آش ارده

از ویکی‌زندگی

آش ارده؛ از غذاهای رایج در شهرهای جنوبی ایران.

آش ارده از غذاهای مخصوص استان خوزستان و شهرهای دزفول و شوشتر است. آش ارده برخلاف اسم آن که تصور آش از آن می‌رود، نوعی پلو است که از ترکیب ماش، برنج و ارده تهیه می‌شود و در فصل سرد سال به‌خصوص روزهای بارانی، از آن استفاده می‌شود.

معرفی

آش ارده با نام‌های ماش‌پلو[۱] یا پیلا ارده[۲] نیز خوانده می‌شود. این آش که نوعی پلوی خوشمزه است با برنج، ماش و ارده درست می‌شود. این غذا به‌دلیل طبع گرمی که دارد، در فصل‌های پاییز و زمستان استفاده می‌شود و خواص زیادی برای سلامتی بدن انسان دارد از جمله: ارده، چربی بالایی دارد ولی چربی آن از چربی‌های خوب است و خستگی و کوفتگی بدن را از بین می‌برد. ماش هم پروتئین بالایی دارد و انرژی لازم برای بدن انسان را فراهم می‌کند.[۳]

ارده‌ای که دزفولی‌ها در آش ارده استفاده می‌کنند، از کنجد بوداده تهیه می‌شود و رنگ تیره‌ای دارد. ارده‌ای که از کنجد خام درست می‌شود و رنگ روشنی دارد، برای استفاده در آش ارده مناسب نیست.[۴]

طرز تهیه

برای تهیۀ آش ارده، ابتدا ماش‌ها را می‌پزند. سپس برنج را در آب جوش ریخته و آبکشی می‌کنند. در مرحلۀ بعد ماش‌ها را با برنج مخلوط کرده و برنج را به مدت 45 دقیقه دَم می‌کنند. بعد از پختن برنج، آش ارده را درون ظرفی ریخته و به مقدار دلخواه روی آن ارده می‌ریزند و خوب با هم مخلوط می‌کنند تا ارده به خورد برنج برود.[۵]

چند نکته

در تهیه بهتر این غذا و خوردن آن، نکاتی وجود دارد که عبارت‌اند از:

  • بهتر است ارده را وقتی برنج داغ است اضافه کنند تا به‌خوبی به خوردِ برنج برود.[۶]
  • در کنار این غذا از شیرۀ خرما استفاده می‌کنند، به این صورت که هرکس به میزان دلخواه روی برنج خود، شیره می‌ریزد.[۷]
  • بعضی‌ها به‌جای شیرۀ خرما از شکر یا خرما استفاده می‌کنند.
  • از قدیم مرسوم بوده آش ارده با سبزی به‌خصوص تربچه و برگ‌هایش خورده شود.[۸]

پانویس

منابع

  • «آش ارده، پلو ارده خوزستانی»، وبلاگ تندیس درخشان، تاریخ بازدید: 8 بهمن 1401ش.
  • «آش ارده شوشتری، غذای گرم و مخصوص روزهای سرد زمستانی»، وب‌سایت مجله دلتا، تاریخ درج مطلب: 6 دی 1400ش.
  • «طرز تهیه ارده پلو یا آش ارده خوزستانی (غذای زمستانی مقوی)»، وب‌سایت مجله کوروش، تاریخ درج مطلب: 1 آذر 1401ش.
  • مهدیانی، معصومه، «کارناوال طعم و رنگ در غذاهای جنوبی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 26 آذر 1401ش.