امیلی گارث ویت

امیلی گارث‌ویت عکاس انگلیسی در حرم امام حسین

امیلی گارث ویت؛ عکاس بریتانیایی که پیاده‌روی اربعین را نقطه عطف معناگرایی در زندگی خود می‌داند.

امیلی گارث ویت (Emily Garthwaite)، بانوی عکاس انگلیسی است که در بیست‌وپنج سالگی، آیین پیاده‌روی اربعین را با سفر به کشور عراق، تجربه کرد. او دستاوردهای این گردشگری معناگرا را در فضای مجازی به اشتراک گذاشت. اثرپذیری احساسی و عاطفی امیلی از این رویداد و نیز اشک‌های او هنگام حضور در حرم امام حسین با واکنش مثبت مخاطبان جهانی وی در فضای مجازی روبرو شد و آنها را با بزرگ‌ترین گردهمایی مذهبی در جهان، آشنا کرد.

علاقمندی به عکاسی

امیلی در نوجوانی، شاهد یک صحنه آتش‌سوزی در جنگل نزدیک به محل سکونت خود در جنوب‌شرق انگلستان بود؛ او با دوربین عکاسی مادرش، از صحنه آتش‌سوزی عکس گرفت و آن را در یک روزنامه محلی، منتشر کرد. وی با این تجربۀ موفق، علاقمندی به عکاسی را در وجود خود کشف کرد. انتشار اینستاگرامی دستاوردهای این عکاس جوان بریتانیایی از سفر به نقاط مختلف جهان، موجب شد که در نوامبر سال 2017م به همکاری در تولید یک فیلم مستند، دعوت شود و به‌عنوان یک عکاس غیرمسلمان اروپایی و ناآشنا با مناسک پیاده‌روی اربعین، محور قصه قرار بگیرد و پیامدها و تأثیرات آن را به نمایش بگذارد. یک آمریکایی نیز برای مشارکت در این مستند، انتخاب شده بود، اما قوانین محدودکنندۀ آمریکا نسبت به مسلمانان در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ، مانع حضور او در این مستند شد. امیلی، مشارکت در تولید این مستند را بسیار دل‌چسب و پرهیجان توصیف کرده است به‌گونه‌ای که تصمیم می‌گیرد تا سال بعد، خود مستقلا حضور در مراسم پیاده‌روی اربعین را تجربه کند.

آیین پیاده‌روی اربعین از دریچه دوربین امیلی گارث ویت، عکاس انگلیسی

آیین پیاده‌روی اربعین

پیاده‌روی اربعین، امروزه بزرگ‌ترین رویداد شیعی در جهان شناخته می‌شود. این مراسم که در پیشینۀ صدها سالۀ خود با فراز و فرود بسیاری روبرو بوده است، از سال ۲۰۱۴م، به بزرگ‌ترین پیمایش مذهبی و گردهمایی آیینی سالانه در جهان تبدیل شده است. آیین پیاده‌روی اربعین با محوریت شیعیان و با مشارکت گروه‌هایی از پیروان سایر ادیان و اهل‌سنت برگزار می‌شود. این رویداد مذهبی و آیینی، بسیاری از مؤلفه‌های تفاوت‌آفرین، مانند ملیت، قومیت، طبقه و جنسیت را تحت تأثیر قرار داده و مشارکت‌کنندگان فراتر از این ویژگی‌های تمایزبخش، به وحدت و یک‌پارچگی می‌رسند. در این مراسم مذهبی، ویژگی‌هایی مانند زن و مرد بودن یا ایرانی و عراقی بودن و یا فقیر و غنی بودن، ذیل علاقمندی به آرمان امام حسین و ارزش‌های واقعۀ کربلا، کم‌رنگ می‌شود.

تجربه حضور در حرم امام حسین

تجربه حضور امیلی گارث‌ویت در حرم امام حسین و مراسم پیاده‌روی اربعین

در مستندی که با حضور امیلی گارث ویت درباره پیاده‌روی اربعین ساخته شده، وی در پایان مسیر پیاده‌روی و هنگام حضور در حرم امام حسین، به‌شدت منقلب شده و اشک از دیدگان او جاری می‌شود. او در توصیف این لحظات می‌گوید که شب قبل از اربعین به کربلا رسیده بودیم و از همان شب، برای اولین بار خدا را در بهترین حالت ممکن، حس ‌کردم و فردای آن شب، تمام ذرات وجودم در آن مراسم معنوی، تحت تأثیر قرار گرفته بود.

