قاسم سلیمانی

قاسم سلیمانی

قاسم سلیمانی
اطلاعات
زاده	20 اسفند 1335ش
درگذشت	13 دی 1398ش (شهادت)
محل سکونت	رابر، کرمان و تهران
فرزندان	نرجس، حسین، فاطمه، زینب و رضا

قاسم سلیمانی، پرآوازه‌ترین فرمانده نظامی ایران.
قاسم سلیمانی در سال 1335ش متولد شد. در جوانی به استخدام سازمان آب کرمان در آمد و همزمان به ورزش کاراته و پرورش اندام مشغول شد. با اوج گرفتن فعالیت‌های انقلابیون، به جمع آنها پیوست و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، خدمت در سپاه پاسداران را برگزید. قاسم سلیمانی در دوران جنگ، ازدواج کرد که حاصل آن 6 فرزند بود. از آغاز تهاجم نظامی رژیم بعثی صدام حسین به ایران تا پایان، سلیمانی حضور مؤثر در جبهه جنگ داشت. پس از آن، سلیمانی به مبارزه با باندهای قاچاق مواد مخدر در مرزهای شرقی ایران پرداخت. در سال 1376ش، فرماندهی سپاه قدس به او سپرده شد و سردار سلیمانی در این جایگاه، پیروزی حزب‌الله لبنان در جنگ ۳۳ روزه با اسرائیل و پیروزی مبارزان فلسطینی در جنگ ۲۲ روزه غزه علیه ارتش اسرائیل را راهبری کرد. سلیمانی با سازماندهی نیروهای مردمی، نقش مؤثری در اخراج داعش از عراق داشت و در سوریه نیز گروه‌های شبه‌نظامی شیعه را با عنوان «مدافعان حرم»، سازمان‌دهی کرد. سردار سلیمانی در 30 آبان 1396ش، پایان سیطرۀ داعش را اعلام کرد. او وصیت کرده بود که بر روی سنگ قبرش به‌جای عبارت‌های عنوان‌دار، بنویسند: سرباز قاسم سلیمانی.

تولد

قاسم سلیمانی در 20 اسفند 1335ش در روستای «قنات‌ملک» در شهرستان «رابر» استان کرمان و در خانواده‌ای کشاورز متولد شد. مادرش فاطمه و پدرش حسن نام داشت. او دارای نسبی لر بود که به آن افتخار می‌کرد.

زندگی شخصی

قاسم در سیزده سالگی، به کرمان رفت و آنجا مشغول کار بنایی شد. سپس در سال ۱۳۵۳ش به‌عنوان پیمانکار به استخدام سازمان آب کرمان در آمد. او فردی ورزشکار و کاراته‌کار بود و هم‌زمان به‌عنوان مربی پرورش اندام کار می‌کرد. قاسم در دوران جنگ، ازدواج کرد و صاحب شش فرزند شد که یکی از آن‌ها از دنیا رفت و پنج فرزند او به نام‌های نرجس، حسین، فاطمه، زینب و رضا است.

قاسم سلیمانی در انقلاب اسلامی

سلیمانی دو سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی با اثرپذیری از منبرهای تبلیغی سید محمدرضا کامياب به‌ انقلابيون پيوست و یکی از گردانندگان اصلی راهپیمایی‌ها و اعتصابات کرمان در زمان انقلاب شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز به‌عنوان پاسدار افتخاری به سپاه پاسداران پیوست.

قاسم سلیمانی در دفاع از میهن

در پی تهاجم نظامی حکومت بعثی عراق به کشور ایران در 1359ش، قاسم سلیمانی به‌عنوان فرماندۀ پادگان قدس سپاه در کرمان، چند گردان را آموزش داد و به جبهه‌هاي جنوب فرستاد. او خود نیز به‌همراه يک گروهان به سوسنگرد رفت تا جلوي پيشروي دشمن در جبهۀ «مالکيه» را بگیرد. تیپ جدیدی که قاسم سلیمانی از رزمندگان کرمان تشکیل داده بود، در زمستان 1361ش به لشکر ۴۱ ثارالله ارتقا یافت که شامل نیروهایی از کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان بود. قاسم سلیمانی در بسیاری از عمليات‌های نظامي ایران، از جمله «والفجر ٨»، کربلاي ٤، کربلاي ٥ و تک ‌شلمچه، حضور مؤثر داشت.

