فاطمه اسدی
فاطمه اسدی؛ اولین بانوی شهیده تفحص‌شده در ایران
ولادت
فاطمه اسدی فرزند علی و آمنه در مرداد ۱۳۳۹ش در روستای باقرآباد از توابع شهرستان دیواندره متولد شد.[۱] شرایط سخت زندگی باعث شد تا از همان دوران کودکی در کنار کار در منزل، کمک‌کار پدر در مزرعه باشد. سال 1357ش با شاه‌محمد محمودی ازدواج کرد. شاه‌محمد، مقنّی (چاه‌کن) بود. ثمره ازدواج آنها، دو فرزند به نام‌های کشور و بهاءالدین بود.
اسارت همسر
در سال‌های آغازین پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بسیاری از گروه‌ها با تحریک دشمن به ایجاد ناامنی در کشور اقدام می‌کردند. شاه‌محمد نیز که به درخواست سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و جهاد سازندگی، چند حلقه چاه برای تأمین آب روستای حسین‌آباد حفر کرده بود توسط یکی از این گروه‌های مخالف و به جرم همکاری با انقلاب اسلامی دستگیر شد.[۲] او را به پنج سال حبس محکوم نموده و به زندان دوله‌تو در شمال غربی سردشت بردند. این زندان در اختیار حزب دموکرات کردستان ایران بود و صدها زندانی طرفدار انقلاب از سپاه، ارتش، ژاندارمری، جهاد سازندگی و پیشمرگان کرد مسلمان با شرایط نامناسب و خارج از نظارت صلیب سرخ یا هلال‌احمر در آن نگهداری می‌شدند.
عشق و وفاداری به خانواده
فاطمه پس از اسارت شاه‌محمد، برای صیانت از خانواده و به عشق همسرش، با شجاعت به روستای نرگسله که شوهرش در آن زندانی بود، سفر کرد تا شاید بتواند برای آزادی وی کاری انجام دهد. دخترش کشور، سه‌ساله بود و پسرش بهاءالدین، شیرخواره، او چندین بار به روستای نرگسله رفت و آزادی همسرش را طلب کرد. گروهک برای آزادی شاه‌محمد، پول هنگفتی مطالبه کرد. این همسر و مادر فداکار با حراج هر آنچه داشت، از زمین و گوسفند گرفته تا وسایل خانه و با رو انداختن به آشنایان، این پول را فراهم کرد.
فاطمه، از اسارت تا شهادت
فاطمه در هشتم شهریور 1361ش همراه با پول برای آزادی همسرش، راهی پایگاه گروهک مخالف شد؛ اما پس از تحویل پول، خبری از آزادی همسرش نبود. فاطمه با فریادهایی که همه ساکنان روستا می‌شنیدند علیه اعضای گروهک شورید و آنان را مزدور، اجنبی و فاسد خواند. او که از یک‌سو نگران همسرش و از سوی دیگر نگران سرنوشت دو فرزندش بود، خود نیز اسیر ضدانقلاب شد. اعضای گروهک دموکرات همان لحظه حکم اعدام وی را صادر کردند، اما پیش از اعدام، چندین روز به‌شدت شکنجه شد. سرانجام با وعده آزادی، او را همراه یک بسیجی همدانی، با بدن زخمی به ارتفاعات دو هزار و ششصد متری چهل‌چشمه دیواندره بردند. در ارتفاعات این کوه از آنها خواستند که برای خودشان قبر بکنند. سپس، آنها را از کمر به پایین تیرباران کردند.[۳] ناله‌های فاطمه در آن شب و روز، مردمان روستای اطراف را برای کمک به او به تکاپو انداخت، ولی با پیکر بی‌جان و در خون‌خفته آنها روبه‌رو شدند و اهالی روستا همان‌جا آنها را دفن کردند.[۴] فاطمه اسدی یکی از 13 زن شهیده پیشمرگ مسلمان کرد و یکی از 564 زن شهیده در استان کردستان است.[۵] بهاءالدین پسر شیرخواره او نیز به‌دلیل بی‌سرپرستی و عدم رسیدگی، خیلی زود از دنیا رفت.
