معصومه کرباسی

معصومه کرباسی؛ اولین بانوی شهیده ایرانی در محور مقاومت علیه اسرائیل.

معصومه کرباسی بانوی ایرانی، پس از ازدواج با همسر لبنانی خود در سال 2006م، به لبنان مهاجرت کرد و در 28 مهر 1403ش توسط رژیم اسرائیل به شهادت رسید. این زوج شهید، هردو از نخبه‌های رشتۀ مهندسی کامپیوتر بودند و سال‌ها کنار هم در صف مقاومت علیه رژیم اسرائیل جنگیدند و در آخر نیز با حملۀ پهپادی صهیونیست‌ها مورد اصابت موشک قرار گرفتند و کنار هم به شهادت نائل آمدند.

تولد و خانواده

معصومه کرباسی که در خانواده با نام آرزو شهرت داشت، در سال 1359ش در شیراز متولد شد. پدرش حاج حسین کرباسی از معتمدین و فعالین مسجدالنبی شیراز و از مهندسان خبرۀ سازمان جهاد کشاورزی شیراز است. معصومه در خانواده‌ای مذهبی و قرآنی پرورش یافت و همین امر در رشد و تربیت و انتخاب مسیر زندگی او در آینده اثرگذار بود.

تحصیلات

معصومه کرباسی که حافظ قرآن بود در رشتۀ مهندسی کامپیوتر در دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز فارغ‌التحصیل شد. او در فعالیت‌های فرهنگی و رسانه‌ای دانشگاه بسیار فعال بود و از ممتازین برنامه‌نویسی در دانشگاه شیراز به‌شمار می‌رفت. معصومه پس از مهاجرت به لبنان در یک شرکت مشغول به کار شد و کار او به‌حدی مورد قبول رؤسای شرکت بود که حتی به وی اجازۀ مرخصی برای آمدن به ایران و ملاقات خانواده‌اش را نمی‌دادند.

ازدواج و فرزندان

معصومه کرباسی در سال 1382ش در دانشگاه شیراز با همکلاسی لبنانی خود دکتر رضا عواضه ازدواج کرد. وی در سال 1383ش همراه همسرش به لبنان مهاجرت کرد و پس از ورود به آنجا به حزب‌الله لبنان پیوستند. آنها پنج فرزند داشتند؛ سه پسر و دو دختر که هنگام شهادت، فرزند بزرگ‌شان 17 ساله و کوچک‌ترین فرزند آنها دو سال و نیم بود.

رضا عواضه همسر معصومه کرباسی کارشناسی ارشد خود را در رشتۀ کامپیوتر در لبنان گرفت و برای ادامه تحصیل به ایران آمد و از دانشگاه امیرکبیر مدرک دکترا گرفت. وی از نخبگان رشتۀ خود بود، در حوزۀ لینوکس و هک رادارهای پیشرفته تخصص بالایی داشت و از بهترین‌‌های جهان به‌شمار می‌رفت. رضا عواضه از شاخص‌ترین افراد در پروژه طراحی روتر ملی ایران بود و در تأمین سایبری حزب‌الله نیز نقش مهمی ایفا می‌کرد و به همین دلیل مورد حملۀ رژیم اسرائیل قرار گرفت.

فعالیت‌ها

معصومه کرباسی در کنار همسرش در لبنان در فعالیت‌های علمی و سیاسی شرکت داشت. او با دید گستردۀ خود نسبت به جهان اسلام در لبنان مجالس زیادی در زمینه‌های فرهنگی و مذهبی راه انداخت و در حوزۀ مهدویت نیز بسیار فعال بود. این زوج تا آخرین لحظۀ زندگی خود به مبارزه با صهیونیست‌ها ادامه دادند و در همین راه جان خود را از دست دادند.

شهادت

در روز 28 مهر 1403ش معصومه کرباسی و همسرش داخل خودرو توسط پهپادهای رژیم صهیونیستی مورد حملۀ موشکی قرار گرفتند. در ابتدا اولین موشک کنار خودرو برخورد کرد، ولی آسیبی به ماشین وارد نشد. سپس رضا عواضه ماشین را کنار اتوبان متوقف کرد، اما پس از پیاده شدن از خودرو و پناه بردن به منطقه‌ای در همان حوالی، توسط اصابت پهپاد هر دو به شهادت رسیدند. این حادثه در اتوبانی در شمال شهر جونیه و 15 کیلومتری شهر بیروت، از مناطق مسیحی‌نشین لبنان و به دور از درگیری‌ها اتفاق افتاد.

تشییع و آرامگاه

پیکر شهیده معصومه کرباسی در روز یکم آبان به ایران منتقل شد و در روز ششم آبان با حضور گستردۀ مردم که با در دست داشتن پرچم و نمادهای مقاومت و شعارهای مرگ بر اسرائیل و مرگ بر آمریکا خشم و نفرت خود را از استکبار جهانی و رژیم اسرائیل نشان می‌دادند، کنار شهدای حرم شاهچراغ در شیراز به خاک سپرده شد.