فرماندهی سپاه قدس

با پایان یافتن جنگ در ۱۳۶۷ش، لشکر ۴۱ ثارالله به فرماندهی سردار سلیمانی به کرمان بازگشت. در آن زمان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مأمور مبارزه با قاچاقچیان مواد مخدر شد و قاسم سلیمانی نیز با نیروهای خود به مبارزه با باندهای قاچاق مواد مخدر در نزدیکی مرزهای ایران و افغانستان ‌پرداخت. سردار سلیمانی در 1376ش به تهران فراخوانده شد و فرماندهی سپاه قدس از سوی آیت‌الله خامنه‌ای، فرمانده کل قوا، به او سپرده شد. پیروزی حزب‌الله لبنان در جنگ ۳۳ روزه با اسرائیل و پیروزی مبارزان فلسطینی در جنگ ۲۲ روزه غزه علیه ارتش اسرائیل، نمایان‌گر موفقیت سردار سلیمانی در پیشبرد استراتژی جمهوری اسلامی برای رویارویی با اسرائیل بود.

قاسم سلیمانی در چهارم بهمن 1389ش با حکم فرمانده کل قوا به درجۀ «سرلشکری» نائل شد. آیت‌الله خامنه‌ای در تقدير از قاسم سلیمانی، او را «شهيد زنده» ناميد. او همچنین در 19 اسفند 1397ش نیز به دریافت نشان «ذوالفقار» مفتخر شد و پس از شهادت، آیت‌الله خامنه‌ای درجۀ «سپهبدی» را به او اعطا کرد.

فعالیت‌های بین‌المللی

یکی از مأموریت‌های اصلی قاسم سلیمانی در جایگاه فرماندهی نیروی قدس سپاه، حمایت از مسلمانان و گروه‌های مقاومت در جهان بود؛ این مقاومت فراتر از مقابله با اسرائیل، مقاومت در مقابل نفوذ استکبار بود. از منظر آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، قاسم سلیمانی روح تازه‌ای در گروه‌های مقاومت دمید و آن‌ها را هم از لحاظ معنوی و هم از لحاظ مادّی مجهّز کرد. سیّد حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان نیز شهید سلیمانی را احیاگر مقاومت نامیده است.

افغانستان

سردار سلیمانی با درخواست برهان‌الدین ربانی رئیس‌جمهور وقت افغانستان، به یاری احمدشاه مسعود، فرماندۀ مبارزه با طالبان رفت. او تلاش کرد تا نیروهای جهادی افغانستان را در کنار یکدیگر قرار دهد تا در جبهۀ مقاومت به‌صورت هماهنگ عمل کنند.

لبنان و فلسطین

در جریان جنگ تموز لبنان (جنگ 33 روزه) سردار سلیمانی در ضاحیه جنوبی و کنار فرماندهان لبنان حضور داشت. سلیمانی در فلسطین نیز با حمایت از جبهۀ مقاومت، نقش مهمی در بسیج رزمندگان مقاومت و تجهیز نظامی آنان داشت. او همچنین به همراه عماد مغنیه ایدۀ تونل‌های زیرزمینی برای مقابله با اسرائیل را عملیاتی کرد.

عراق

قاسم سلیمانی پس از یورش گروه تروریستی داعش به عراق و سوریه، فرماندهی عملیاتی این مناطق را بر عهده گرفت. او با سازماندهی بخشی از نیروهای حشدالشعبی، نقش مؤثری در اخراج داعش از عراق داشت. حیدر العبادی، نخست‌وزیر وقت عراق، او را یکی از اصلی‌ترین متحدان عراق در مبارزه با داعش معرفی کرد. دیدار سردار سلیمانی با مقام مرجعیت شیعه در کشور عراق، زمینه‌ساز صدور فتوای جهاد کفایی برای مقابله با داعش، از سوی آیت‌الله سیستانی شد.

سوریه

سردار سلیمانی در کشور سوریه برای مقابله با گروه تروریستی داعش، گروه‌های شبه‌نظامی شیعه را با عنوان «مدافعان حرم»، سازمان‌دهی کرد. در همین چارچوب، افغانستانی‌های ساکن ایران در قالب لشکر فاطمیون و شیعیان پاکستانی در قالب تیپ «زینبیون»، راهی سوریه شدند. آزادسازی بوکمال، تَدمُر در جنوب شرقی حُمص و القصیر از دستاوردهای چشمگیر نیروهای مدافع حرم در سوریه بود.

