قهوه بیرجندی
قهوه بیرجندی؛ نوعی قهوه ویژۀ پذیرایی در عزاداری‌های مردم بیرجند.
قهوه بیرجندی، از نوشیدنی‌های ویژۀ مراسم عزاداری در استان خراسان جنوبی است که از ترکیب کاکائو، قهوه، هل، گلاب و آب تهیه می‌شود. این نوشیدنی خوش‌طعم ایرانی قرار است به‌زودی در فهرست میراث ناملموس ایرانی ثبت شود.
آموزش تهیۀ قهوه بیرجندی
برای درست کردن قهوه بیرجندی که از انواع نوشیدنی‌های گرم محسوب می‌شود،[۱] ابتدا کاکائو و قهوه را با هم مخلوط کرده و در آب سرد حل می‌کنند. سپس آن را روی حرارت ملایم قرار داده و اجازه می‌دهند تا به جوش آمده و کمی غلیظ شود. پس از آن، شکر را به‌همراه دانه‌های هل داخل آن ریخته و به شکر زمان می‌دهند تا حل شود. برخی از مردم بیرجند، از افزدونی‌هایی همچون گلاب نیز برای این قهوه استفاده می‌کنند. در نهایت، محلول آماده شده را داخل قوری ریخته و روی بخار کتری یا سماور قرار می‌دهند تا دم بکشد.[۲]
کاربردها
قهوه بیرجندی، بیشتر به‌منظور استقبال از عزاداران حسینی در منطقۀ استان خراسان جنوبی، به‌صورت دمی تهیه می‌شده است. مردم این منطقه، علاوه بر ایام محرم و صفر، در مراسم تشییع جنازه و ختم اموات نیز از قهوه بیرجندی استفاده می‌کنند. در سال‌های اخیر، نوشیدنی‌های دیگری همچون چای و شربت جایگزین این نوشیدنی سنتی و آیینی شده‌اند.[۳]
قهوه بیرجندی، به آدمی کمک می‌کند تا خستگی روزمره را از تن بیرون کرده و انرژی لازم را برای ادامۀ فعالیت‌ها کسب کند.[۴] این نوشیدنی، همچون سایر انواع قهوه، به‌دلیل داشتن کافئین زیاد، منجر به هوشیاری شده و عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد. به‌همین دلیل، از آن برای زمان‌هایی که آدمی نیاز به بیدار ماندن دارد نیز استفاده می‌کنند.[۵]
پانویس
منابع
- «آغاز مستندسازی برای ثبت ملی قهوه بیرجندی»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ بارگذاری: 29 تیر 1402ش.
- «روش تهیۀ قهوه بیرجندی خوشمزه»، خبرگزاری ساعدنیوز، تاریخ بارگذاری: 24 بهمن 1400ش.
- «قهوه بیرجندی، طرز تهیه قهوه بیرجندی»، خبرگزاری ویستا، تاریخ بازدید: 3 اردیبهشت 1403ش.
- «قهوه بیرجندی، طرز تهیه»، وب‌سایت نمناک، تاریخ بازدید: 3 اردیبهشت 1403ش.