زن در اندیشه سلفی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از ویکی‌زندگی
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<big>'''زن در اندیشه سلفی؛'''</big> دیدگاه تنگ‌نظرانۀ رویکرد سلفی دربارۀ زن.
<big>'''زن در اندیشه سلفی؛'''</big> دیدگاه تنگ‌نظرانۀ رویکرد سلفی دربارۀ زن.
سلفی‌ها، گروهی انحرافی از مسلمانان هستند که با دیدگاه‌های افراطی و تنگ‌نظرانه به پدیده‌های اجتماعی توجه می‌کنند و در همین چارچوب بسیاری از حقوق فردی، خانوادگی و اجتماعی زنان را نادیده می‌گیرند. سلفی‌ها با این رویکرد، خانه‌نشینی را بر زنان تحمیل کرده و آنها را از فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی محروم ساخته‌اند.
 
سلفی‌ها، گروهی انحرافی از [[مسلمانان]] هستند که با دیدگاه‌های افراطی و تنگ‌نظرانه به پدیده‌های اجتماعی توجه می‌کنند و در همین چارچوب بسیاری از حقوق فردی، خانوادگی و اجتماعی زنان را نادیده می‌گیرند. سلفی‌ها با این رویکرد، خانه‌نشینی را بر زنان تحمیل کرده و آنها را از فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی محروم ساخته‌اند.
==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
واژه «سَلَف» بـه‌معنـای پیشـینیان، <ref>  [https://vajehyab.com/moein/%D8%B3%D9%84%D9%81 . معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژۀ سلف.]</ref> در اصطلاح بـه‌معنـای چشم‌دوختن بـه فهـم صحابـه، تابعـان و علمـای مـورد اعتمـاد اصحـاب حدیـث در سـه قرن ابتدایی اسلام اسـت.<ref>  [https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_187142.html . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص10-11.]</ref>  سلفی نیز به گروهی از مسلمانان اهل‌سنت گفته می‌شود که خود را در سبک زندگی، پیرو سلف صالح<ref>  [https://ensani.ir/fa/article/463554/%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9% . ایمانی و احمدوند، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، 1400ش، ص183.]</ref>  یعنی برداشت صحابه و تابعان از سیرۀ پیامبر اسلام، می‌دانند.<ref>  [https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_187142.html . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص10-11.]</ref>  سلفی‌ها از عقل‌گرایی و دخالت عقل در امور اعتقادی پرهیز می‌کنند<ref>[https://ensani.ir/fa/article/463554/%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9% . ایمانی و احمدوند، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، 1400ش، ص183.]</ref>  و خوانشی بسته و افراطی از آموزه‌های اسلام دارند.<ref>  [https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون »، خبرگزاری فارس.]</ref>
واژه «سَلَف» بـه‌معنـای پیشـینیان، <ref>  [https://vajehyab.com/moein/%D8%B3%D9%84%D9%81 . معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژۀ سلف.]</ref> در اصطلاح بـه‌معنـای چشم‌دوختن بـه فهـم صحابـه، تابعـان و علمـای مـورد اعتمـاد اصحـاب حدیـث در سـه قرن ابتدایی اسلام اسـت.<ref>  [https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_187142.html . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص10-11.]</ref>  سلفی نیز به گروهی از مسلمانان اهل‌سنت گفته می‌شود که خود را در سبک زندگی، پیرو سلف صالح<ref>  [https://ensani.ir/fa/article/463554/%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9% . ایمانی و احمدوند، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، 1400ش، ص183.]</ref>  یعنی برداشت صحابه و تابعان از سیرۀ [[پیامبر اسلام]]، می‌دانند.<ref>  [https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_187142.html . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص10-11.]</ref>  سلفی‌ها از عقل‌گرایی و دخالت عقل در امور اعتقادی پرهیز می‌کنند<ref>[https://ensani.ir/fa/article/463554/%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9% . ایمانی و احمدوند، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، 1400ش، ص183.]</ref>  و خوانشی بسته و افراطی از آموزه‌های اسلام دارند.<ref>  [https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.]</ref>


==تاریخچه==
==تاریخچه==
خط ۸: خط ۹:


