مراکز همسریابی
مراکز همسریابی؛ پایگاه‌های معرفی دختر و پسر به یکدیگر برای ازدواج.
مراکز همسریابی از پایگاه‌های نوپدیدی هستند که با هدف معرفی دختران و پسران جوان به یکدیگر برای ازدواج، فعالیت می‌کنند. با گسترش زندگی شهرنشینی و پیشرفت فناوری، بسیاری از جوانان برای یافتن همسر خود به مراکز همسریابی در فضای مجازی مراجعه می‌کنند. تازگی این مراکز، چالش‌های فردی و اجتماعی را نیز در پی دارد.
مفهوم‌شناسی
همسریابی یا همسرگزینی به فرآیند یافتن یک همسر مناسب برای ازدواج و تشکیل خانواده گفته می‌شود. [۱] مراکز همسریابی مؤسسات یا کانال‌هایی هستند که به‌صورت حضوری یا مجازی (اینترنتی) به‌دنبال معرفی جوانان به یکدیگر برای ازدواج و تشکیل خانواده هستند.[۲]
تاریخچه
افزایش جمعیت و بالارفتن توقعات در زندگی امروزی، جوانان را در یافتن همسر دلخواه با چالش‌های فراوان روبرو کرده است. تکیه بر معیارهای ظاهری در انتخاب همسر، پس از مدتی زوجین را با مشکل عدم تفاهم در مسایل اعتقاد‌ی، مذهبی، فرهنگی و اقتصاد‌ی روبرو می‌کند و رابطۀ آنها را به سردی یا جدایی می‌کشا‌ند. د‌فاتر و بنگاه‌های همسریابی، می‌کوشند تا جوانان جویای همسر را در یافتن همسر مناسب، یار‌ی کنند. [۳] سابقه طرح همسریابی با هدف حمایت از خانواده در ایران، به یک دهۀ اخیر می‌رسد. در ۱۰ مهر ۱۳۹۳ش، «کارگروه تخصصی صنعت ملی مشاوره ازدواج»، از «طرح ملی همسان‌گزینی» رونمایی کرد؛[۴] اما به‌دنبال برخی کژکارکردهای اجتماعی به‌ویژه از سوی وب‌سایت‌ها، در تاریخ 25 مرداد 1394ش، معاون اجتماعی نیروی انتظامی اعلام کرد فقط وبسایت همسرگزینی با عنوان همسان‌سازی، متعلق به مؤسسه تبیان مورد تأیید است[۵]
دلایل مراجعه جوانان به مراکز همسریابی
ضعیف‌شدن نقش خانواده‌ها در ازدواج فرزندان خود، از عوامل مهم مراجعه جوانان به مراکز همسریابی است. [۶] مهاجرت، شهرنشینی ناقص، تقلید و آثار مخرب فناوری‌های نوین در زندگی امروزی، از دیگر دلایل سوق پیدا کردن جوانان به این مراکز برای ازدواج است. [۷] در همین چارچوب، بسیاری از جوانان به دلایل زیر، از عضویت در وب‌سایت‌های همسریابی استقبال می‌کنند:
- استقلال در انتخاب همسر؛[۸]
- مسئولیت‌گریزی والدین و جامعه در همسرگزینی جوانان؛ [۹]
- جذابیت ظاهری سایت‌های همسریابی؛
- محدودیت ارتباطات اجتماعی در کلان شهرها؛
- رفع تبعیض جنسی؛
- رفع نیاز‌های فردی؛
- مشکلات ارتباطی در دنیای واقعی؛
- مطلقه بودن؛
- نقص عضو داشتن؛
- بالارفتن سن؛
- برون‌همسری؛
- رفع تبعیض و پیش‌داوری.[۱۰]
در مقابل این عوامل، نگرش‌های منفی به سایت‌های همسریابی، ضعف نظارتی و بی‌اعتمادی جوانان به فضای مجازی، در پرهیز جوانان از این سایتها اثر‌گذار بوده است.[۱۱]
نگرش جوانان نسبت به مراکز همسریابی
برخی محققان با تکیه بر مستندات علمی معتقدند امروزه بیش از پنجاه درصد جوانان نگرش مثبتی به مراکز همسریابی دارند. این نگرش مثبت در پسرهای جوان بیشتر است. به‌عقیدۀ آنها دولت موظف است جهت تسهیل امر ازدواج، مراکز همسرگزینی را تأسیس کند. برخی دیگر از جوانان معتقدند مؤسسات همسریابی می‌توانند در یافتن همسر مناسب به آنها کمک کنند و راهنمای خوبی برای آنها باشند. آنها این مراکز را راه‌حل مناسبی برای برطرف‌کردن مشکل ازدواج افرادی می‌دانند که سن آنها بالا رفته است. با وجود این، در عمل کمتر از نیمی از جوانان حاضر‌ند جهت انتخاب همسر از طریق مؤسسات همسرگزینی اقدام کنند.[۱۲]
