق صورت گرفته که بزرگ‌ترین پایگاه هوایی آنها به‌نام یک فرد آمریکایی باشد.

پایگاه اسپایکر زیر نظر نیروی هوایی ارتش عراق قرار دارد و افسران جوان در آن، فنون پرواز و دیگر علوم و فنون هوا و فضا را می‌آموزند و به استخدام رسمی نیروی هوایی عراق در می‌آیند.

جنایت داعش در اسپایکر

در روزهای 11 تا 15 ژوئن 2014م برابر 21 تا 25 خرداد 1393ش، جنایت اسپایکر توسط گروه داعش در عراق صورت گرفت. در این جنایت، گروه تکفیری داعشی با کمک و همکاری تعدادی از فرماندهان حزب بعث و عشایر طرفدار صدام، توانستند دانشجویان و کارکنان این پایگاه را فریب دهند و از آنجا خارج کنند.

داعشی‌ها می‌دانستند که در صورت درگیری با نیروهای پایگاه، شکست می‌خورند، پس با برخی افراد نظامی و قبیله‌های منطقه تبانی کردند؛ تعدادی از افراد داعش با لباس مردم عادی، خود را به پایگاه نزدیک می‌کنند و به دانشجویان می‌گویند که داعشی‌ها در حال نزدیک‌شدن هستند و از آنها می‌خواهند که با آنان به جای امنی بروند و این‌گونه اعتماد آنان را با تأیید فرماندهان خود جلب می‌کنند. سپس آنها را سوار تعدادی ماشین کرده و به تکریت و کاخ‌های صدام می‌برند. بعد از رسیدن به مقصد، شیعیان را جدا کرده و گروه‌گروه آنها را به قتلگاه می‌برند. عده‌ای را به لب رودخانه و عده‌ای را به کنار گودالی بزرگ که از قبل حفر شده و عده‌ای را به پشت کاخ‌ها می‌برند تا به قتل برسانند. بنا به گفتۀ شاهدان و عکس‌ها و فیلم‌هایی که از این جنایت به‌دست آمده افرادی را که لب رودخانه می‌بردند، با شلیک گلوله به سر آنها به شهادت می‌رساندند و داخل رودخانه پرتاب می‌کردند، به‌طوری که آب رود بزرگ دجله به رنگ خون در آمده بود. بسیاری از اجساد هم در گورهای دسته‌جمعی دفن شدند. بسیاری از اجساد تاکنون پیدا نشده است.

شکل‌گیری حشدالشعبی

پس از مدت کوتاهی از وقوع این جنایت، با فتوای جهاد از سوی آیت‌الله سیدعلی سیستانی، گروه «حشد الشعبی» توسط مردم مبارز و انقلابی عراق ایجاد شد. آنها با دلاوری‌ها و شجاعت توانستند با کمک ارتش عراق در برابر این گروه تکفیری بایستند و آرزوی آنان را که سلطه بر سرزمین اسلامی بود، نقش بر آب کنند.

دیدگاه‌ها

حاج قاسم سلیمانی در سال 1396ش دربارۀ این جنایت بیان کرد که بشر در زمان بربرها و تاتارها و حتی در حملۀ مغول‌ها هم، شاهد چنین خشونت و توحشی نبوده است. در این جنایت 2200 دانشجوی دانشکده اسپایکر عراق را دست‌بسته سر بریدند و به گلوله بستند.

سیدمحمد طباطبایی، معاون دبیرکل گروه «عصائب اهل‌الحق» عراق در مهر ماه 1393ش در دیدار با مراجع قم، بیان داشت که ماجرای قتل‌عام دانشجویان اسپایکر از بزرگ‌ترین فجایع عراق شناخته شده است که ابعاد و جزئیات این حادثه هنوز روشن نشده است و گمان‌هایی در مورد قتل سربازان وجود دارد. وی همچنین بیان داشت که سؤالاتی در مورد این‌که آیا فرماندهان این پایگاه از ترس جان و برای آزادی خود این جوانان را فدا کردند یا دلیل دیگری برای این کار داشتند، وجود دارد.

تصویرپردازی

مستندی با نام «خاطرات خبرنگار جنگ» به کارگردانی وحید چاووش در سال 1397ش در مورد زنی عراقی است که به فراری‌دادن زندانیان داعش در اسپایکر کمک کرده است. همچنین مستند دیگری با عنوان «قتل‌عام در اسپایکر» به کارگردانی حمید عبدالله‌زاده در سال 1393ش ساخته شد و از شبکه مستند صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد. مستند بلندی هم به‌نام «اینجا زمان ایستاده» توسط گروه رسانه‌ای فطرس مدیا ساخته شده است. این مستند که به کشتار دانشجویان عراقی می‌پردازد در شبکه‌های دولتی آلمانی‌زبان و در بعضی از دانشگاه‌های دنیا نیز پخش شده است.

یادبود

خانواده‌های قربانیان این فاجعه هر سال در این روز کنار هم جمع می‌شوند تا صدای مظلومیت خود و عزیزان از دست رفته‌ خود را به جهانیان برسانند و در تاریخ ثبت کنند که جامعۀ جهانی در برابر کشته‌شدن مسلمانان و به‌ویژه شیعیان، کاملاً بی‌تفاوت بوده است.

منابع

• «از پاریس تا اسپایکر»، وب‌سایت آپارات، تاریخ بازدید: 26 خرداد 1402ش.
• ««اسپایکر» جنایتی که در تاریخ ثبت نشد/ قتل‌ عام ۲ هزار جوان نخبه در یک روز»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 9 آذر 1399ش.
• «اسپایکر؛ روزی که جهان متاثر نشد.»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 24 خرداد 1399ش.
• «تصاویر لحظات دلخراش و هولناک جنایت «اسپایکر» توسط داعش | حمام خونی که راه انداختند.»، همشهری آنلاین، تاریخ درج مطلب: 22 خرداد 1402ش.
• «روایت روزی که «دجله» به خون نشست/جملات تکان‌دهنده سردار سلیمانی بعد از جنایت «اسپایکر»»، خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: 24 خرداد 1399ش.
• «عاشورای اسپایکر و فتوايی که انتقام خون شیعیان را گرفت.»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن: ایکنا، تاریخ درج مطلب: 22 خرداد 1402ش.
• «عامل اصلی جنایت اسپایکر که بود؟ هر آمریکایی به‌جز اعضای سفارت را در عراق هدف قرار می‌دهیم.»، وب‌سایت مشرق نیوز، تاریخ درج مطلب: 10 آبان 1393ش.
• «مستند «خاطرات خبرنگار جنگ»؛ روایتی از جنایت داعش در پایگاه اسپایکر عراق»، وب‌سایت آپارات، تاریخ بازدید: 26 خرداد 1402ش.
• «مستند کامل قتل‌عام در اسپایکر»، وب‌سایت آپارات، تاریخ بازدید: 26 خرداد 1402ش.
• «36 پیكر شهدای كشتار اسپایكر در كاخ‌های صدام كشف شد.»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 17 تیر 1397ش.