تبلیغ کسب و کار

تبلیغ کسب‌وکار؛ فرآیند معرفی و ترویج محصولات و خدمات با هدف جذب مشتریان و افزایش فروش.

تبلیغ کسب‌وکار، به‌عنوان یکی از ارکان اصلی بازاریابی، شامل استراتژی‌های متنوعی مانند تبلیغات آنلاین، رسانه‌های اجتماعی و رویدادهای عمومی است. در دنیای رقابتی امروز، تبلیغ مؤثر و هدفمند، ضروری دانسته می‌شود. پیشرفت فناوری، تغییر رفتار مصرف‌کنندگان و استفاده از داده‌های تحلیلی، الگوهای خرید را تغییر داده و آگاهی برندها را افزایش داده است. کسب‌وکارها برای موفقیت نیازمند پاسخگویی سریع به نیازها و ترجیحات مشتریان هستند.

مفهوم‌شناسی

در بازاریابی، تبلیغ به‌معنای فعالیت‌هایی است که به‌منظور جلب توجه مشتریان و تشویق آن‌ها به خرید محصول یا خدمات انجام می‌شود. این فعالیت‌ها در قالب تبلیغات تلویزیونی، بیلبوردها و تبلیغات دیجیتال صورت می‌گیرد. امروزه از تبلیغات کسب‌وکار به پروپاگاندا تعبیر می‌شود که بر فروش و جلب نظر مشتری تمرکز دارد.

تاریخچه

تاریخچۀ تبلیغات به دوران پیش از باستان برمی‌گردد، زمانی که اجداد غارنشین با نقاشی‌های دیواری زندگی خود را به‌تصویر می‌کشیدند. در مصر و یونان باستان، پاپیروس برای پیام‌های تبلیغاتی مورد استفاده قرار می‌گرفت. اولین تبلیغات شفاهی در چین باستان و اولین رسانۀ تبلیغاتی چاپی بر روی بشقاب مسی کشف شده است. در قرون وسطا نیز همچنان از تصاویر برای تبلیغ استفاده می‌شد. در قرن هجدهم، تبلیغات در روزنامه‌ها شکل گرفت و با پیشرفت صنعت چاپ در قرن نوزدهم، تبلیغات سیاسی و اقتصادی رواج یافت. تبلیغات مدرن از قرن نوزدهم آغاز شد و در قرن بیستم به صنعتی قدرتمند تبدیل شد. با ظهور رادیو و تلویزیون، تبلیغات به شکلی نوین درآمد و شخصیت‌های مهمی مانند دیوید اَگیلوی نقش مهمی در توسعۀ این صنعت ایفا کردند. در قرن بیست‌ویکم، اینترنت و رسانه‌های اجتماعی، تبلیغات و دسترسی به مخاطبان را آسان‌تر کردند.

زمینه‌ها و عوامل وضعیت امروزی تبلیغات کسب‌وکار

وضعیت امروزی تبلیغات کسب‌وکار تحت تاثیر چندین عامل و زمینه قرار دارد:

1. رقابت فزاینده: در بازار پر رقابت امروز، کسب‌وکارها از استراتژی‌های خلاقانه و نوآورانه برای جلب توجه مشتریان استفاده می‌کنند.
2. تاثیر رسانه‌های جمعی: تبلیغات از طریق رسانه‌های مختلف مانند تلویزیون، رادیو و اینترنت به‌طور مداوم در معرض دید مخاطبان قرار می‌گیرد و بر رفتار خرید آن‌ها تاثیر می‌گذارد.
3. تغییرات فناوری: ظهور ابزارهای جدید ارتباطی و دیجیتال به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که به‌طور مستقیم با مشتریان ارتباط برقرار کنند و نظرات آن‌ها را دریافت نمایند.
4. تغییرات فرهنگی و اجتماعی: با افزایش آگاهی اجتماعی، تبلیغات به سمت ترویج مسئولیت اجتماعی و پایداری حرکت می‌کند و به نیازهای فرهنگی و اجتماعی جامعه پاسخ می‌دهد.
5. اثربخشی تبلیغات: عوامل مختلفی مانند ویژگی‌های مخاطب، موسیقی، رنگ، نوع شعار تبلیغاتی و میزان تکرار پیام می‌تواند بر اثربخشی تبلیغات تاثیر بگذارد. این عوامل به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا در یک محیط پیچیده و رقابتی موفق عمل کنند و ارتباط مؤثری با مشتریان برقرار کنند.