ترکیه

سردار سلیمانی در شکست کودتای نافرجام ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶م در ترکیه نقش کلیدی داشت. او یک‌‌تنه جلوی طرح آمریکایی- صهیونیستی- سعودی، برای براندازی حکومت اسلام‌گرای ترکیه را گرفت.

پایان سیطرۀ داعش

قاسم سلیمانی پس از شهادت محسن حججی، وعده داد که در زمانی کمتر از سه ماه، حکومت داعش پایان می‌یابد. سرانجام نیز در 30 آبان 1396ش در نامه‌ای به رهبر جمهوری اسلامی ایران، پایان سیطرۀ داعش را اعلام کرد.

خدمات غیرنظامی قاسم سلیمانی

سلیمانی تنها در امور نظامی فعالیت نداشت؛ بلکه به ضرورت به کارهای مهم دیگری می‌پرداخت، از جمله:

• تأمین زیرساخت‌ها و ایجاد امنیت برای پیاده‌روی اربعین؛
• راه‌اندازی ستاد بازسازی عتبات عالیات؛
• کمک به زلزله‌زدگان بم؛
• کمک به سیل‌زدگان خوزستان در فروردین 1398ش.

قاسم سلیمانی و ولایت فقیه

قاسم سلیمانی همواره مطیع و همراه ولی‌فقیه بود. او باور داشت که مهم‌ترین جلوۀ عاقبت به‌خیری یک ایرانی مسلمان، برخورداری از رابطۀ قلبی و حقیقی با ولی‌فقیه است. او اولین اصل در وصیت‌نامۀ خود را بر اعتقاد عملی به ولایت فقیه استوار کرد و حفظ انقلاب و اسلام را در گرو حمایت بدون ملاحظه از انقلاب، جمهوری اسلامی و ولی فقیه میدانست.

شهادت

قاسم سلیمانی بامداد جمعه ۱۳ دی ۱۳۹۸ش با حملۀ بالگردهای آمریکایی و به‌دستور مستقیم رئیس جمهور آمریکا (ترامپ) در فرودگاه بغداد به‌همراه ابومهدی المهندس؛ فرماندۀ حزب‌الله عراق و قائم مقام بسیج مردمی عراق (الحشد الشعبی) و شمار دیگری از رزمندگان ایرانی و عراقی به شهادت رسید.

تشییع پیکر قاسم سلیمانی

در 14 دی 1398ش پیکرهای شهید سلیمانی، ابومهدی المهندس و همراهان‌شان در شهرهای کاظمین، بغداد و کربلا و با حضور شخصیت‌های مذهبی- سیاسی و جمعیت زیادی از مردم تشییع شد. سپس در 15 دی‌، پیکرهای شهدای ایرانی به‌همراه پیکر ابومهدی المهندس وارد ایران شد و در شهرهای اهواز، مشهد، تهران، قم و کرمان تشییع شد. حضور 25 میلیون نفر برای تشییع سردار سلیمانی در مجموع این شهرها، موجب شد که این تشییع، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین مراسم‌های تشییع جنازه در جهان ثبت شود.

سردار قاسم سلیمانی طبق وصیت خود در گلزار شهدای کرمان و در کنار قبر شهید «محمدحسین یوسف‌الهی» به خاک سپرده شد.
سردار قاسم سلیمانی در وصیتی خطاب به همسرش، تأکید کرده است که سنگ قبرش ساده باشد و به‌جای عبارت‌های عنوان‌دار و پرطمطراق، فقط بنویسند: سرباز قاسم سلیمانی.

بازتاب و پیامد ترور شهید سلیمانی

ترور سردار سلیمانی واکنش‌هایی را در پی داشت:

پس از شهادت سردار سلیمانی، مردم و برخی گروه‌های سیاسی عراق خواستار اخراج نیروهای امریکایی از عراق شدند. پارلمان عراق در ۱۵ دی ۱۳۹۸ش در جلسه‌ای اضطراری، طرح خروج نیروهای امریکایی از عراق را تصویب کرد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۱۸ دی ۱۳۹۸ش در پاسخ به ترور سردار سلیمانی، پایگاه هوایی عین‌الاسد، بزرگ‌ترین پایگاه‌ نظامیان آمریکایی در عراق را مورد حمله موشکی قرار داد.