==دیدگاه‌های سلفی‌ها دربارۀ زن==
==دیدگاه‌های سلفی‌ها دربارۀ زن==
# حقوق فردی و خانوادگی؛ از دیدگاه سلفی کل وجود زن، شر و شیطانی است <ref>  [https://www.javanonline.ir/fa/news/978584/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%D . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.]</ref> و باید فعالیت زن به محیط خانه محدود شود.<ref>  [https://www.avapress.com/fa/article/191668/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1 . حسینی، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا.]</ref>  آنها نقش زن را به تأمین نیاز جنسی شوهر و فرزندآوری تقلیل داده‌اند و مرد را صاحب اختیار او می‌دانند.<ref>[https://www.javanonline.ir/fa/news/978584/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%D . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.]</ref> زن در اندیشۀ سلفی از حقوق شهروندی بسیاری محروم است <ref>[https://www.avapress.com/fa/article/191668/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1 . حسینی، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا.]</ref> و حتی استفاده زن از اینترنت فقط با حضور مردی از محارم او ممکن است.<ref>  [https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون »، خبرگزاری فارس.]</ref>
#حقوق فردی و خانوادگی؛ از دیدگاه سلفی کل وجود زن، شر و شیطانی است <ref>  [https://www.javanonline.ir/fa/news/978584/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%D . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.]</ref> و باید فعالیت زن به محیط خانه محدود شود.<ref>  [https://www.avapress.com/fa/article/191668/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1 . حسینی، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا.]</ref>  آنها نقش زن را به تأمین نیاز جنسی شوهر و [[فرزندآوری]] تقلیل داده‌اند و مرد را صاحب اختیار او می‌دانند.<ref>[https://www.javanonline.ir/fa/news/978584/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%D . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.]</ref> زن در اندیشۀ سلفی از حقوق شهروندی بسیاری محروم است <ref>[https://www.avapress.com/fa/article/191668/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1 . حسینی، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا.]</ref> و حتی استفاده زن از اینترنت فقط با حضور مردی از محارم او ممکن است.<ref>  [https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.]</ref>
# حجاب؛ گروه‌های سلفی، دیدگاهی افراطی دربارۀ حدود حجاب زن دارند.<ref>  [https://www.magiran.com/paper/2045678/%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B3-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C . مهدوی و همکاران، «وهابیت و پارادوکس سلفی‌گری در عصر نوگرایی»، 1398ش، ص95-96.]</ref>  از منظر سلفی‌ها، زن در برابر نامحرم باید به‌صورت کامل حتی صورت خود را بپوشاند.<ref>  [https://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=174024 . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.]</ref>  
#حجاب؛ گروه‌های سلفی، دیدگاهی افراطی دربارۀ حدود حجاب زن دارند.<ref>  [https://www.magiran.com/paper/2045678/%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B3-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C . مهدوی و همکاران، «وهابیت و پارادوکس سلفی‌گری در عصر نوگرایی»، 1398ش، ص95-96.]</ref>  از منظر سلفی‌ها، زن در برابر نامحرم باید به‌صورت کامل حتی صورت خود را بپوشاند.<ref>  [https://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=174024 . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.]</ref>
# آموزش؛ تحصیل زنان از دیدگاه سلفیه، زمینه‌ساز فحشا و بی‌عفتی است. <ref>  [https://ensani.ir/fa/article/463554/%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9% . ایمانی و احمدوند، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، 1400ش، ص183.]</ref> این انگاره امروزه توسط طالبان در هند، پاکستان و افغانستان، ترویج می‌شود<ref>[https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون »، خبرگزاری فارس.]</ref>  و بر اساس آن، زنان حق رفتن به مدرسه و دانشگاه ندارند. <ref>  [https://www.tabnak.ir/fa/news/1185484/%D9%87%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86 . «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تانباک.]</ref>  
#آموزش؛ تحصیل زنان از دیدگاه سلفیه، زمینه‌ساز فحشا و بی‌عفتی است. <ref>  [https://ensani.ir/fa/article/463554/%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9% . ایمانی و احمدوند، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، 1400ش، ص183.]</ref> این انگاره امروزه توسط طالبان در هند، پاکستان و افغانستان، ترویج می‌شود<ref>[https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.]</ref>  و بر اساس آن، زنان حق رفتن به مدرسه و دانشگاه ندارند. <ref>  [https://www.tabnak.ir/fa/news/1185484/%D9%87%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86 . «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تانباک.]</ref>
# مشارکت سیاسی؛ مشارکت سیاسی زنان در جامعه از منظر سلفی‌های تکفیری، ممنوع است.<ref>  [https://www.javanonline.ir/fa/news/978584/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%D . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.]</ref>
#مشارکت سیاسی؛ مشارکت سیاسی زنان در جامعه از منظر سلفی‌های تکفیری، ممنوع است.<ref>  [https://www.javanonline.ir/fa/news/978584/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%D . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.]</ref>
# اشتغال: سلفی‌های تکفیری به زنان اجازه نمی‌دهند که بیرون ازخانه، فعالیت شغلی داشته باشند؛<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/1185484/%D9%87%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86 . «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تانباک.]</ref>  از جمله، بانوان اجازه ندارند که مجری تلوزیون باشند.<ref> [https://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=174024 . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.]</ref>  
#اشتغال: سلفی‌های تکفیری به زنان اجازه نمی‌دهند که بیرون ازخانه، فعالیت شغلی داشته باشند؛<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/1185484/%D9%87%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86 . «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تانباک.]</ref>  از جمله، بانوان اجازه ندارند که مجری تلوزیون باشند.<ref> [https://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=174024 . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.]</ref>
# حضور در فضاهای عمومی؛ سلفی‌ها دربارۀ حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی نگاهی تنگ‌نظرانه دارند و آن را نمی‌پذیرند؛ <ref>[https://www.avapress.com/fa/article/191668/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1 . حسینی، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا.]</ref> زنان حق مشارکت در مراسم تشیع جنازۀ بستگان را ندارند؛ رانندگی زن را حرام می‌دانند<ref>[https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون »، خبرگزاری فارس.]</ref>  و استفاده از پارک‌ها، سالن‌های ورزشی و حمام‌های عمومی نیز برای زنان ممنوع است. <ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/1185484/%D9%87%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86 . «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تانباک.]</ref> تردد زنان در فضاهای عمومی نیز فقط با همراهی یکی از محارم، امکان‌پذیر است.<ref>[https://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=174024 . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.]</ref>
#حضور در فضاهای عمومی؛ سلفی‌ها دربارۀ حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی نگاهی تنگ‌نظرانه دارند و آن را نمی‌پذیرند؛ <ref>[https://www.avapress.com/fa/article/191668/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1 . حسینی، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا.]</ref> زنان حق مشارکت در مراسم تشیع جنازۀ بستگان را ندارند؛ رانندگی زن را حرام می‌دانند<ref>[https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.]</ref>  و استفاده از پارک‌ها، سالن‌های ورزشی و حمام‌های عمومی نیز برای زنان ممنوع است. <ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/1185484/%D9%87%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86 . «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تانباک.]</ref> تردد زنان در فضاهای عمومی نیز فقط با همراهی یکی از محارم، امکان‌پذیر است.<ref>[https://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=174024 . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.]</ref>