حرم امام حسین از دریچه دوربین امیلی گارث‌ویت در مراسم پیاده‌روی اربعین سال 1397ش

در آن لحظات من هیچ فرقی با شیعیان سوگوار امام حسین نداشتم و همانند آنان منقلب شده و اشک می‌ریختم. همه کسانی که در جوار حرم امام حسین بودند یک حس مشترک را تجربه می‌کردند؛ هیچ‌کس در برابر بازنمایی خودِ واقعی و معناگرای خویش، مقاومت نمی‌کرد و حتی مردان با همه سرسختی، در این تجربه مشترک به آسانی اشک می‌ریختند. امیلی در توصیف آن لحظه، امام حسین و مشاهده حرم او را مظهر امید برای انسان‌های سرگشته در این دنیا می‌داند. او همچنین در توصیف حضور میلیونی زائران در حرم امام حسین، آرامش معنوی آنها را مورد توجه قرار داده و اندوهگین است که این رویداد، به‌خوبی در جهان بازنمایی نشده است؛ در حالی که از ظرفیت بسیار بالایی برای مقابله با انگاره‌های برساخته رسانه‌های غربی دربارۀ مسلمانان برخوردار است.

بازنمایی رسانه‌ای در جهان

امیلی گارث‌ویت در حرم امام حسین

امیلی گارث‌ویت بازتاب جهانی به اشتراک گذاشتن مشاهدات خویش از پیاده‌روی اربعین را بسیار هیجان‌انگیز دانسته است. وی در بازگشت به انگلستان، دستاوردهای سفر اربعینی خود را به نشریات و مراکز گوناگون رسانه‌ای ارسال کرده و تنها در سال 2018م، 17 نمایشگاه عکس در کشورهای مختلف برگزار کرده است. امیلی پس از تجربۀ پیاده‌روی اربعین، با مردم لندن در ایستگاه اتوبوس، مترو، رستوران و مانند آن، دربارۀ این تجربه گفتگو می‌کند و واکنش بسیاری از آنها را دربارۀ بی‌خبری از این رویداد فرهنگی، روایت می‌کند. او در این زمینه، مسلمانان شیعه را بیش از دیگران متعهد به این مسئولیت می‌داند که این ظرفیت شگرف فرهنگی و معنوی را به جهانیان معرفی کنند.

امیلی تا کنون چندین نمایشگاه عکس از دستاوردهای سفر اربعین، در 12 کشور از جمله آمریکا، فرانسه، ایتالیا، رومانی، هلند، انگلستان و ایران، برپا کرده است. برای او مهم است که دستاوردهای عکاسی خود از پیاده‌روی اربعین را بیشتر در کشورهای اروپایی و آمریکایی به نمایش بگذارد تا آنها با رویداد پیاده‌روی اربعین، آشنا شوند. از نظر او آیین پیاده‌روی اربعین که در این سال‌ها تا 25 میلیون انسان عاشق صلح در آن مشارکت می‌کنند، باید در کتاب رکوردهای گینس ثبت شود؛ زیرا بسیاری از مردم جهان از این رویداد به‌عنوان بزرگ‌ترین گردهمایی مذهبی در جهان، بی‌خبر هستند و مهم است که شهروندان غربی از آن به‌مثابه عامل نزدیک‌کنندۀ انسان‌ها به یکدیگر، آگاه شوند.

در غرب، دیدگاه‌های منفی به اسلام و مسلمانان، غلبه دارد. امیلی خود نیز متأثر از خبرسازی‌های رسانه‌های غربی همواره کشورهایی مانند عراق را مناطق ناامن و درگیر جنگ دائمی می‌دانسته تا جایی که در سال 2017م پس از دریافت دعوت‌نامه برای حضور در مستند مربوط به پیاده‌روی اربعین، ترس و تردید، وجودش را فراگرفته بود. این اولین بار بود که او نام اربعین را می‌شنید و با این رویداد بزرگ فرهنگی در جامعۀ مسلمان آشنا می‌شد.