بسیاری از شخصیت‌های بزرگ نظامی، سیاسی و مذهبی ضمن تسلیت، در پیام‌هایی این اقدام آمریکا را محکوم کردند.
با پیشنهاد بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس 13 دی، همزمان با روز شهادت سردار قاسم سلیمانی به‌عنوان روز جهانی مقاومت نامگذاری شد.

القاب و اوصاف

در زبان مردم و در میان رسانه‌ها از شهید سلیمانی با القاب و اوصافی چون چهرۀ بین‌المللی مقاومت، سرشناس‌ترین فرمانده، پرافتخارترین سردار، سرباز ولایت، مدافع حرم، سردار بزرگ، فرمانده ولایتمدار، ذوالفقار ولایت، سردار دل‌ها، رفیق رهبر، مالک اشتر زمان، فرمانده مقاومت، صاحب نشان ذوالفقار، مجاهد بزرگ، محبوب‌ترین سردار، مرد نبرد و صاحب یوم‌الله یاد می‌شود.

منابع

• «13 دی روز جهانی مقاومت شد»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 17 دی 1398ش.
• «اعترافات مأمور سابق FBI درباره سردار سلیمانی»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 18 آبان 1397ش.
• «انتقام سخت با شلیک ده‌ها موشک به پایگاه آمریکایی عین الاسد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 18 دی 1398ش.
• «آخرین روایت سردار سلیمانی»، خبرگزاری صداوسیما، تاریخ درج مطلب: 18 مرداد 1399ش.
• «بازتاب شهادت سردار سلیمانی در رسانه‌های منطقه؛ واکنش مقامات و گروه‌های مقاومت»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 13 دی 1398ش.
• «بازخوانی یک جنایت تروریستی، معرفی عاملان ترور شهید سلیمانی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 12 دی 1400ش.
• «بیوگرافی سردار حاج قاسم سلیمانی»، شما نیوز، تاریخ درج مطلب: 13 دی 1398ش.
• «پیام‌های تسلیت مراجع تقلید، علما و شخصیت‌های حوزوی به شهادت سردار سلیمانی»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: 13 دی 1398ش.
• «پیکرهای پاک سردار سلیمانی و المهندس وارد نجف شدند»، اقتصاد آنلاین، تاریخ درج مطلب: 14 دی 1398ش.
• «تشییع پیکرامام خمینی(ره) و سردار سلیمانی در فهرست پرجمعیت‌ترین‌ها»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: 17 دی 1398ش.
• «تصاویری از سردار سلیمانی در نبرد با داعش»، آفتاب نیوز، تاریخ درج مطلب: 1 آذر 1396ش.
• «جزئیات کامل تشییع پیکر مطهر حاج قاسم سلیمانی در شهرهای مختلف ایران»، خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: 15 دی 1398ش.
• «جوان 23 ساله‌ای که «ژنرال بی‌سایه» خاورمیانه شد»، آخرین خبر، تاریخ درج مطلب: 2 آذر 1396ش.
• «چند روایت معتبر از زندگی خصوصی حاج قاسم سلیمانی»، خبر آنلاین، تاریخ درج مطلب: 14 دی 1398ش.
• «حاج قاسم چند فرزند دارد؟»، خبرگزاری مشرق، تاریخ درج مطلب: 10 دی 1399ش.
• «حمدان للميادين: الشهيد سليماني لعب دوراً مهماً في تعبئة صفوف المقاومين»، المیادین، تاریخ درج مطلب: 1 ژانویه 2021م.
• خامنه‌ای، سیدعلی «بیانات در دیدار خانواده و اعضای ستاد بزرگداشت شهید حاج قاسم سلیمانی»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ انتشار: 11 دی 1401ش.
• «دوستی سردار سلیمانی با یک قهرمان ملی معروف/ دو فرمانده در یک اقلیم گنجیدند»، خبر آنلاین، تاریخ درج مطلب: 18 شهریور 1399ش.
• «روایت ازدواج سردار سلیمانی در دوران جنگ/ حاج قاسم گفت دختری دارم که برای خودش چریک است»، خبر آنلاین، تاریخ درج مطلب: 14 اسفند 1398ش.
• «روایت دست اول از آزادسازی بوکمال/ تاکتیک‌هایی که کمر داعش را شکست»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 13 دی 1399ش.