==پیامدهای رویکرد سلفی به زنان==
==پیامدهای رویکرد سلفی به زنان==
از جمله مهم‌ترین پیامدهای نگرش انحرافی سلفی‌ها دربارۀ زنان عبارت‌اند از:
از جمله مهم‌ترین پیامدهای نگرش انحرافی سلفی‌ها دربارۀ زنان عبارت‌اند از:
# انزوای بانوان؛  
#انزوای بانوان؛
# گسترش آمار بیماری‌های روحی در زنان مانند افسردگی، اضطراب و هراس اجتماعی؛  
#گسترش آمار بیماری‌های روحی در زنان مانند [[افسردگی]]، [[اضطراب فراگیر|اضطراب]] و هراس اجتماعی؛
# کاهش اعتماد‌به‌نفس زنان؛  
#کاهش [[اعتماد به نفس|اعتماد‌به‌نفس]] زنان؛
# افزایش آمار خودکشی میان زنان؛<ref>[https://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=174024 . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.]</ref>
#افزایش آمار [[خودکشی]] میان زنان؛<ref>[https://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=174024 . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.]</ref>
# کاهش عملکرد زن در جایگاه مادری و همسری؛  
#کاهش عملکرد زن در جایگاه مادری و همسری؛
# تنزل جایگاه زن در خانواده و اجتماع؛  
#تنزل جایگاه زن در [[خانواده]] و اجتماع؛
# ترویج استفادۀ ابزاری و جنسی از زنان؛  
#ترویج استفادۀ ابزاری و جنسی از زنان؛
# ترویج نظام برده‌داری و کنیز‌داری.<ref>  [https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون »، خبرگزاری فارس.]</ref>
#ترویج نظام برده‌داری و کنیز‌داری.<ref>  [https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.]</ref>