نقش خانواده در کاهش مراجعۀ جوانان به مراکز همسریابی
کارشناسان معتقدند خانواده‌ها نقش بسزایی در کاهش مراجعۀ فرزندان خود به مراکز همسریابی دارند. آگاه‌سازی جوانان از خطرات شروع رابطه در فضای مجازی از جمله مهم‌ترین نقش‌های خانواده در این باره است. همچنین آنان می‌توانند با کاهش انتظارات از همسر آینده فرزند خود، زندگی آرامی را بر پایه آشنایی در دنیای حقیقی برای آنها فراهم کنند.[۱۳]
پیامدهای منفی ازدواج از طریق مراکز همسریابی
از چالش‌های مهم ازدواج جوانان از طریق سایت‌های همسریابی، بی‌اطلاعی از هویت و شخصیت واقعی آن فردی است که از طریق این مراکز با او آشنا شده‌اند. ارائه مدارک و شرایط جعلی و دروغین مانند عکس، شرایط سنی، شرایط شغلی، خصوصیات جسمی و اخلاقی و وضعیت تجرد یا تأهل از سوی کاربران سبب بی‌اعتمادی می‌شود، بنیان خانواده را تضعیف می‌کند و آسیب‌های روحی جبران‌ناپذیری به نسل جوان وارد می‌کند.[۱۴] اعتیاد به چت با جنس مخالف، چت مجازی به‌منظور رفع تنهایی، سرگرمی و وقت‌گذرانی از دیگر پیامدهای منفی است که متوجه کاربران این سایتها می‌شود. همچنین پنهان کردن وضعیت تأهل و پرهیز از دیدار حضوری از جمله مسائلی است که گریبان‌گیر کاربران این سایتها شده است.[۱۵]
جایگاه مراکز همسریابی در ایران
امروزه در ایران برخی از پسرها و دخترها از طریق مراکز همسریابی با یکدیگر آشنا می‌شوند. به همین دلیل کارشناسان بر فعالیت قانونی و همراه با اخذ مجوز این مراکز، تأکید دارند[۱۶] تا از سوءاستفاده برخی مراکز از چالش ازدواج جوانان جلوگیری شود. [۱۷] اخیراً در چارچوب ماده ۳۷ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، با تأیید سازمان تبلیغات اسلامی، مجوزهایی برای چندین مرکز فعال در امر انتخاب همسر صادر شده است.[۱۸]
راهکار‌های افزایش اعتماد جوانان به مراکز همسریابی
بسیاری از جوانان با تأسیس مراکز همسریابی برای تسهیل همسرگزینی موافق هستند؛ اما اعتماد آنها زمانی به این مراکز جلب می‌شود که نظارت کامل و مدیریت درستی از سوی دولت، دیده شود. کارشناسان معتقدند با توجه به مثبت‌بودن نگرش بیشتر جوانان و تمایل به دولتی‌بودن این مراکز، بهتر است دولت با استفاده از روان‌شناسان و مشاوران تأیید صلاحیت شده اقدام به تأسیس مراکز همسریابی کند تا احتمال جعل، دروغ و عدم تطبیق شخصیت حقیقی و مجازی افراد مراجعه‌کننده به حداقل برسد و این مراکز به‌درستی تسهیل‌گر ازدواج جوانان باشند.[۱۹]
پانویس
- ↑ . «همسان‌گزینی»، دانشنامه عمومی.
- ↑ . «طرح ملی همسان‌گزینی چیست؟»، وبسایت پایگاه خبری تحلیلی.
- ↑ . کیانی و شریفی، «بررسی نظرات دانشجویان درباره موسسات همسریابی»، 1399ش، ص1.
- ↑ . «طرح ملی همسان‌گزینی چیست؟»، وبسایت پایگاه خبری تحلیلی.
- ↑ . «همسان‌گزینی»، دانشنامه عمومی.