نشست خبری امیلی گارث‌ویت در خبرگزاری تسنیم پیرامون تجربۀ وی از پیاده‌روی اربعین

دستاورد عکاسی امیلی گارث ویت از پیاده‌روی اربعین و اشتراک‌گذاری تجربۀ معنوی حضور وی در حرم امام حسین، برای بسیاری از مخاطبان او در شبکه‌های اجتماعی نیز جذاب و جالب توجه بوده است. در گام نخست، 30 هزار دنبال‌کننده به صفحه اینستاگرامی او افزوده شد و 50 هزار پیام دلگرم‌کننده‌ای که از سراسر جهان دریافت کرد، او را متوجه مسئولیتی کرد که از این پس بر عهده او نهاده شده است. امیلی گارث ویت پس از انتشار عکس‌های پیاده‌روی اربعین در فضای مجازی و به‌ویژه اینستاگرام، بازخوردهای مثبتی از سراسر جهان دریافت کرد که حس و پیام عکس‌ها را بسیار آشنا و سازگار با درون و فطرت خود می‌دانستند. به همین ترتیب، رسانه‌های گوناگون تلاش کردند تا با او مصاحبه کنند و تجربه مشارکت یک عکاس مسیحی ساکن لندن را با مخاطبان شبکه‌های تلویزیونی خود به اشتراک بگذارند؛ از رسانه‌ها و خبرنگاران ایرانی گرفته تا رسانه‌های فارسی‌زبانی که به مقابله با جمهوری اسلامی ایران، شهره هستند. برخی از این شبکه‌های مخالف جمهوری اسلامی مانند ایران اینترنشنال به‌مناسبت معرفی امیلی گارث ویت، ناچار به تجربه حجاب اسلامی امیلی و نیز شکوه پیاده‌روی اربعین اشاره کرده‌اند.

سفر دوم به عراق

امیلی گارث ویت در سال 1398ش نیز بار دیگر و همراه با یکی از دوستان خود در ایام پیاده‌روی اربعین به عراق سفر کرد تا به‌صورت شخصی و آزادتر به ثبت تصاویری از سفر اربعین بپردازد. او سفر دوم خود به عراق و حضور در پیاده‌روی اربعین را صمیمی‌تر می‌داند؛ دریافت ویزا برای سفر به عراق تا لحظه ورود به فرودگاه بغداد برای او میسر نشده بود؛ اما در آخرین لحظات موفق به دریافت ویزا شد. او سختی‌های پیاده‌روی از نجف تا کربلا را محملی برای درک بهتر پیام عاشورا و شهادت امام حسین و احساس نزدیکی بیشتر به خدا می‌داند که ناخودآگاه به هر مسافر این راه، دست می‌دهد. او در سفر دوم که آزادانه با زائران امام حسین همراه شده بود احساس بهتری داشته و راه‌پیمایی اربعین را برای کسی که یک‌بار آن را تجربه کرده، چنان شوق‌انگیز می‌داند که با نزدیک‌شدن اربعین بعدی، ناخودآگاه طالب مشارکت دوباره در این مراسم معنوی می‌شود.

آثار درونی پیاده‌روی اربعین

امیلی در خانواده‌ای پرورش یافته بود که با وجود بهره‌مندی از ایمان و باور به معنویت، سبک زندگی مذهبی نداشتند. پیاده‌روی اربعین در سن بیست‌وپنج سالگی برای امیلی بیدارکنندۀ حس غریبی از معناگرایی بود که فراتر از هر دین و مذهبی، می‌تواند همگان را جذب کند و به خدا متوجه سازد. او تجربه پیاده‌روی اربعین را برای خود شروعی دوباره می‌داند که بر وی بسیار اثرگذار بوده است؛ تا جایی که احساس می‌کند تمام وجود او دگرگون شده است؛ امیلی بر این باور است که پس از این تجربه، با دید بازتری به زندگی نگاه می‌کند و می‌کوشد تا درست‌تر زندگی کند و دربارۀ ایمان، جستجو و پژوهش بیشتری داشته باشد. او بعد از تجربه پیاده‌روی اربعین و سفر به کشورهای ایران و عراق، بسیار مشتاق است که زبان عربی و فارسی را یاد بگیرد و به زوایای فرهنگی و سبک زندگی مسلمانان و به‌ویژه شیعیان بیشتر آگاه شود و از آنها بابت مهمان‌نوازی و گشاده‌دستی‌شان، تشکر کند.