==واکنش‌ها به دیدگاه سلفی‌ها دربارۀ زنان==
==واکنش‌ها به دیدگاه سلفی‌ها دربارۀ زنان==
در واکنش به خشونت افراطیِ سلفی‌ها علیه زنان، بسیاری از اسلام‌شناسان رویکرد سلفی‌ها به‌ویژه سلفی‌های تکفیری را متضاد با آموزه‌های قرآن، سنت و حتی سلف صالح می‌دانند.<ref>  [https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_187142.html . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص9-15.]</ref>  طبق نظر اسلام‌شناسان، رویکرد سلفی‌ها متضاد با دیدگاه اسلام دربارۀ زنان است. در آموزه‌های اسلام، زن همانند مرد موجودی آزاد و حقوق همسان است. تکریم زن در روایات و سیرۀ نبوی نیز گواه ارج و منزلت زن است. از دیدگاه اسلام زن نقش مؤثری در خانواده و جامعه دارد و نگاه ابزاری به زنان، مردود است. آیات قرآن زن و مرد را همراه با هم مورد خطاب قرار داده است و برتری هر انسانی را به میزان تقوا دانسته است نه جنس او.<ref>  [https://www.javanonline.ir/fa/news/978584/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%D . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.]</ref>  
در واکنش به خشونت افراطیِ سلفی‌ها علیه زنان، بسیاری از اسلام‌شناسان رویکرد سلفی‌ها به‌ویژه سلفی‌های تکفیری را متضاد با آموزه‌های قرآن، سنت و حتی سلف صالح می‌دانند.<ref>  [https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_187142.html . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص9-15.]</ref>  طبق نظر اسلام‌شناسان، رویکرد سلفی‌ها متضاد با دیدگاه اسلام دربارۀ زنان است. در آموزه‌های اسلام، زن همانند مرد موجودی آزاد و حقوق همسان است. تکریم زن در روایات و سیرۀ نبوی نیز گواه ارج و منزلت زن است. از دیدگاه اسلام زن نقش مؤثری در خانواده و جامعه دارد و نگاه ابزاری به زنان، مردود است. آیات قرآن زن و مرد را همراه با هم مورد خطاب قرار داده است و برتری هر انسانی را به میزان تقوا دانسته است نه جنس او.<ref>  [https://www.javanonline.ir/fa/news/978584/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%D . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.]</ref>  
برخی، نگرش سلفی‌ها به زن را برآمده از رویکرد فرهنگ غرب به استفادۀ ابزاری از زن، دانسته‌اند.<ref>[https://www.javanonline.ir/fa/news/978584/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%D . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.]</ref>  برخی دیگر معتقدند منشأ واپس‌گرایی و انعطاف‌ناپذیری سلفیان دربارۀ زنان نشأت‌گرفته از اصول فکری حاکم بر جریان سلفی‌گری مبنی بر عقل‌زدایی، تأکید بر نقل‌گرایی و انکار تأویل است.<ref>  [https://www.magiran.com/paper/2045678/%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B3-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C . مهدوی و همکاران، «وهابیت و پارادوکس سلفی‌گری در عصر نوگرایی»، 1398ش، ص95-96.]</ref>  برخی دیگر این اقدامات گروه‌های افراطی سلفی را راهبرد استعمار برای ایجاد مانع در برابر گسترش اسلام ارزیابی کرده‌اند.<ref>  [https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون »، خبرگزاری فارس.]</ref>  این در حالی است که عملکرد سلفی‌ها از دیدگاه حقوق بشر نیز منفور و مردود است. در قوانین و اسـناد بین‌المللـی حقـوق بشردوسـتانه بـه مصونیـت زنـان و حمایت از آنها در برابـر هتک حرمت، توجه ویژه‌ای شده است.<ref>  [https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_187142.html . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص10-15.]</ref>
 
