ویکی‌زندگی:Featured articles/2024/18
کلپورگان، روستایی در بلوچستان ایران با شهرت جهانی در تولید سفال.
کلپورگان، روستایی است در بلوچستان ایران که زنان آن سفال‌گری را به شکل و روش سنتی، تداوم داده و به شهرت جهانی رسانده‌اند. این روستا عنوان روستای جهانی سفال را گرفته و یکی از اهداف مهم گردشگری در این منطقه است. برخی دلیل نام‌گذاری این روستا را مقبرۀ «بی‌بی کلپوره» می‌دانند که در جنوب این روستا قرار دارد و اهالی روستا به پاک‌دامنی او اعتقاد دارند. زنان این روستا از دیرباز برای امرار معاش به کار سفال‌گری مشغول بوده‌اند. روستای کلپورگان در منطقه‌ای گرم و خشک واقع شده است. این روستا در 25 کیلومتری مرکز شهرستان سراوان و 350 کیلومتری جنوب‌شرقی زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. کلپورگان 70 کیلومتر با مرز پاکستان فاصله دارد. چیزی که این روستا را به شهرت جهانی رسانده، سفال‌گری است که بدون هیچ‌گونه آموزش فنی، توسط زنان با مواد اولیۀ بومی و با روش کاملا سنتی به‌وسیلۀ دست تولید می‌شود. حفاری‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که سفال این روستا با ظروف سفالی هزارۀ سوم قبل از میلاد مشابه است. در 1388ش دولت جمهوری اسلامی ایران، موزۀ سفال زندۀ کلپورگان را در زمینی به مساحت 3800 مترمربع و زیربنای 260 مترمربع تأسیس و در فهرست آثار ملی به‌عنوان موزۀ زندۀ سفال ثبت کرد. در همین سال 50 کارگاه خانگی با 200 سفال‌گر زن در این روستا فعالیت داشتند. در ساخت این بنا تلاش شده است که از معماری بومی پیروی شود. در مرداد 1396ش، این روستا به‌عنوان میراث ارزشمند موزۀ زندۀ سفال، ثبت جهانی شد و در جشن ثبت جهانی آن، رییس منطقه‌ای شورای جهانی آسیا و اقیانوسیه لوح ثبت روستای سفال‌گری کلپورگان را به‌عنوان نخستین روستای جهانی آسیا و اقیانوسیه، به مسؤلان و مردم سیستان و بلوچستان اهدا کرد.
دیگر مقالات منتخب: محمود فرشچیان – جولان – زهره اعتضادالسلطنه