• «روایت زندگی و کارنامه سردار قاسم سلیمانی»، عصر ایران، تاریخ درج مطلب: 2 آذر 1396ش.
• «روایت زندگی و کارنامۀ سردار قاسم سلیمانی»، عصر ایران، تاریخ درج مطلب: 2 آذر 1396ش.
• «روایت فرماندۀ سپاه از امدادرسانی شهید سلیمانی در زلزلۀ بم»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 26 مهر 1400ش.
• «ستاد بازسازی عتبات عالیات توسط حاج قاسم راه‌اندازی شد»، وب‌سایت ستاد بازسازی عتبات عالیات، تاریخ درج مطلب: 10 دی 1400ش.
• «سرباز، قاسم سلیمانی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی: ایرنا، تاریخ انتشار: 13 دی 1399ش.
• «سردار سلیمانی چکونه زندگی می‌کند؟»، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه قزوین، تاریخ بازدید: 14 دی 1400ش.
• «سردار سلیمانی نشان ذوالفقار را از رهبر انقلاب دریافت کرد»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 19 اسفند 1397ش
• «سردار سلیمانی و کسانی که لقب «مردی در سایه» را به او می‌دهند»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 17 اسفند 1394ش.
• «سردار سلیمانی: تا سه ماه دیگر وعدۀ انتقام از داعش را عملی می‌کنیم»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 31 شهریور 1396ش.
• «سردار سلیمانی؛ نخستین سپهبد سپاه پاسداران / طرح ترور حاج قاسم در کرمان چطور خنثی شده بود؟»، خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: 14 دی 1398ش.
• «شهید سلیمانی مشاور آیت‌الله سیستانی در صدور فتوای جهاد کفایی بود»، سفارت جمهوری اسلامی ایران استکهلم، تاریخ درج مطلب: 11دی 1399ش.
• «شهیدی که سردار سلیمانی را با انقلابیون علیه شاه پیوند داد/ شهیدی که «کامیاب» شد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 8 مرداد 1397ش.
• «شناخت شناسنامه‌ای شهید حاج قاسم سلیمانی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 24 دی 1398.
• «عملیات آزادسازی شهر «تدمر»؛ آغازی بر پایان سیطرۀ داعش، خبرگزاری دفاع مقدس، تاریخ درج مطلب: 8 فروردین 1400ش.
• «قاسم سلیمانی فی غزه»، العالم، تاریخ درج مطلب: 11ژانویه 2020م.
• «کدام سردار ایرانی پیروزی طلایی ارتش سوریه را رقم زدند؟»، قدس آنلاین، تاریخ درج مطلب: 19 فروردین 1395ش.
• «متن کامل وصیت‌نامۀ سردار سلیمانی منتشر شد»، تابناک، تاریخ درج مطلب: 24 بهمن 1398ش.
• «مفاد تصمیم پارلمان عراق دربارۀ اخراج نیروهای آمریکایی»، تابناک، تاریخ درج مطلب: 15 دی 1298ش.
• «ورود پیکر سردار قاسم سلیمانی به ایران»، رویداد، تاریخ درج مطلب: 15 دی 1398ش.
• «ناگفته‌هایی از نقش حاج قاسم در احیای مراسم اربعین»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 17 مهر 1399ش.
• «نامه‌ سرلشکر قاسم سلیمانی به رهبر انقلاب درباره پایان سیطره داعش»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌‌ای، تاریخ درج مطلب: 30 آبان 1396ش.
• «نقش حاج قاسم سلیمانی در جنگ تموز لبنان»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: 22 تیر 1399ش.
• «نقش سردار سلیمانی در کمک به سیل‌زدگان خوزستان»، خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: 13 دی 1400ش.
• «نکته‌ای جالب در دست نوشتۀ سرلشکر سلیمانی خطاب به جوانان لر»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 6 اردیبهشت 1398ش.
• «همسایۀ ابدی سردار؛ شهید یوسف الهی که بود؟/حاج قاسم گفت:مرا کنار او به خاک بسپارید»، وب‌سایت تحلیلی خبری عصر ایران، تاریخ درج مطلب: 16 دی 1398ش.