برخی، نگرش سلفی‌ها به زن را برآمده از رویکرد فرهنگ غرب به استفادۀ ابزاری از زن، دانسته‌اند.<ref>[https://www.javanonline.ir/fa/news/978584/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%D . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.]</ref>  برخی دیگر معتقدند منشأ واپس‌گرایی و انعطاف‌ناپذیری سلفیان دربارۀ زنان نشأت‌گرفته از اصول فکری حاکم بر جریان سلفی‌گری مبنی بر عقل‌زدایی، تأکید بر نقل‌گرایی و انکار تأویل است.<ref>  [https://www.magiran.com/paper/2045678/%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B3-%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C . مهدوی و همکاران، «وهابیت و پارادوکس سلفی‌گری در عصر نوگرایی»، 1398ش، ص95-96.]</ref>  برخی دیگر این اقدامات گروه‌های افراطی سلفی را راهبرد استعمار برای ایجاد مانع در برابر گسترش اسلام ارزیابی کرده‌اند.<ref>  [https://farsnews.ir/news/13920624000992/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%DB% . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.]</ref>  این در حالی است که عملکرد سلفی‌ها از دیدگاه حقوق بشر نیز منفور و مردود است. در قوانین و اسـناد بین‌المللـی حقـوق بشردوسـتانه بـه مصونیـت زنـان و حمایت از آنها در برابـر هتک حرمت، توجه ویژه‌ای شده است.<ref>  [https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_187142.html . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص10-15.]</ref>


==مقابلۀ برخی کشورهای اسلامی با اقدامات سلفی‌های تکفیری علیه زنان==  
==مقابلۀ برخی کشورهای اسلامی با اقدامات سلفی‌های تکفیری علیه زنان==  
در چند دهۀ اخیر جریان‌های سلفی به‌خصوص سلفی جهادی در قالب گروه‌های تکفیری، ظلم‌های متعددی را به زنان روا داشته‌اند. مسلمانان و به‌خصوص شیعیان از کشورهایی مانند یمن، بحرین، لبنان، ایران و افغانستان، به مقابله با این جریان‌های انحرافی و تکفیری پرداخته‌اند تا مانع گسترش و نفوذ آنها در کشورهای اسلامی شوند.<ref>  [https://priw.ir/article-1-165-fa.pdf . کرم‌زادی، «سلفی‌گرایی جهادی-تکفیری و آینده ثبات سیاسی در منطقۀ خاورمیانه»، 1394ش، ص115.]</ref>
در چند دهۀ اخیر جریان‌های سلفی به‌خصوص سلفی جهادی در قالب گروه‌های تکفیری، ظلم‌های متعددی را به زنان روا داشته‌اند. مسلمانان و به‌خصوص [[شیعیان]] از کشورهایی مانند یمن، بحرین، لبنان، ایران و افغانستان، به مقابله با این جریان‌های انحرافی و تکفیری پرداخته‌اند تا مانع گسترش و نفوذ آنها در کشورهای اسلامی شوند.<ref>  [https://priw.ir/article-1-165-fa.pdf . کرم‌زادی، «سلفی‌گرایی جهادی-تکفیری و آینده ثبات سیاسی در منطقۀ خاورمیانه»، 1394ش، ص115.]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
* ایمانی، علی و احمدوند، ولی محمد، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، نشریۀ اندیشۀ نوین دینی، شمارۀ 64، 1400ش.
*ایمانی، علی و احمدوند، ولی محمد، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، نشریۀ اندیشۀ نوین دینی، شمارۀ 64، 1400ش.
* حسینی، سید اسدالله، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا، تاریخ درج مطلب: 25 سنبله 1398ش.
*حسینی، سید اسدالله، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا، تاریخ درج مطلب: 25 سنبله 1398ش.
* زواریان، بهروز، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان، تاریخ درج مطلب: 3 آذر 1398ش.
*زواریان، بهروز، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان، تاریخ درج مطلب: 3 آذر 1398ش.
* «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 30 شهریور 1392ش.
*«سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 30 شهریور 1392ش.
* کرم‌زادی، مسلم، «سلفی گرایی جهادی-تکفیری و آینده ثبات سیاسی در منطقۀ خاورمیانه»، فصلنامۀ پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، شمارۀ 1، 1394ش.
*کرم‌زادی، مسلم، «سلفی گرایی جهادی-تکفیری و آینده ثبات سیاسی در منطقۀ خاورمیانه»، فصلنامۀ پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، شمارۀ 1، 1394ش.
* «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان، تاریخ درج مطلب: 29 شهریور 1402ش.
*«محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان، تاریخ درج مطلب: 29 شهریور 1402ش.
* مسعودی، مجید، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، دوفصلنامۀ مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده، شمارۀ 12، 1402ش.
*مسعودی، مجید، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، دوفصلنامۀ مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده، شمارۀ 12، 1402ش.
* معین، محمد، فرهنگ فارسی، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 19 خرداد 1403ش.
*معین، محمد، فرهنگ فارسی، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 19 خرداد 1403ش.
* مهدوی، محمد و همکاران، «وهابیت و پارادوکس سلفی‌گری در عصر نوگرایی»، فصلنامۀ اندیشه نوین دینی، شمارۀ 57، 1398ش.
*مهدوی، محمد و همکاران، «وهابیت و پارادوکس سلفی‌گری در عصر نوگرایی»، فصلنامۀ اندیشه نوین دینی، شمارۀ 57، 1398ش.
* «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تابناک، تاریخ درج مطلب: 8 مرداد 1402ش.
*«همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تابناک، تاریخ درج مطلب: 8 مرداد 1402ش.
[[رده: ویکی‌زندگی]]
[[رده: ویکی‌زندگی]]
[[رده: روابط خانوادگی]]
[[رده: روابط خانوادگی]]