دیدگاه‌ها

مادر معصومه در مصاحبه‌‌ای از اهتمام دخترش به حجاب، آن هم از نوع چادر در کودکی‌اش اشاره کرد و اینکه معصومه در تربیت دینی فرزندان خود بسیار کوشا بوده است و با صبر و حوصله به تربیت آنها می‌پرداخته است. او همچنین بیان کرد که چند روز قبل از ترور، او و پدر معصومه از دخترشان خواسته‌اند که به همراه همسر و فرزندانش تا اتمام جنگ به شیراز بروند، ولی پاسخ معصومه این بود که او با ماندن کنار همسرش به مقاومت کمک می‌کند و خونش رنگین‌تر از خون فرزندان فلسطین، غزه و لبنان نیست.

معاون هنری فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس که دایی معصومه نیز است، در خاطرات خود به عشق و علاقۀ معصومه و همسرش به زبان فارسی اشاره کرد و اینکه معصومه، لبنانی‌ها را به فراگیری زبان فارسی تشویق می‌کرد و معتقد بود زبان فارسی زبان انقلاب و جمهوری اسلامی است. این زوج در فعالیت‌ها و برنامه‌های فرهنگی ایران در لبنان داوطلبانه و بدون هیچ چشمداشتی شرکت می‌کردند.

معصومه کرباسی به پدر نیز گفته بود که می‌خواهد با فردی ازدواج کند که موجب رشد او در زندگی شود و به همین دلیل رضا عواضه را انتخاب کرد و با وجود هشدار‌های پدرش مبنی بر اینکه لبنان یک منطقه جنگی است، به لبنان رفت و تا آخرین لحظۀ عمرش از همسرش جدا نشد و همیشه همراه او بود. معصومه کرباسی بارها به اطرافیان خود گفته بود که حاضر است در راه اسلام و مقاومت فرزندانش را هم تقدیم کند و در این راه از چیزی نخواهد ترسید و خودش نیز همیشه آرزوی شهادت داشت.

واکنش‌ها

سفارت ایران در بیروت با محکوم کردن این عمل وحشیانۀ صهیونیست‌ها که شهروندان بی‌دفاع را مورد هدف قرار می‌دهند، از مجامع بین‌المللی خواستار اقدام مؤثری در این زمینه شد.

معاون امور زنان و خانوادۀ ریاست جمهوری اسلامی ایران با گفتن تسلیت به مناسبت شهادت این زوج، آن دو را نماد فداکاری و عشق به فرزندان و خانواده و نماد ایستادگی در برابر جنایت‌های آشکار رژیم صهیونیستی معرفی کرد. وی همچنین مسیر زندگی معصومه کرباسی را نشانۀ عزم و ارادۀ زنان مقاومت معرفی کرد که با صبر زینبی خود ظالمان را رسوا می‌کنند و امید به آینده را برای دیگران به یادگار می‌گذارند.

پس از انتشار فیلم ترور این زوج در فضای مجازی، با دادن لقب «زوج نخبه» آنها را نماد ایستادگی و مقاومت در برابر صهیونیست‌ها برشمردند.

پدر معصومه کرباسی از بابت برگرداندن امانت الهی به صاحبش شاکر خداوند بود و آرزو کرد که امام زمان، حضرت زهرا و سایر ائمه این هدیه او را قبول کنند.

مادر شهید عواضه نیز زندگی این زوج را متفاوت و خاص خواند و به شجاعت و صبر معصومه در زندگی آنها که مانند نیروهای مقاومت بود، اشاره کرد. فیلم عروسی این زوج بعد از شهادت‌شان در فضای مجازی منتشر شد که بسیار ساده و مؤمنانه برگزار شده بود.

در دیدار خانوادۀ شهید معصومه کرباسی و رضا عواضه با آیت‌الله خامنه‌ای که در دوم آبان 1403ش صورت گرفت، دختر ده‌سالۀ آنها با نامه‌ای که با زبان کودکانه و خطی عربی‌فارسی نوشته شده بود از رهبر انقلاب یک انگشتر، یک قرآن، یک جانماز به‌همراه مهر و تسبیح، یک دفتر و قلم و یک چادر خواسته بود و در آخر نیز از وی برای پدر و مادر شهیدش طلب دعا کرده بود. آیت‌الله خامنه‌ای نیز با ملاطفت خاصی با وی برخورد کرد و به همراهان خود تأکید کرد که تمام خواسته‌های زهرا را مهیا کنند و این قضیه بسیار مورد توجه کاربران در فضای مجازی قرار گرفت. در همین دیدار مهدی عواضه پسر بزرگ این زوج شهید نیز جریان شهادت پدر و مادرش را برای آیت‌الله خامنه‌ای تعریف کرد و در آخر با قرائت آیۀ «لا یُکَلِّفُ اللهُ نَفساً اِلّا وُسعَها» بیان کرد که قطعا خداوند متعال این توانمندی را در ما دیده است که ما را به این امتحان بزرگ مبتلا کرده است. صاحب‌نظران، بیان این مفاهیم عمیق را نشانگر تعالی روحانیِ او و تربیت صحیح او توسط پدر و مادرش دانسته‌اند. وی همچنین از آیت‌الله خامنه‌ای درخواست دعا برای تمام رزمندگان لبنان را داشت.