پیامدهای تبلیغات به شیوۀ امروزی

تبلیغات به‌شیوۀ امروزی می‌تواند پیامدهای مثبت و منفی داشته باشد. از یک‌سو، تبلیغات می‌تواند با افزایش آگاهی مشتریان دربارۀ محصولات و خدمات، به افزایش فروش کمک کند. تبلیغات مؤثر مشتریان را ترغیب می‌کند تا محصولات جدید را امتحان کرده و وفاداری آن‌ها را به برند تقویت کند. از سوی دیگر، تبلیغات اغراق‌آمیز یا گمراه‌کننده می‌تواند باعث بی‌اعتمادی مشتریان و آسیب به اعتبار برند شود. در دنیای امروز، مشتریان به دنبال صداقت و شفافیت هستند و اگر تبلیغات نتواند به این نیاز پاسخ دهد، ممکن است منجر به نارضایتی و عدم خرید شود.

مصادیق تبلیغات کسب‌وکار در ایران

در ایران، تبلیغات به شیوه‌های مختلفی در حال انجام است، از جمله:

1. تبلیغات تلویزیونی: یکی از رایج‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای برندهای بزرگ و محصولات مصرفی، به‌ویژه در زمان‌های پربیننده است. بسیاری از شرکت‌ها برای معرفی محصولات خود از این رسانه استفاده می‌کنند.
2. تبلیغات رادیویی: به دلیل هزینۀ کمتر نسبت به تلویزیون، این نوع تبلیغات به‌ویژه در مناطق محلی بسیار محبوب است و بیشتر بر حس شنوایی مخاطب تکیه دارد.
3. تبلیغات چاپی: شامل تراکت‌ها، بروشورها و آگهی‌های مطبوعاتی است که هنوز هم در برخی صنایع مانند پزشکی و خدمات حرفه‌ای تاثیرگذار است.
4. تبلیغات محیطی: بیلبوردها و بنرهای بزرگ در سطح شهر، به‌ویژه در مکان‌های پر رفت‌وآمد، برای افزایش آگاهی از برند استفاده می‌شوند. این نوع تبلیغات به مخاطبان کمک می‌کند تا پیام برند را به‌سرعت دریافت کنند. به‌عنوان مثال یک برند نوشیدنی ممکن است بیلبوردی بزرگ در کنار یک بزرگراه نصب کند که تصویری جذاب از محصولش به همراه یک پیام کوتاه و تاثیرگذار را نمایش می‌دهد.
5. تبلیغات آنلاین و دیجیتال: شامل تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام و تلگرام و تبلیغات کلیکی در وب‌سایت‌ها است. این روش‌ها به دلیل دسترسی آسان و هدف‌گذاری دقیق، روزبه‌روز در حال گسترش هستند. این روش به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد تا با هزینه‌های کمتر و سرعت بیشتری به مخاطبان خود دسترسی پیدا کنند. به‌عنوان مثال، یک فروشگاه آنلاین لباس می‌تواند از تبلیغات فیسبوک استفاده کند تا به کاربرانی دسترسی پیدا کند که علاقه‌مند به مد و لباس هستند، .
6. اینفلوئنسر مارکتینگ: همکاری با افراد تاثیرگذار در شبکه‌های اجتماعی برای معرفی محصولات و خدمات به مخاطبان هدف. این روش به دلیل اعتماد بالای کاربران به اینفلوئنسرها مؤثر است.
7. تبلیغات شفاهی: یکی از مؤثرترین و کم‌هزینه‌ترین روش‌ها که براساس تجربۀ مثبت مشتریان راضی شکل می‌گیرد. این روش باعث جلب اعتماد دیگران به محصولات یا خدمات می‌شود.
8. تبلیغات جای‌گذاری محصولات: قرار دادن محصولات در فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی به‌صورت غیرمستقیم، که به مخاطبان احساس طبیعی‌تری می‌دهد و می‌تواند تاثیرگذار باشد.
9. تبلیغات ایمیلی: ارسال ایمیل‌های تبلیغاتی به لیست مخاطبان به‌منظور معرفی محصولات و خدمات جدید، که در صورت طراحی صحیح می‌تواند نرخ کلیک بالایی داشته باشد.
10. تبلیغات بومی: تبلیغاتی که به‌صورت محتوای مشابه با سایر مطالب سایت‌ها ارائه می‌شوند و به‌صورت غیرمستقیم محصولات را معرفی می‌کنند.