نسخهٔ ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۹

زن در اندیشه سلفی؛ دیدگاه تنگ‌نظرانۀ رویکرد سلفی دربارۀ زن.

سلفی‌ها، گروهی انحرافی از مسلمانان هستند که با دیدگاه‌های افراطی و تنگ‌نظرانه به پدیده‌های اجتماعی توجه می‌کنند و در همین چارچوب بسیاری از حقوق فردی، خانوادگی و اجتماعی زنان را نادیده می‌گیرند. سلفی‌ها با این رویکرد، خانه‌نشینی را بر زنان تحمیل کرده و آنها را از فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی محروم ساخته‌اند.

مفهوم‌شناسی

واژه «سَلَف» بـه‌معنـای پیشـینیان، [۱] در اصطلاح بـه‌معنـای چشم‌دوختن بـه فهـم صحابـه، تابعـان و علمـای مـورد اعتمـاد اصحـاب حدیـث در سـه قرن ابتدایی اسلام اسـت.[۲] سلفی نیز به گروهی از مسلمانان اهل‌سنت گفته می‌شود که خود را در سبک زندگی، پیرو سلف صالح[۳] یعنی برداشت صحابه و تابعان از سیرۀ پیامبر اسلام، می‌دانند.[۴] سلفی‌ها از عقل‌گرایی و دخالت عقل در امور اعتقادی پرهیز می‌کنند[۵] و خوانشی بسته و افراطی از آموزه‌های اسلام دارند.[۶]

تاریخچه

رویکرد سـلفی در قرن چهارم هجری تحت تأثیر اندیشۀ احمد بن حنبل ایجاد و در قرن هفتم هجری توسط ابن‌تیمیه احیاء شد. [۷] در قرن سیزدهم هجری محمد بن عبدالوهاب با تکیه بر افکار ابن‌تیمیه، شبه‌جزیرۀ عربستان را به تصرف فکری خود درآورد. با گذر زمان اندیشه سلفی در بسیاری از کشورهای اسلامی، گسترش یافت. امروزه سلفیه یک رویکرد ارتجاعی دانسته می‌شود که دیدگاهی افراطی به زن و جایگاه او دارد.[۸]