آزادی شاه‌محمد
شاه‌محمد پس از سپری کردن پنج سال محکومیت خود در زندان‌های گروهک، آزاد شد. وی از ماجرای شهادت فاطمه بی‌اطلاع بود. وقتی از سرگذشت تلخ همسر و فرزندش آگاه شد خیلی از روستاهای اطراف را گشت، اما هیچ نشانی از پیکر همسرش پیدا نکرد. سرانجام در سال 1372ش، فاطمه اسدی به‌عنوان شهیده جاویدالاثر اعلام شد و شاه‌محمد نیز در لیست آزادگان استان کردستان قرار گرفت.[۶]
شاه‌محمد، شهید سلامت
با شیوع ویروس کرونا در سال 1398ش، کارکنان بیمارستان‌ها در خط مقدم رویارویی با اين بيماری قرار گرفتند. شاه‌محمد محمودی که از کارکنان بیمارستان بعثت سنندج بود با ابتلا به این ویروس در 21 مهر 1400ش به‌عنوان پنجمین شهید راه سلامت استان کردستان به همسر شهیدش پیوست.[۷]
بازگشت پیکر فاطمه
با وجود گزارش‌های محلی درباره وجود پیکر چند شهید در کوه‌های چهل‌چشمه، ناهمواری و سختی راه، امکان اقدام مؤثر برای جستجو را سلب کرده بود؛ اما با احداث راه جدید، امکان تفحص و انتقال ماشین‌آلات، فراهم شد.[۸] پیکر فاطمه اسدی پس از ۳۷ سال، سرانجام در 17 آبان 1400ش در کوه‌های چهل‌چشمه دیواندره به‌عنوان اولین شهیده تفحص شده کشور، ثبت شد.[۹] این شهیده، ابتدا در مشهد و قم بر گرد حرم امام رضا و مزار فاطمه معصومه طواف داده شد و سپس پیکر او به تهران منتقل شد تا در کنار وی، مراسم تجدید پیمان با آرمان‌های شهدا برگزار شود.
تشییع و تدفین
پیکر فاطمه اسدی روز یکشنبه ۲۳ آبان 1400ش در استان کرمانشاه با حضور گسترده مردم تشییع شد. دختر فاطمه اسدی، فرمانده سپاه کردستان و زینب سلیمانی فرزند سپهبد قاسم سلیمانی در این مراسم سخنرانی کردند. همچنین نماز میت با حضور برادران و خواهران سنی و شیعه به امامت ماموستا فایق رستمی، امام‌جمعه سنندج، برگزار شد، سپس پیکر وی در مرقد بی‌بی‌هاجر خاتون، خواهر امام رضا، در محله سرتپوله شهر سنندج به خاک سپرده شد.[۱۰] برای یادبود این بانوی مجاهد کُرد، میدان امام رضا تا بلوار مرزبانان سنندج، که ابتدای راه دسترسی به منطقه تفحص پیکر او است، به‌عنوان بلوار «شهیده فاطمه اسدی» نام‌گذاری شد.[۱۱]
قاتل فاطمه اسدی
بر اساس گزارش‌ها و شواهد تاریخی، مسئول اصلی قتل فاطمه اسدی، مصطفی هجری سرکرده حزب منحله دموکرات است که موارد مشابه نیز در پرونده او وجود دارد.[۱۲]
پانویس
- ↑ «مصاحبه با همسرشهيده فاطمه اسدي»، وب سایت نوید شهادت، تاریخ درج مطلب، 22 آبان 1397ش.
- ↑ «گویی بار دیگر ستون خانه مان محکم شد»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب، 13 آبان 1400ش.
- ↑ «تفحص پیکر فاطمه اسدی»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 23 آبان 1400ش.
- ↑ «تفحص پیکر فاطمه اسدی»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 23 آبان 1400ش.
- ↑ «کنگره 5400 شهید کردستان»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب، 28 خرداد 1398ش.
- ↑ «تفحص پیکر فاطمه اسدی»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 23 آبان 1400ش.
- ↑ «پنجمین مدافع سلامت کردستان آسمانی شد»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 21 مهر 1400ش.
- ↑ «تفحص پیکر فاطمه اسدی»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 23 آبان 1400ش.
- ↑ «پایان فراق 37 ساله»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 25 آبان 1400ش.
- ↑ «پایان فراق 37 ساله»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 25 آبان 1400ش.
- ↑ «بلوار مزین به نام شهیده فاطمه اسدی»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 27 آبان 1400ش.
- ↑ «قاتل شهیده «فاطمه اسدی» را بهتر بشناسید»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 25 آبان 1400ش.
منابع
- «بلوار مزین به نام شهیده فاطمه اسدی»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 27 آبان 1400ش.
- «پایان فراق 37 ساله»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 25 آبان 1400ش.
- «پنجمین مدافع سلامت کردستان آسمانی شد»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 21 مهر 1400ش.
- «تفحص پیکر فاطمه اسدی»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 23 آبان 1400ش.
- «قاتل شهیده «فاطمه اسدی» را بهتر بشناسید»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 25 آبان 1400ش.
- «کنگره 5400 شهید کردستان»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 28 خرداد 1398ش.
- «گویی بار دیگر ستون خانه‌مان محکم شد»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب:13 آبان 1400ش.
- «مصاحبه با همسر شهيده فاطمه اسدي»، وب‌سایت نوید شهادت، تاریخ درج مطلب: 22 آبان 1397ش.