این مصادیق نشان‌دهندۀ تنوع و خلاقیت در روش‌های تبلیغاتی کسب‌وکارها در ایران است و هر یک به نحوی به جذب مشتریان و افزایش آگاهی از برند کمک می‌کنند.

تاثیرات تبلیغات بر رفتار مصرفی خانواده‌ها

تاثیرات تبلیغات بر رفتار مصرفی خانواده‌ها به چندین جنبۀ مهم تقسیم می‌شود:

1. افزایش آگاهی از برند: تبلیغات به خانواده‌ها کمک می‌کند تا از وجود محصولات و خدمات جدید مطلع شده و در زمان نیاز به خرید، به برندهای شناخته شده مراجعه کنند.
2. ایجاد تمایل به خرید: تبلیغات جذاب و خلاقانه می‌تواند احساسات مثبت را در خانواده‌ها ایجاد کند و آنها را به سمت خرید ترغیب کند. به‌ویژه زمانی که تبلیغات مزایای خاصی را برای خانواده‌ها به نمایش می‌گذارد، مانند صرفه‌جویی در زمان یا بهبود کیفیت زندگی.
3. تاثیر بر تصمیم‌گیری: خانواده‌ها معمولاً در خریدهای خود به مشاورۀ یکدیگر و تجربیات قبلی توجه می‌کنند. تبلیغات می‌تواند اطلاعات و ویژگی‌های محصول را به‌طور واضح ارائه دهد و به تصمیم‌گیری بهتر خانواده‌ها کمک کند.
4. تاثیر بر عادات مصرف: بمباران تبلیغاتی می‌تواند عادات مصرف خانواده‌ها را تغییر دهد. به‌عنوان مثال، تبلیغات ممکن است خانواده‌ها را به سمت مصرف محصولات سالم‌تر یا استفاده از خدمات جدید سوق دهد.
5. ایجاد نیازهای جدید: تبلیغات می‌توانند نیازهای جدیدی را در خانواده‌ها ایجاد کنند که پیش از این احساس نمی‌شدند. این نیازها می‌توانند به خرید محصولات و خدمات جدید منجر شوند.
6. تحریک احساسات و واکنش‌های احساسی: تبلیغات معمولاً با استفاده از داستان‌گویی و تصاویر احساسی، خانواده‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند. این احساسات می‌توانند منجر به خریدهای آنی و غیرمنطقی شوند.
7. یادآوری و تکرار: تکرار تبلیغات در رسانه‌های مختلف باعث می‌شود که محصولات در ذهن خانواده‌ها باقی بمانند. این یادآوری می‌تواند در زمان خرید مؤثر بوده و به انتخاب برند خاصی منجر شود.
8. تاثیر بر ارزش‌ها و باورها: تبلیغات می‌توانند به شکل‌گیری باورهای جدید در خانواده‌ها کمک کنند. به‌عنوان مثال، تبلیغات می‌توانند ارزش‌هایی مانند حفاظت از محیط‌زیست یا حمایت از محصولات محلی را ترویج دهند. این تبلیغات نقش مهمی در شکل‌دهی رفتار مصرفی خانواده‌ها دارند و می‌توانند تاثیرات عمیقی بر تصمیمات خرید و عادات مصرفی آنها بگذارند.

