مجله حبل‌الله

از ویکی‌زندگی

مجله حبل‌الله؛ قدیمی‌ترین مجلۀ مستقل مهاجرین افغانستانی در ایران.

مجلۀ حبل‌الله، که از بهار 1363 تا تابستان 1377ش، 137 شماره از آن منتشر شد، در تحولات فرهنگی و سیاسی مهاجران افغانستان و ثبت حماسه‌های مردم و تشویق جوانان مهاجر به نویسندگی، سرودن شعر و ترویج ادبیات مقاومت، نقش زیادی داشت.

اهداف

مجلۀ حبل‌الله با هدف ثبت تحولات افغانستان و پیوند آن با نهضت‌های اسلامی در کشورهای مختلف منتشر شد. در مقدمۀ شمارۀ اول حبل‌الله، اهداف آن به شرح زیر ذکر شده است:

افشای توطئه‌های استعماری در ابعاد گوناگون؛

رشد استعدادهای ملت مسلمان؛

پرداختن به مسائل انقلاب، فراتر از اغراض حزبی؛

پیوند انقلاب‌های اسلامی به یکدیگر؛

ایجاد همسبتگی بین امت مسلمان؛

جذب نیروهای مؤمن به‌سوی جبهۀ انقلاب.[۱]

شماره صفر

اولین شمارۀ حبل‌الله (شماره صفر) در بهار 1363ش در 44 صفحه در تهران منتشر شده است. در شمارۀ صفر مجلۀ حبل‌الله در یک ستون تحت عنوان «آگاهی» اشاره شده است که این مجله برای خدمت به اسلام و مسلمین و بیان محرومیت‌ها و مشکلات مردم منتشر شده و به احزاب و جریانات سیاسی وابستگی ندارد.[۲] موضوعات این شماره از نشریه حبل‌الله عبارت بود از: رویدادها و اخبار ماهانۀ افغانستان، گزارش‌هایی از مجاهدین و شهدای افغانستان، هفتۀ وحدت، نهضت‌های جهانی اسلام، داستان و شعر.[۳]

ویژه‌نامه‌ها

مجلۀ حبل‌الله در طول فعالیت خود چندین ویژه‌نامه منتشر کرده است:

ویژه‌نامۀ 6 جدی در هفتمین سال اشغال افغانستان توسط شوروی (1365ش)؛

ویژه‌نامۀ وفات امام خمینی ضمیمۀ شماره‌های 58 و 59 (1368ش)؛

ویژه‌نامۀ تشکیل حزب وحدت اسلامی افغانستان در شماره‌های 67 و 68 (1369ش)؛

ویژه‌نامۀ سالگرد وفات سید اسماعیل بلخی در شمارۀ 83 (1370ش)؛

ویژه‌نامۀ پیروزی جهاد مردم افغانستان در شماره‌های 92، 93 و 94 (1371ش)؛

ویژه‌نامۀ سالگرد وفات سید اسماعیل بلخی در شمارۀ 107(1372ش)؛

ویژه‌نامه‌های شهادت عبدالعلی مزاری، دبیرکل حزب وحدت اسلامی افغانستان (1374ش).[۴]

ویژگی‌ها

مجلۀ حبل‌الله توجه ویژه و جدی به مسائل جهان اسلام داشت و مسئلۀ فلسطین را از مسائل بنیادین جهان اسلام می‌دانست.[۵] این مجله همچنین می‌کوشید بی‌طرفانه با مسائل سیاسی، احزاب و جریانات، تحولات نظامی و جنگ‌های داخلی افغانستان مواجه شود، اما از 1373ش به طرفداری از حزب وحدت اسلامی جناح عبدالعلی مزاری پرداخت و تا آخر این گرایش را حفظ کرد.[۶] این مجله همچنین مطالبی را به حوزه زنان اختصاص داده و مقالاتی در ارتباط با محرومیت و مشکلات زنان در افغانستان به چاپ رسانده است.[۷] توجه به شهدای انقلاب اسلامی افغانستان و سرزمین‌های اسلامی،[۸] توجه ویژه به دیدگاه‌های امام خمینی، آیت‌الله خامنه‌ای،[۹] سید اسماعیل بلخی به‌عنوان بنیانگذار ادبیات مقاومت افغانستان، از دیگر ویژگی‌های مجله حبل‌الله است.[۱۰]

انتشار کتاب

مجلۀ حبل‌الله بر اساس رسالت مطبوعاتی خود به روشنگری توجه ویژه داشته و با چاپ کتاب‌هایی تلاش کرد در این زمینه گام بردارد. کتاب‌های زیر از منشورات این مجله است:

