عبدالحسین مقصودی
عبدالحسین مقصودی؛ سیاستمدار کهنه‌کار هزاره در افغانستان.
عبدالحسین مقصودی، از سیاستمداران هزاره در افغانستان است. او، با تعهد و میثاق ملی نسبت به قوم و ملت هزاره و به‌دلیل فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و نظامی، از محبوبیت و جایگاه خاصی نزد اندیشمندان، فرهنگیان و سیاستمداران هزاره در افغانستان برخوردار است.
کودکی و نوجوانی
عبدالحسین مقصودی، در سال 1307ش، در قریۀ «سفیدآب برجگی» از توابع ناهور به دنیا آمد. پدر او، حاجی خداداد نانوا، مردی متدین و مورد احترام و اعتماد مردم بود.
مقصودی، در سن پنج‌سالگی خواندن، نوشتن و تحصیلات ابتدایی حوزوی از جمله، قرآن، ادبیات فارسی و ادبیات عرب (صرف و نحو) را در زادگاه خود فراگرفت.[۱]
جوانی
عبدالحسین، پس از فراگیری دروس مقدماتی، در سال 1327ش، به‌همراه خانواده به‌دلیل ضرورت شغلی پدر، زادگاه خود را ترک و به کابل مهاجرت کرد. او، پس از مهاجرت به کابل به تحصیلات خود ادامه داد. مقصودی به تاریخ و ادبیات فارسی علاقه‌مند بود و در کنار تحصیلات خود به مطالعۀ کتاب‌های ادبیات فارسی، تاریخ و سیرۀ پیشوایان مذهب شیعه پرداخت.[۲]
سیرة اخلاقی
عبدالحسین مقصودی را انسانی دردمند، دلسوز و وفادار نسبت به سرنوشت مردم و ملت هزاره دانسته‌اند. او از فقر مردم هزاره، بی‌عدالتی و تبعیضی که در حق آنها اعمال می‌شد، رنج می‌برد. تلاش و پشت‌کار، آزادگی، مبارزه با انحصارگرایی و قانون‌ستیزی از دیگر ویژگی‌های اخلاقی مقصودی بوده است.[۳]
مسئولیت‌ها
نمایندۀ نانوایان در کابل، ریاست هیئت تفتیش نانوایان شهر کابل از طرف شهرداری کابل، عضویت شورای مرکزی حزب وحدت اسلامی افغانستان،[۴] سرپرست کمیتۀ سیاسی حزب وحدت اسلامی افغانستان، دو دوره نمایندۀ مردم ناهور و غزنین در مجلس شورای ملی (ولسی جرگه)[۵] و ریاست سازمان اتحادیۀ مجاهدین انقلاب اسلامی افغانستان، از جمله مسئولیت‌های سیاسی- اجتماعی عبدالحسین مقصودی بوده است.[۶]
مقصودی از نگاه اندیشمندان
صدیق فرهنگ، مقصودی را شخصیت متنفذ و مردمی می‌داند.[۷] عبدالمجید ناصری، مقصودی را سیاستمدار کارکشته، با فرهنگ، اهل قلم و دردمند معرفی کرده که هرگز تعهد اسلامی و میثاق ملی خود را فراموش نکرد.[۸] از نظر نایل، او، انسانی صادق و وفادار به آرمان‌های اسلامی بوده که فریب شعارهای کمونیستی را نخورد.[۹]
آثار
تنها اثر مکتوب چاپ شده از مقصودی، کتاب «هزاره‌جات سرزمین محرومان» است که در سال 1368ش، در کویتۀ پاکستان توسط خود نویسنده به چاپ رسید. مقصودی در این کتاب تاریخ افغانستان به‌ویژه هزارستان[۱۰] و خاطرات شخصی خود را از سال 1317ش تا سال 1367ش، به تحریر درآورده است.[۱۱]
فعالیت‌ها
تبلیغی
مقصودی، در مناسبت‌های مختلف مذهبی، ملی و سیاسی در میان مردم حضور می‌یافت و بر ضد حکومت کمونیستی سخن گفته و مردم را به پیروی از باورهای اسلامی فرا می‌خواند.[۱۲]
سیاسی
مقصودی در دو دورۀ دوازدهم و سیزدهم انتخابات مجلس شورای ملی شرکت کرد و به‌عنوان نمایندۀ مردم ناهور وارد مجلس شد و به‌مدت هشت سال (از سال 1344ش تا 1352ش) در مجلس بود.[۱۳]تأسیس حزب «اتحادیۀ مجاهدین انقلاب اسلامی افغانستان»، با کمک عده‌ای از علمای افغانستانی مقیم کویتۀ پاکستان، فعالیت در حزب وحدت اسلامی افغانستان از زمان تأسیس تا سال 1376ش (سال وفات) از دیگر فعالیت‌های سیاسی عبدالحسین مقصودی است.[۱۴]
فرهنگی