استراتژی‌های تبلیغاتی

1. هدف‌گذاری دقیق مخاطبان: در این مرحله، کسب‌وکارها مشخص می‌کنند که کدام گروه از مشتریان هدف آن‌ها هستند و بر اساس ویژگی‌های دموگرافیک، رفتار و علایق آن‌ها، تبلیغات خود را طراحی می‌کنند. به‌عنوان مثال یک شرکت تولید لوازم آرایشی سعی می‌کند، تبلیغاتی را برای زنان بین 18 تا 30 سال طراحی کند که در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند. مقصودش از این هدف‌گذاری برقراری ارتباط مؤثرتر با مشتریان خود است.
2. استفاده از محتوای جذاب: شرکت‌ها سعی دارند که محتوای تبلیغاتی خود را به‌گونه‌ای ارائه کنند که نیازها و خواسته‌های مشتریان را برآورده کند. این محتوا می‌تواند شامل متن، تصویر یا ویدیو باشد که به جلب توجه و ایجاد ارتباط با مخاطب کمک می‌کند. به‌عنوان مثال یک برند غذایی ویدیوهای آموزشی تهیه غذا را در یوتیوب منتشر می‌کند. این ویدیوها شامل دستور پخت غذاهای ساده با استفاده از محصولات برند هستند و به جذب مخاطب کمک می‌کنند.
3. تحلیل و ارزیابی نتایج: پس از اجرای تبلیغات، کسب‌وکارها نتایج را برای شناخت استراتژی‌های مؤثر و یا بهبودبخشی به آنها تحلیل می‌کنند. این فرآیند به بهینه‌سازی تبلیغات و افزایش بازدهی کمک می‌کند. به‌عنوان مثال یک کسب‌وکار آنلاین با استفاده از ابزارهای تحلیلی مانند گوگل آنالیتیکس، نتایج تبلیغات خود را بررسی می‌کند. اگر متوجه شود که تبلیغات در اینستاگرام نرخ تبدیل بالاتری دارند، بودجۀ بیشتری به این پلتفرم اختصاص می‌دهد.

نقش رسانه‌های اجتماعی

نقش کلی رسانه‌های اجتماعی در تبلیغات

رسانه‌های اجتماعی به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای ارتباط مستقیم با مشتریان شناخته می‌شوند. این پلتفرم‌ها به کسب‌وکارها اجازه می‌دهند تا با مشتریان خود به‌راحتی تعامل کنند و نظرات و بازخوردهای آن‌ها را دریافت کنند. این تعاملات می‌تواند به درک بهتر نیازها و خواسته‌های مشتریان کمک کند و به کسب‌وکارها این امکان را بدهد که به‌سرعت به تغییرات بازار پاسخ دهند.

نقش رسانه‌های اجتماعی در کسب‌وکار

1. افزایش آگاهی از برند: رسانه‌های اجتماعی به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهند که به‌سرعت و به‌صورت گسترده‌ای آگاهی از برند خود را افزایش دهند. با استفاده از پلتفرم‌هایی مانند فیسبوک، توییتر، لینکدین و تیک‌تاک، محتوای خود را به میلیون‌ها نفر نمایش می‌دهند و تعاملات بیشتری با مخاطبان خود برقرار می‌کنند.
2. هدف‌گذاری دقیق: یکی از مزایای بزرگ رسانه‌های اجتماعی، امکان هدف‌گذاری دقیق مخاطبان با استفاده از ابزارهای تحلیلی و داده‌های جمع‌آوری شده است. کسب‌وکارها، تبلیغات خود را به گروه‌های خاصی از مخاطبان نمایش می‌دهند که احتمال بیشتری برای تبدیل شدن به مشتری دارند.
3. تعامل مستقیم با مشتریان: رسانه‌های اجتماعی به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهند که به‌صورت مستقیم با مشتریان خود در ارتباط باشند. این ارتباط مستقیم به بهبود خدمات مشتریان و افزایش رضایت آن‌ها کمک می‌کند. همچنین، بازخوردهای مشتریان به بهبود محصولات و خدمات کمک می‌کند.
4. کاهش هزینه‌های تبلیغات: به‌طور معمول تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی هزینۀ کمتری نسبت به روش‌های سنتی دارد. به‌عنوان مثال، هزینۀ تبلیغات در فیسبوک و اینستاگرام به مراتب کمتر از تبلیغات تلویزیونی یا چاپی است. این امر باعث کاهش هزینه‌های تولید کننده و مشتری می‌شود.