دیدگاه‌های سلفی‌ها دربارۀ زن

  1. حقوق فردی و خانوادگی؛ از دیدگاه سلفی کل وجود زن، شر و شیطانی است [۹] و باید فعالیت زن به محیط خانه محدود شود.[۱۰] آنها نقش زن را به تأمین نیاز جنسی شوهر و فرزندآوری تقلیل داده‌اند و مرد را صاحب اختیار او می‌دانند.[۱۱] زن در اندیشۀ سلفی از حقوق شهروندی بسیاری محروم است [۱۲] و حتی استفاده زن از اینترنت فقط با حضور مردی از محارم او ممکن است.[۱۳]
  2. حجاب؛ گروه‌های سلفی، دیدگاهی افراطی دربارۀ حدود حجاب زن دارند.[۱۴] از منظر سلفی‌ها، زن در برابر نامحرم باید به‌صورت کامل حتی صورت خود را بپوشاند.[۱۵]
  3. آموزش؛ تحصیل زنان از دیدگاه سلفیه، زمینه‌ساز فحشا و بی‌عفتی است. [۱۶] این انگاره امروزه توسط طالبان در هند، پاکستان و افغانستان، ترویج می‌شود[۱۷] و بر اساس آن، زنان حق رفتن به مدرسه و دانشگاه ندارند. [۱۸]
  4. مشارکت سیاسی؛ مشارکت سیاسی زنان در جامعه از منظر سلفی‌های تکفیری، ممنوع است.[۱۹]
  5. اشتغال: سلفی‌های تکفیری به زنان اجازه نمی‌دهند که بیرون ازخانه، فعالیت شغلی داشته باشند؛[۲۰] از جمله، بانوان اجازه ندارند که مجری تلوزیون باشند.[۲۱]
  6. حضور در فضاهای عمومی؛ سلفی‌ها دربارۀ حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی نگاهی تنگ‌نظرانه دارند و آن را نمی‌پذیرند؛ [۲۲] زنان حق مشارکت در مراسم تشیع جنازۀ بستگان را ندارند؛ رانندگی زن را حرام می‌دانند[۲۳] و استفاده از پارک‌ها، سالن‌های ورزشی و حمام‌های عمومی نیز برای زنان ممنوع است. [۲۴] تردد زنان در فضاهای عمومی نیز فقط با همراهی یکی از محارم، امکان‌پذیر است.[۲۵]

پیامدهای رویکرد سلفی به زنان

از جمله مهم‌ترین پیامدهای نگرش انحرافی سلفی‌ها دربارۀ زنان عبارت‌اند از:

  1. انزوای بانوان؛
  2. گسترش آمار بیماری‌های روحی در زنان مانند افسردگی، اضطراب و هراس اجتماعی؛
  3. کاهش اعتماد‌به‌نفس زنان؛
  4. افزایش آمار خودکشی میان زنان؛[۲۶]
  5. کاهش عملکرد زن در جایگاه مادری و همسری؛
  6. تنزل جایگاه زن در خانواده و اجتماع؛
  7. ترویج استفادۀ ابزاری و جنسی از زنان؛
  8. ترویج نظام برده‌داری و کنیز‌داری.[۲۷]

واکنش‌ها به دیدگاه سلفی‌ها دربارۀ زنان

در واکنش به خشونت افراطیِ سلفی‌ها علیه زنان، بسیاری از اسلام‌شناسان رویکرد سلفی‌ها به‌ویژه سلفی‌های تکفیری را متضاد با آموزه‌های قرآن، سنت و حتی سلف صالح می‌دانند.[۲۸] طبق نظر اسلام‌شناسان، رویکرد سلفی‌ها متضاد با دیدگاه اسلام دربارۀ زنان است. در آموزه‌های اسلام، زن همانند مرد موجودی آزاد و حقوق همسان است. تکریم زن در روایات و سیرۀ نبوی نیز گواه ارج و منزلت زن است. از دیدگاه اسلام زن نقش مؤثری در خانواده و جامعه دارد و نگاه ابزاری به زنان، مردود است. آیات قرآن زن و مرد را همراه با هم مورد خطاب قرار داده است و برتری هر انسانی را به میزان تقوا دانسته است نه جنس او.[۲۹]

برخی، نگرش سلفی‌ها به زن را برآمده از رویکرد فرهنگ غرب به استفادۀ ابزاری از زن، دانسته‌اند.[۳۰] برخی دیگر معتقدند منشأ واپس‌گرایی و انعطاف‌ناپذیری سلفیان دربارۀ زنان نشأت‌گرفته از اصول فکری حاکم بر جریان سلفی‌گری مبنی بر عقل‌زدایی، تأکید بر نقل‌گرایی و انکار تأویل است.[۳۱] برخی دیگر این اقدامات گروه‌های افراطی سلفی را راهبرد استعمار برای ایجاد مانع در برابر گسترش اسلام ارزیابی کرده‌اند.[۳۲] این در حالی است که عملکرد سلفی‌ها از دیدگاه حقوق بشر نیز منفور و مردود است. در قوانین و اسـناد بین‌المللـی حقـوق بشردوسـتانه بـه مصونیـت زنـان و حمایت از آنها در برابـر هتک حرمت، توجه ویژه‌ای شده است.[۳۳]