تأسیس مکتب ابتدایی شهید اسماعیل بلخی در اردوگاه مهاجرین هزاره در کویته، انتشار مجلۀ پیام وحدت، چاپ و انتشار تقویم‌های اسلامی و توزیع آن در افغانستان و پاکستان از نمونه فعالیت‌های فرهنگی مقصودی است.[۱۵]
اجتماعی
مشارکت و همکاری در تأسیس کلینیک صحی (درمانگاه) برای درمان رایگان بیمارانی از مهاجرین هزاره در کویته، از جمله فعالیت‌های اجتماعی مقصودی بوده است. تلاش برای راه‌اندازی مراکز صحی، تعلیمی و میدان هوایی در مناطق هزاره‌جات، در دوران هشت سال نمایندگی در مجلس ملی، از دیگر فعالیت‌های مقصودی است.[۱۶]
نظامی
مقصودی در دورۀ جهاد و مبارزات نظامی علیه حکومت کمونیستی در کنار مجاهدین بود. او با جمع‌آوری سلاح، مهمات جنگی و مواد غذایی از خارج افغانستان و ارسال آنها به جبهه‌های داخل در مناطق هزاره‌جات، با هدف مبارزه علیه حکومت کمونیستی و آزادی هزاره‌جات فعالیت می‌کرد.[۱۷]
دیدگاه
وحدت میان همۀ اقوام و مذاهب در افغانستان، برپایی حکومت جمهوری اسلامی، پرهیز از تبعیض نژادی و قومی در مناصب دولتی و برگزاری انتخابات آزاد از جمله دیدگاه‌های عبدالحسین مقصودی است.[۱۸]
درگذشت
عبدالحسین مقصودی، در 30 مرداد 1376ش همراه جمعی از فعالان و نخبگان سیاسی در اثر سانحۀ هوایی در فرودگاه «بامیان» درگذشت.[۱۹]
پانویس
- ↑ مقصودی، هزاره‌جات سرزمین محرومان، 1368ش، ص5-8.
- ↑ ناصری، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1379ش، ج2، ص265.
- ↑ ناصری، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1379ش، ج2، ص264.
- ↑ ناصری، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1379ش، ج2، ص264 و267.
- ↑ نایل، سرزمین و رجال هزاره‌جات،1379ش، ص263؛ مقصودی، هزاره‌جات سرزمین محرومان، 1368ش، ص148-و 177.
- ↑ فرهنگ، افغانستان در پنج قرن اخیر، 1374ش، ج3، ص117.
- ↑ فرهنگ، افغانستان در پنج قرن اخیر، 1374ش، ج3، ص117.
- ↑ ناصری، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1379ش، ج2، ص264.
- ↑ ایل، سرزمین و رجال هزاره‌جات،1379ش، ص263.
- ↑ ناصری، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1379ش، ج2، ص266.
- ↑ «هزاره‌جات سرزمین محرومان: خاطرات حاجی عبدالحسین مقصودی از سال‌های 1317 - 1368 خورشیدی»، وب‌سایت علم نت.
- ↑ مقصودی، هزاره‌جات سرزمین محرومان، 1368ش، ص353.
- ↑ نایل، سرزمین و رجال هزاره‌جات،1379ش، ص263؛ مقصودی، هزاره‌جات سرزمین محرومان، 1368ش، ص148-و 177.
- ↑ مقصودی، هزاره‌جات سرزمین محرومان، 1368ش، ص236.
- ↑ مقصودی، هزاره‌جات سرزمین محرومان، 1368ش، ص353.
- ↑ مقصودی، هزاره‌جات سرزمین محرومان، 1368ش، ص253.
- ↑ مقصودی، هزاره‌جات سرزمین محرومان، 1368ش، ص237.
- ↑ مقصودی، هزاره‌جات سرزمین محرومان، 1368ش، ص319-321.
- ↑ ناصری، مشاهیر تشیع در افغانستان، 1379ش، ج2، ص267؛ «۳۰ اسد 1376ش، نخبگانی که از دست رفتند»، وب‌ساست خبرگزاری دید.
منابع
- «30 اسد 1376ش، نخبگانی که از دست رفتند»، وب‌سایت خبرگزاری دید، تاریخ درج: 31 مرداد 1398ش.
- فرهنگ، میر محمد صدیق، افغانستان در پنج قرن اخیر، قم، اسماعیلیان، 1374ش.
- مقصودی، عبدالحسین، هزاره‌جات سرزمین محرومان، کویته، چ1، 1368ش.
- ناصری، عبدالمجید، مشاهیر تشیع در افغانستان، قم، مؤسسة امام خمینی، چ1، 1379ش.
- نایل، حسین، سرزمین و رجال هزاره‌جات، قم، مرکز فرهنگی نویسندگان افغانستان، چ1، 1379ش.
- «هزاره‌جات سرزمین محرومان: خاطرات حاجی عبدالحسین مقصودی از سال‌های 1317-1368 خورشیدی»، وب‌سایت علم نت، تاریخ بازدید: 9 اسفند 1401ش.