سید انور آزاد
سید انور آزاد؛ آوازخوان مشهور محلی در افغانستان.
سید انور آزاد، نوازنده و یکی از آوازخوانان محلی در افغانستان است که در آوازخوانی‌هایش بیشتر از دوبیتی محلی استفاده می‌کند.
کودکی و نوجوانی
سید انور آزاد در سال 1348ش، در منطقۀ تَخت ولسوالی (شهرستان) وَرَس از توابع ولایت بامیان در یک خانوادۀ روستایی متولد شد.[۱] سید انور، تحصیلات ابتدایی را در تخت‌ورس سپری کرد. او از کودکی به موسیقی علاقه‌مند بود و با گوش‌دادن به آوازهای صفدر توکلی و سرور سرخوش، به‌مرور زمان به نواختن دمبوره و آوازخوانی روی آورد. او بعد از کودتای حزب دموکراتیک خلق افغانستان در سال 1357ش و گسترش ناامنی در کشور، در سال 1362ش از زادگاۀ خود مهاجرت کرد و به ایران کوچید و در شهر تهران ساکن شد.[۲]
جوانی
سید انور آزاد در ایران به تحصیلات خود ادامه داد و موفق به اخذ دیپلم شد. او در کنار تحصیل، بیشتر اوقات به تمرین موسیقی و آوازخوانی مشغول بود. او در بیست‌سالگی، به آهنگ‌ها و نغمه‌های سرور سرخوش (آوازخوان و دمبوره‌نواز هزارگی) گرایش داشت. نخستین اجرای او نیز آهنگ مخته‌ای از آن خواننده بود:[۳]
| شب هجرت حسابی کن ولی سنجیده سنجیده | بیا وقتی قرار آمد بیا خندیده خندیده | |
| ورق زن صفحه‌های قلب عاشق را تماشا کن | ولی شرطا که تو هم نگذری نادیده نادیده |
آزاد در سال 1372ش توانست اولین کاسِتِ خود را تحت عنوان «دختر‌فروشی» ثبت کند. او بعد از آن‌که بر دمبوره مسلط شد، جدا از سبک‌های سرور سرخوش، کاست‌های بی‌شماری ثبت کرد. برخی گفته‌اند وی در یک نشست دوازده کاست هم ثبت کرده است. او در طول دوران مهاجرت در ایران در شهرهای مختلف آن کشور از جمله تهران، مشهد، اصفهان و شیراز کنسرت اجرا کرده است. سید انور در جوانی ازدواج کرد و دارای شش فرزند دختر و یک پسر است.[۴]
اساتید
هنرمندانی که استاد سید انور آزاد بوده‌اند عبارت‌اند از: استاد شاه‌عوض از اسماعیلیه‌های بامیان، استاد غلام‌سرور سرخوش، استاد غلام‌سخی بامیانی (بچه میرزاگل)، استاد صفدر توکلی، استاد صفدر خیرعلی و استاد خان‌محمد دلبری.[۵]
بازگشت به کشور
آزاد در سال 1383ش به کابل برگشت و در آن شهر به فعالیت‌های هنری خود ادامه داد. او در داخل کشور فرصت بیشتری برای آفرینش هنری دارد و در طی ده سال اخیر منتهی به 1395ش توانسته بیش از صد آهنگ را در استودیوهای کابل به ثبت برساند.[۶]
سفرهای خارجی
آزاد در بین سال‌های 1389- 1395ش. سفرهای کاری به برخی از کشورهای همسایه داشته که در آن‌ها اجرا در فضاهای متفاوت را تجربه کرده است. از جمله:
- کنسرت دمبوره در شهر آلماتی کشور قزاقستان.
- جشنوارۀ موسیقی در شهر کویتۀ پاکستان.[۷]
اجرای داخلی
آزاد علاوه بر اجرای دمبوره و آوازخوانی هزارگی در نقاط مختلف شهر کابل و دیگر مناطق کشور، در جشنواره‌ها و کنسرت‌های بسیاری در افغانستان برنامه اجرا کرده است. از جمله:
- اجرای برنامه در چندین دورۀ جشنوارۀ راه ابریشم در شهر بامیان.
- کنسرت‌های موسیقی در کابل و اجرای مشترک با استاد صفدر توکلی، علی دریاب بندری، میرچمن سلطانی و عبدالوهاب ناصری.
- اجرا در تلویزیون‌های ملی و خصوصی شهر کابل.[۸]
پانویس
- ↑ رهیاب (بلخی)، «آزاد، سید انور»، دانشنامه هزاره، 1399ش، ص134.
- ↑ رهیاب (بلخی)، «آزاد، سید انور»، دانشنامه هزاره، 1399ش، ص134.
- ↑ «سید انور آزاد»، وب‌سایت آبادیس.؛ رهیاب (بلخی)، «آزاد، سید انور»، دانشنامه هزاره، 1399ش، ص134.
- ↑ رهیاب (بلخی)، «آزاد، سید انور»، دانشنامه هزاره، 1399ش، ص134.
- ↑ خاوری، دوبیتی‌هاای عامیانۀ هزارگی، 1382ش، ص28.
- ↑ «بیوگرافی سید انور آزاد».، وب‌سایت بست بیوگرافی.
- ↑ رهیاب (بلخی)، «آزاد، سید انور» در دانشنامه هزاره، 1399ش، ص134.
- ↑ رهیاب (بلخی)، «آزاد، سید انور» در دانشنامه هزاره، 1399ش، ص134.
منابع
- «بیوگرافی سید انور آزاد»، وب‌سایت بست بیوگرافی، تاریخ درج مطلب: 31 اردبهشت 1398ش.
- خاوری، محمد‌جواد، دوبیتی‌های عامیانۀ هزارگی، تهران، عرفان، 1382ش.
- رهیاب (بلخی)، حسین، «آزاد، سید انور»، در دانشنامۀ هزاره، کابل، بنیاد دانشنامۀ هزاره، 1399ش.
- «سیدانور آزاد»، وب‌سایت آبادیس، تاریخ بازدید: 16 بهمن 1401ش.