- ↑ . «سازمان ملی جوانان: مراکز همسریابی موجود مجوز فعالیت ندارند»، وبسایت مگیران.
- ↑ . «اظهارات معاون سازمان تبلیغات درباره صدور مجوز «سامانه‌های همسریابی»»، وبسایت خبربان.
- ↑ . سبحانی و همکاران، «گرایش‌های متفاوت نسبت به سایت‌های همسریابی»، 1395ش، ص149.
- ↑ . «سازمان ملی جوانان: مراکز همسریابی موجود مجوز فعالیت ندارند»، وبسایت مگیران.
- ↑ . سبحانی و همکاران، «گرایش‌های متفاوت نسبت به سایت‌های همسریابی»، 1395ش، ص149.
- ↑ . سبحانی و همکاران، «گرایش‌های متفاوت نسبت به سایت‌های همسریابی»، 1395ش، ص149.
- ↑ . ربیعی و همکاران، «نگرش جوانان کلان شهرهای ایران به تاسیس مراکز همسرگزینی و نحوه اداره آنها»، 1395ش، ص1.
- ↑ . «سایت همسریابی چیست؟ | چه افرادی به این سایتها مراجعه می‌کنند؟»، وبسایت مجله کولاک.
- ↑ . «همسران اینترنتی / تقاضای بالای ازدواج سفید در کانال‌های همسریابی»، وبسایت سلامت نیوز.
- ↑ . محمدی نیا، «تحلیل روایت کاربران متأهل از مشارکت در سایت‌های همسریابی»، 1399ش، ص173.
- ↑ . «اظهارات معاون سازمان تبلیغات درباره صدور مجوز «سامانه‌های همسریابی»»، وبسایت خبربان.
- ↑ . «سازمان ملی جوانان: مراکز همسریابی موجود مجوز فعالیت ندارند»، وبسایت مگیران.
- ↑ . «مراکز همسریابی قانونی شد + آدرس سایت هزینه معرفی زوجین به جیب چه کسی می‌رود؟»، وبسایت فردای اقتصاد.
- ↑ . ربیعی و همکاران، «نگرش جوانان کلان شهرهای ایران به تاسیس مراکز همسرگزینی و نحوه اداره آنها»، 1395ش، ص1.
منابع
- «اظهارات معاون سازمان تبلیغات درباره صدور مجوز سامانه‌ای همسریابی»، وبسایت خبربان، تاریخ بازدید: 8 اردیبهشت 1402ش.
- ربیعی، محمد و همکاران، «نگرش جوانان کلان شهرهای ایران به تأسیس مراکز همسرگزینی و نحوه اداره آنها»، مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، شماره 32، 1395ش.
- «سازمان ملی جوانان: مراکز همسریابی موجود مجوز فعالیت ندارند»، وبسایت مگیران، تاریخ بازدید: 8 اردیبهشت 1402ش.
- «سایت همسریابی چیست؟ چه افرادی به این سایت ها مراجعه می کنند؟»، وبسایت مجله کولاک، تاریخ بازدید: 8 اردیبهشت 1402ش.
- سبحانی، فرناز و همکاران، «گرایش‌های متفاوت نسبت به سایت‌های همسریابی»، نشریه علوم اجتماعی، شماره 1، 1395ش.
- «طرح ملی همسان‌گزینی چیست؟»، وبسایت پایگاه خبری تحلیلی، تاریخ درج مطلب: 10 مهر 1393ش.
- کیانی، فاطمه و شریفی، علی اکبر، «بررسی نظرات دانشجویان درباره موسسات همسریابی»، در مجموعه مقالات ششمین کنفرانس بین المللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی، 1399ش.
- محمدی نیا، طیبه، «تحلیل روایت کاربران متأهل از مشارکت در سایت‌های همسریابی»، نشریه پژوهش‌نامه زن، شماره 2، 1399ش.
- «مراکز همسریابی قانونی شد + آدرس سایت هزینه معرفی زوجین به جیب چه کسی می‌رود؟»، وبسایت فردای اقتصاد، تاریخ بازدید: 8 اردیبهشت 1402ش.
- «همسان‌گزینی»، دانشنامه عمومی، وبسایت آبادیس، تاریخ بازدید: 8 اردیبهشت 1402ش.
- «همسران اینترنتی / تقاضای بالای ازدواج سفید در کانال‌های همسریابی»، وبسایت سلامت نیوز، تاریخ بازدید: 8 اردیبهشت 1402ش.