چالش‌ها و فرصت‌ها

1. چالش‌های رقابتی: در دنیای امروز، رقابت در بازار بسیار شدید است و کسب‌وکارها باید به‌طور مداوم نوآوری کنند تا از رقبای خود پیشی بگیرند. این امر نیازمند تحقیق و توسعۀ مداوم در زمینۀ استراتژی‌های تبلیغاتی است. به‌عنوان مثال، یک استارتاپ فناوری که با شرکت‌های بزرگ‌تر و معتبرتر رقابت می‌کند، برای موفقیت باید نوآوری در محصولات و خدمات خود را در اولویت قرار داده و استراتژی‌های تبلیغاتی خلاقانه‌تری را اجرا کند.
2. فرصت‌های جدید: پیشرفت‌های فناوری و تغییر رفتار مصرف‌کنندگان فرصت‌های جدیدی را برای تبلیغ کسب‌وکار فراهم می‌کند. برای مثال، ظهور فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی و تحلیل داده‌ها به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد تا با شخصی‌سازی تبلیغات خود به نیازهای خاص مشتریان پاسخ دهند. یک فروشگاه آنلاین کفش می‌تواند از این فناوری‌ها بهره‌برداری کند و با تحلیل الگوهای خرید مشتریان، تبلیغاتی مختص هر فرد ایجاد کند. مثلاً اگر مشتری به‌طور مکرر کفش‌های ورزشی خریداری می‌کند، می‌توان تبلیغات مرتبط با محصولات جدید ورزشی یا تخفیف‌های ویژه را به او نمایش داد. این روش‌ها به فروشنده کمک می‌کند تا تبلیغات هدفمندی داشته و در نتیجه نرخ تبدیل و فروش خود را افزایش دهد.

منابع

• اصفهانیان، محمود و شرف‌الدین، سیدحسین، «بررسی چالش‎های تبلیغ دین مبتنی بر چیستی بازاریابی دین»، نشریۀ اسلام و علوم اجتماعی، شمارۀ 29، 1402ش.
• «انواع تبلیغات معرفی 15 نوع روش تبلیغات مؤثر و کاربردی که حتما به دردتان می‌خورد»، وب‌سایت دیدار، تاریخ درج مطلب: 3 مرداد 1403ش.
• «بازاریابی رسانه‌های اجتماعی چیست؟ — آموزش روش‌های کاربردی و علمی»، وب‌سایت فرادرس، تاریخ درج مطلب: 18 دی 1401ش.
• «بررسی عوامل مؤثر بر اثربخشی تبلیغات: یک مرور سیستماتیک»، وب‌سایت شبکه روابط‌عمومی (شارا)، تاریخ درج مطلب: 22 تیر 1394ش.
• «تاثیر فناوری بر کسب‌وکار چیست؟ فرصت‌ها و چالش‌های اثر فناوری بر بیزنس»، وب‌سایت دونگی، تاریخ درج مطلب: 22 اسفند 1402ش.
• «تاریخ تبلیغات در جهان»، وب‌سایت آوای اوج، تاریخ درج مطلب: 8 آبان 1401ش.
• «تبلیغات و تاثیر آن بر رفتار مصرف کننده»، وب‌سایت نسیم‌نت، تاریخ درج مطلب: 8 آذر 1401ش.
• «تبلیغات هدفمند چیست و چگونه هدفمند تبلیغات کنیم؟»، وب‌سایت یکتانت، تاریخ درج مطلب: 9 اسفند 1402ش.
• «چرا آنالیز تبلیغات برای کسب‌وکارها مهم است»، وب‌سایت بیزون، تاریخ بازدید: 17 مرداد 1403ش.
• «چرا تحقیقات بازار برای هر کسب‌وکاری لازم است؟»، وب‌سایت تاک شد، تاریخ درج مطلب: 23 اسفند 1402ش.
• شامی زنجانی، مهدی، «نقش رسانه‌های اجتماعی در مدیریت تجربۀ مشتری» وب‌سایت مهدی شامی زنجانی، تاریخ بازدید: 7 شهریور 1403ش.
• «متن تبلیغاتی برای جذب مشتری – به جنگ تبلیغات بروید»، وب‌سایت مجازی مارکت، تاریخ درج مطلب: 7 اردیبهشت 1403ش.
• «نقش رسانه‌های اجتماعی در تبلیغات»، وب‌سایت آدرس‌دان، تاریخ درج مطلب: 9 اسفند 1402ش.
• وظیفه‌دوست، حسین و بی‌نظیر، علی، «تبلیغات آنلاین در رسانه‌های اجتماعی»، پنجمین کنفرانس بین‌المللی علوم مدیریت و حسابداری، 1398ش.
• «30‌ روش تبلیغات مؤثر برای رشد کسب‌وکار — از کاربرد تا بازدهی»، وب‌سایت فرادرس، تاریخ درج مطلب: 25 بهمن 1402ش.