تصویرپردازی

شهادت این زوج که دست در دست یکدیگر به‌سوی خدا شتافتند، میان اهالی ادب، فرهنگ و هنر بازتاب‌هایی را به‌دنبال داشت؛ از جمله شعر نغمه مستشار نظامی که در اشعار خود لحظات آخرین این زوج را به تصویر کشیده است:

'

مصرع عاشقانه‌ای بودم

با تو یک بیت ماندگار شدم

دست در دست هم به‌سوی بهشت

در کنار تو رستگار شدم

لحن بیروت و لهجۀ شیراز

قصه‌ عشق می‌شود آغاز

همسفر تا بهشت، هم‌پیمان

دو کبوتر، دو یارِ هم‌پرواز

روزهایِ قشنگِ هم‌درسی

خاطرات غروب دانشگاه

هم‌قدم تا کتابخانۀ شهر

صحبت از عشق و آرمان در راه

گفته بودی که راه آسان نیست

گفته بودم که خوب می‌دانم

سخت و آسان، کنار تو هستم

با تو در این مسیر می‌مانم

داغ غزه دل مرا لرزاند

اشک‌های تو نیز جاری شد

عزم کردیم یارشان باشیم

حال و احوال‌مان بهاری شد

این جهان جای کوچکی است رضا

کاش می‌شد به عرش سر بزنیم

راست گفتی، قبول معصومه

دوست داری چگونه پر بزنیم؟

دست در دست هم به‌سوی بهشت

غزل عاشقانه من و توست

پنج بیت زلال و پاک و نجیب

نور فردای خانه من و توست

بازگشتم به خانه می‌بینی

شکر مادر، به سر رسیده فراق

می‌شناسم رواق و ایوان را

السلامُ علیک شاه چراغ

منابع

• قرآن کریم.
• «آرزو ماند و به آرزویش رسید»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 30 مهر 1403ش.
• «از محبت تا شهادت؛ داستان زندگی معصومه کرباسی در شعر نغمه مستشار نظامی»، اقتصاد آنلاین، تاریخ درج مطلب: 3 آبان 1403ش.
• «بانوی ایرانی مقیم لبنان به شهادت رسید/خواستار اقدام عملی مجامع بین‌المللی هستیم»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 29 مهر 1403ش.
• «بدرقه پیکر شهیده معصومه کرباسی در معراج شهدا»، وب‌سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: 2 آبان 1403ش.
• «پرونده ویژه ترور شهید رضا عواضه و شهیده معصومه کرباسی»، وب‌سایت آپارات، تاریخ بازدید: 9 آبان 1403ش.
• «پیکر شهیده معصومه کرباسی وارد تهران شد»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 1 آبان 1403ش.
• «درباره شهیده معصومه کرباسی، از شیراز تا لبنان»، وب‌سایت جهان‌نیوز، تاریخ درج مطلب: 1 آبان 1403ش.
• «دیدار خانواده شهیدان معصومه کرباسی و رضا عواضه با رهبر انقلاب»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: 3 آبان 1403ش.
• «شهیده معصومه کرباسی اولین زن ایرانی شهید راه قدس!»، وب‌سایت آپارات، تاریخ بازدید: 9 آبان 1403ش.
• «شهیده معصومه کرباسی کیست؟+فیلم»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 1 آبان 1403ش.
• «روایتی از عشق شهید «عواضه» به ایران و زبان فارسی»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 1 آبان 1403ش.
• «لحظات ترور مرد لبنانی و همسر ایرانی‌اش از 9 زاویه»، وب‌سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: 29 مهر 1403ش.
• «ماجرای نامه‌ای که دختر خردسال شهید معصومه کرباسی به رهبر انقلاب نوشت»، وب‌سایت آپارات، تاریخ بازدید: 11 آبان 1403ش.
• «مراسم تشییع پیکر شهیده راه قدس معصومه کرباسی و حجت‌الاسلام صباحی در استان فارس»، خبرگزاری دانشجو، تاریخ درج مطلب: 6 آبان 1403ش.
• «مراسم عروسی شهید عواضه و شهیده معصومه کرباسی»، وب‌سایت آپارات، تاریخ بازدید: 11 آبان 1403ش.
• «معرفی معصومه (آرزو) کرباسی»، وب‌سایت ویدائومگ، تاریخ درج مطلب: 5 آبان 1403ش.
• «معصومه کرباسی نخستین بانوی ایرانی شهید راه قدس کیست؟»، وب‌سایت شبکه العالم، تاریخ درج مطلب: 6 آبان 1403ش.
• «معصومه کرباسی»، وب‌سایت تابناک، تاریخ به‌روزرسانی: 9 آبان 1403ش.