بانک خون امام حسین

بانک خون امام حسین، مرکز جمع‌آوری خون‌ اهدایی در روز عاشورا در افغانستان.

بانک خون امام حسین، به‌منظور تشویق مردم به اهدای خون در روز عاشورا و مقابله با پدیدۀ قمه‌زنی در افغانستان تأسیس شد که بعد از آن، در این کشور اهدای خون در دهۀ اول محرم و روز عاشورا، به فرهنگ عمومی بدل شده است.

تاریخچه

در عاشورای سال 1387ش، محمد کریم خلیلی، معاون رئیس‌جمهور اسبق افغانستان، با اهدای خون به نیازمندان و سربازان مجروح، «بانک خون» امام حسین را تأسیس کرد که خیلی زود، با اقبال عمومی روبرو شد. در همان سال، مردم بیش از 45000 سی‌سی خون به این بانک هدیه کردند. دولت افغانستان در سال 1388ش، بانک خون مرکزی وزارت صحت عامه را به‌صورت رسمی، «بانک خون امام حسین» نام‌گذاری کرد و در عاشورای سال 1392ش، آمار رسمی میزان اهدای خون، 1،600،000 سی‌سی در سراسر کشور اعلام شد. بعد از آن، نام‌گذاری رسمی دهۀ اول محرم به‌ هفتۀ اهدای خون، به مجلس نمایندگان پیشنهاد شد؛ اما این امربه‌دلیل رعایت نشدن تشریفات اداری در مجلس، رسمیت نیافت.

وجه تسمیه

این مرکز، به‌دلیل اینکه در روز عاشورا و به‌منظور مقابله با خرافات دینی و جلوگیری از قمه‌زنی در ایام سوگواری محرم تأسیس شد، «بانک خون امام حسین» خوانده می‌شود.

پیامدها

1. فرهنگ‌سازی اهدای خون

این ابتکار، به‌مرور زمان، به فرهنگ عمومی بدل شد و عزاداران حسینی در سراسر افغانستان با اهدای خون خود، از روز عاشورا تجلیل می‌کنند. بعد از تأسیس این بانک، کارمندان وزارت صحت عامه با راه‌اندازی پویش جمع‌آوری خون در روز عاشورا، به خانه‌های مردم، تکیه‌‏خانه‌‏ها، مساجد و حسینه‌ها می‏‌روند تا خون داوطلبان را جمع‌‏آوری کنند. این پویش با ادامه تا چند روز بعد از عاشورا، تمام نیازمندی‌های خون وزارت صحت عامه را تأمین می‌کند. تا قبل از حاکمیت دوبارۀ طالبان، رئیس‌جمهور وقت، شخصیت‌های سیاسی و دینی و مقام‌های دولتی، در این پویش سراسری شرکت و با اهدای خون خود، مردم را نیز به این کار تشویق می‌کردند. آیت‌الله مکارم شیرازی نیز تشکیل بانک خون امام حسین را ابتکاری خوب خواند و بر لزوم اجرای این طرح در کشورهای مختلف اسلامی تأکید کرد.

2. مقابله با خرافات دینی

قمه‌زنی در ایام محرم در میان عزاداران افغانستانی رواج پیدا کرده بود و در خیابان‌های کابل، بیشتر از هر جای دیگری انجام می‌شد. این پدیده، از سوی علمای دین و مقامات دولتی، به‌عنوان خرافه و آسیب اجتماعی شناخته و برای مقابله با آن، بانک خون امام حسین و پویش اهدای خون در ایام عاشورا، راه‌اندازی و مؤثر واقع شد. در حال حاضر، به جای قمه‌زنی، رسم اهدای خون در عاشورا، رایج شده است.

منابع

• «آیین‌های محرم و عاشورا در ملل مختلف»، خبرگزاری پارس تودی، تاریخ درج مطلب: 16 آبان 1395ش.
• «اهدای خون در روز عاشورا به یک کمپاین سرتاسری مبدل شود،» خبرگزاری آوا، تاریخ درج مطلب: 29 مهر 1393ش.
• «ایجاد بانک خون امام حسین به‌منظور مقابله با انحرافات»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: 17 آبان 1397ش.
• «بانک خون امام حسین در وزارت صحت نام‏گزاری شد»، وب‌سایت پیام آفتاب، تاریخ درج مطلب: 3 خرداد 1393ش.
• «بدعت‌ها و خرافات را كنار بگذاريم»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 30 مهر 1394ش.
• «بیشتر از چهارصد هزار سی‌سی خون در شهر کابل در روز عاشورا جمع‌آوری گردید»، وب‌سایت وزارت صحت عامه، تاریخ درج مطلب: 10 شهریور 1399ش.
• «تاریخچۀ تأسیس بانک خون امام حسین»، وب‌سایت شفقنا، تاریخ درج مطلب: 29 مهر 1394ش.
• «حضرت آیتالله مکارم شیرازی: طرح بانک خون امام حسین در کشورهای اسلامی پیگیری شود»، خبرگزاری شفقنا، تاریخ در مطلب: 19 آبان 1397ش.
• «دهۀ اول ماه محرم، به‌ نام هفتۀ اهدای خون نام‌گذاری شود»، خبرگزاری جمهور، تاریخ درج مطلب: 15 آبان 1393ش.
• «سرور دانش: به‌ جای زنجیرزدن به نیروهای امنیتی خون اهدا کنید»، وب‌سایت خامه پرس، تاریخ درج مطلب: 4 اکتبر 2016.