دیوان شهید سید اسماعیل بلخی؛

نقش استعمار شرق و غرب در افغانستان؛

بررسی جامعه‌شناسی افغانستان؛

دین تریاک نیست؛

افغانستان کلید یک قاره؛

افغانستان سقف جهان؛

یادِ یادآور (ویژه‌نامۀ شهید سجادی)؛

افغانستان در پنج قرن اخیر؛

سراج ‌التواریخ؛

افغانستان در مسیر تاریخ.[۱۱]

آخرین شماره

از اواخر دهۀ شصت تحولات زیادی در افغانستان روی داد و چندین نشریه با رویکرد جدید در بین مهاجرین منتشر ‌شد. این تحولات باعث شد که مجلۀ حبل‌الله نتواند خود را با شرایط وفق دهد. مجلۀ حبل‌الله به‌خصوص از اوایل دهۀ هفتاد شمسی گرفتار مشکلات زیادی شد و به‌همین جهت ترتیب انتشار ماهنامه آن از بین رفت و در عمل به فصل‌نامه و گاه‌نامه تبدیل شد. پس از کشته‌شدن عبدالعلی مزاری، بنیانگذار مجله، در 1373ش به دست طالبان، مجلۀ حبل‌الله با چاپ شماره 137 در 1377ش، به 15 سال فعالیت خود پایان داد.[۱۲]

پانویس

  1. «انگیزۀ انتشار مجله»، حبل‌الله، شمارۀ 1، 1363ش، ص6؛ دولت‌آبادی، «همراه با شکست و موفقیت از آغاز تاکنون»، حبل‌الله، شمارۀ 137، 1377ش، ص21.
  2. «انگیزۀ انتشار مجله»، حبل‌الله، شمارۀ 1، 1363ش، ص6؛ دولت‌آبادی، «همراه با شکست و موفقیت از آغاز تاکنون»، حبل‌الله، شمارۀ 137، 1377ش، ص21؛ «آگاهی»، مجلۀ حبل‌الله، شمارۀ صفر، 1363ش، ص4.
  3. «فهرست مطالب»، حبل‌الله، شمارۀ صفر، 1363ش، ص4.
  4. دولت‌آبادی، «همراه با شکست و موفقیت از آغاز تاکنون»، حبل‌الله، شمارۀ 137، 1377ش، ص21.
  5. «انگیزۀ انتشار مجله»، حبل‌الله، شمارۀ 1، 1363ش، ص6.
  6. «انگیزۀ انتشار مجله»، حبل‌الله، شمارۀ 1، 1363ش، ص6.
  7. «بخش زنان»، حبل‌الله، شمارۀ 63 و 64، 1368ش، ص2.
  8. «شهدای انقلاب اسلامی»، حبل‌الله، شمارۀ 1، 1363ش، ص40.
  9. «امام و مسایل جهانی»، حبل‌الله، شمارۀ 1، 1363ش، ص2؛ «بیانات رهبری»، حبل‌الله، شمارۀ 121 و 122، 1373ش، ص2 و 3.
  10. «ویژه‌نامۀ شهید بلخی»، حبل‌الله، شمارۀ 83، 1370ش، ص3.
  11. «آگهی فروش کتاب و مجله»، حبل‌الله، شمارۀ 117 و 118، 1373ش، ص3؛ «آگهی فروش کتاب و مجله»، حبل‌الله، شمارۀ 91، 1370، ص2.
  12. دولت‌آبادی، «همراه با شکست و موفقیت از آغاز تاکنون»، حبل‌الله، شمارۀ 137، ص21.

منابع

  • «آگاهی»، مجلۀ حبل‌الله، شمارۀ صفر، 1363ش.
  • «آگهی فروش کتاب و مجله»، حبل‌الله، شمارۀ 117 و 118، 1373ش.
  • «آگهی فروش کتاب و مجله»، حبل‌الله، شمارۀ 91، 1370ش.
  • «انگیزۀ انتشار مجله»، حبل‌الله، شمارۀ 1، 1363ش.
  • «امام و مسائل جهانی»، حبل‌الله، شمارۀ 1، 1363ش.
  • «بخش زنان»، حبل‌الله، شمارۀ 63 و 64، 1368ش.
  • «بیانات رهبری»، حبل‌الله، شمارۀ 121 و 122، 1373ش.
  • دولت‌آبادی، بصیر‌احمد، «همراه با شکست و موفقیت از آغاز تاکنون»، حبل‌الله، شمارۀ 137، 1377ش.
  • «سید شاه‌حسین موحد»، وب‌سایت پایگاه نور، تاریخ بازدید: 20 اردیبهشت 1403ش.
  • «شهدای انقلاب اسلامی»، حبل‌الله، شمارۀ 1، 1363ش.
  • «فهرست مطالب»، مجلۀ حبل‌الله، شمارۀ صفر، 1363ش.
  • «ویژه‌نامۀ شهید بلخی»، حبل‌الله، شمارۀ 83، 1370ش.