مقابلۀ برخی کشورهای اسلامی با اقدامات سلفی‌های تکفیری علیه زنان

در چند دهۀ اخیر جریان‌های سلفی به‌خصوص سلفی جهادی در قالب گروه‌های تکفیری، ظلم‌های متعددی را به زنان روا داشته‌اند. مسلمانان و به‌خصوص شیعیان از کشورهایی مانند یمن، بحرین، لبنان، ایران و افغانستان، به مقابله با این جریان‌های انحرافی و تکفیری پرداخته‌اند تا مانع گسترش و نفوذ آنها در کشورهای اسلامی شوند.[۳۴]

پانویس

  1. ↑ . معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژۀ سلف.
  2. ↑ . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص10-11.
  3. ↑ . ایمانی و احمدوند، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، 1400ش، ص183.
  4. ↑ . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص10-11.
  5. ↑ . ایمانی و احمدوند، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، 1400ش، ص183.
  6. ↑ . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.
  7. ↑ . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص10-11.
  8. ↑ . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.
  9. ↑ . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.
  10. ↑ . حسینی، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا.
  11. ↑ . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.
  12. ↑ . حسینی، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا.
  13. ↑ . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.
  14. ↑ . مهدوی و همکاران، «وهابیت و پارادوکس سلفی‌گری در عصر نوگرایی»، 1398ش، ص95-96.
  15. ↑ . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.
  16. ↑ . ایمانی و احمدوند، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، 1400ش، ص183.
  17. ↑ . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.
  18. ↑ . «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تانباک.
  19. ↑ . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.
  20. ↑ . «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تانباک.
  21. ↑ . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.
  22. ↑ . حسینی، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا.
  23. ↑ . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.
  24. ↑ . «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تانباک.
  25. ↑ . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.
  26. ↑ . «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان.
  27. ↑ . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.
  28. ↑ . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص9-15.
  29. ↑ . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.
  30. ↑ . زواریان، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان.
  31. ↑ . مهدوی و همکاران، «وهابیت و پارادوکس سلفی‌گری در عصر نوگرایی»، 1398ش، ص95-96.
  32. ↑ . «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس.
  33. ↑ . مسعودی، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، 1402ش، ص10-15.
  34. ↑ . کرم‌زادی، «سلفی‌گرایی جهادی-تکفیری و آینده ثبات سیاسی در منطقۀ خاورمیانه»، 1394ش، ص115.

منابع

  • ایمانی، علی و احمدوند، ولی محمد، «تبیین جایگاه زن در اندیشه و جریان هاس سلفی معاصر»، نشریۀ اندیشۀ نوین دینی، شمارۀ 64، 1400ش.
  • حسینی، سید اسدالله، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری معاصر»، خبرگزاری صدای افغان: آوا، تاریخ درج مطلب: 25 سنبله 1398ش.
  • زواریان، بهروز، «بازگشت زنان به دوران جاهلی در اندیشه وهابی»، وب‌سایت روزنامه جوان، تاریخ درج مطلب: 3 آذر 1398ش.
  • «سلفی‌ها زن را دام شیطان می‌دانند/ تفاوت دیدگاه اهل سنت با وهابیون»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 30 شهریور 1392ش.
  • کرم‌زادی، مسلم، «سلفی گرایی جهادی-تکفیری و آینده ثبات سیاسی در منطقۀ خاورمیانه»، فصلنامۀ پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، شمارۀ 1، 1394ش.
  • «محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کردند»، وب‌سایت شبکۀ اطلاع‌رسانی افغانستان، تاریخ درج مطلب: 29 شهریور 1402ش.
  • مسعودی، مجید، «تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی»، دوفصلنامۀ مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده، شمارۀ 12، 1402ش.
  • معین، محمد، فرهنگ فارسی، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 19 خرداد 1403ش.
  • مهدوی، محمد و همکاران، «وهابیت و پارادوکس سلفی‌گری در عصر نوگرایی»، فصلنامۀ اندیشه نوین دینی، شمارۀ 57، 1398ش.
  • «همه محدودیت‌های طالبان برای زنان»، خبرگزاری تابناک، تاریخ درج مطلب: 8 مرداد 1402ش.
برگرفته از «https://fa.wikizendegi.com/w/index.php?title=زن_در_اندیشه_سلفی&oldid=25993»