بخشندگی شیعیان در تکریم زائران امام حسین

ویژگی‌های اخلاقی شیعیان عراق مانند خونگرمی، بخشندگی و مهربانی آنها در پذیرایی از زائران امام حسین در مراسم پیاده‌روی اربعین برای امیلی گارث‌ویت بسیار جالب توجه بوده است. امیلی سخاوت و بخشندگی شیعیان در مراسم پیاده‌روی اربعین را این گونه تبیین می‌کند که بر خلاف مردم بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی، در این مراسم که به یادبود امام حسین برگزار می‌شود نپذیرفتن اطعام و احسان مردم موجب ناراحتی آنها می‌شود. وی این حد از بخشندگی را درس‌آموز می‌داند و در مقایسۀ جامعه اروپایی با جامعه شیعی، اقرار می‌کند که هرگاه در انگلستان فردی پشت درب خانه دیگری بیاید و تقاضای اندکی استراحت در خانۀ او را داشته باشد، هرگز این اجازه به او داده نمی‌شود؛ اما در مراسم اربعین، درب تمام خانه‌ها باز است و صاحبان خانه‌ها با اصرار، شرکت‌کنندگان در مراسم اربعین را به خانۀ خود دعوت می‌کنند و تمام وسائل و شرایط راحتی آنها را فراهم می‌کنند. این مهربانی و گشاده‌دستی در منطقه‌ای از جهان رخ می‌دهد که امروزه تهدیدهای داعش بر آن سایه افکنده، اما در روزهای منتهی به اربعین شهادت امام حسین، آیین پیاده‌روی با آرامش و امنیت چشمگیری برگزار می‌شود و جوانانی که مردانه با داعش جنگیده‌اند، با مهربانی و فروتنی در موکب‌ها به زائران خدمت می‌کنند.

امنیت و آرامش در پیاده‌روی اربعین

در این گردشگری معناگرا، حضور زائرانی از جوامع و کشورهای مختلف با دین‌ها و مذاهب گوناگون بسیار چشم‌گیر است و زائران امام حسین، با وجود ازدحام و تراکم شدید جمعیت، بسیار با ادب و متوجه حال و نیاز یکدیگر هستند. در اوج شلوغی مراسم، هیچ بیم و ترسی در چهرۀ مردم دیده نمی‌شود و همگان با آرامش خاطر به مراسم و آداب آن، توجه دارند. بر خلاف فرهنگی که در لندن دیده می‌شود در کربلا و مراسم اربعین، همگی به یکدیگر تعارف می‌کنند و دیگران را بر خود مقدم می‌دارند.

از منظر امیلی گارث ویت، اگرچه بسیاری از خبرگزاری‌های بزرگ جهان این رویداد بزرگ معنوی را بازتاب نمی‌دهند، اما پیاده‌روی اربعین برای تمام جهانیان، پیامی صلح‌طلبانه دارد که در طول تاریخ با تمام فراز و نشیب، دست‌خوش تغییر نشده است. در گذشته، فشارهای صدام و امروزه تهدیدهای گروه‌های تروریستی و جنگ‌طلب مانند داعش، نتوانسته است اربعین را از ماهیت صلح‎‌طلبانه آن دور کند. سنت اربعین چنان در فرهنگ شیعیان ریشه‌دار است و از چنان اصالتی برخوردار است که هرگز دچار لغزش و تغییر نخواهد شد و تا صدها سال برقرار خواهد ماند. امیلی آرزو می‌کند که جهانیان با پیام صلح و امنیت جهانی اربعین، بهتر آشنا شوند و مهربانی شیعیان و فرهنگ غنی آنها را بازتاب دهند. او امام حسین را نیز یک شخصیت جهانی می‌داند که می‌تواند برای همگان الگو و قابل دسترسی باشد. امیلی گارث ویث، امام حسین را یک وجود خالص می‌داند که معرف هیچ چیز منفی و بدی نیست.

کنشگری اجتماعی زنان

امیلی گارث‌ویت همراه با یک بانوی عراقی در مراسم پیاده‌روی اربعین

در پیاده‌روی اربعین، روابط انسان‌ها فراتر از معیارهای جنسیتی، برای امیلی گارث ویت بسیار جالب توجه بوده است. نقش‌آفرینی چشمگیر و حضور اجتماعی پررنگ و همراه با آزادی و امنیت زنان در این رویداد آیینی و معنوی، از ویژگی‌های جذاب عکاسی اربعین در آثار امیلی گارث ویت است؛ زنان زائری که گاه با فرزندان کوچک خود در مسیر پیاده‌روی اربعین راه می‌پویند یا زنانی که بر روی آتش برای زائران امام حسین، نان می‌پزند و دوشادوش همسران خود از زائران پذیرایی می‌کنند در عکس‌های امیلی بازنمایی شد است. حضور برجستۀ زنان در مراسم پیاده‌روی اربعین، متأثر از این دیدگاه است که انسان را در ابعادی از کنشگری اجتماعی، دارای وجهی فراتر از چارچوب جنسیتی می‌بیند و همانند مردان و زنانی که دور کعبه می‌گردند در مسیر پیاده‌روی اربعین نیز فراتر از جنسیت، به ابعاد متعالی‌تری از سبک زندگی توجه می‌شود.

امیلی گارث ویت که در پیاده‌روی اربعین با حجاب مشارکت کرده است، پوشش اسلامی را ایجادکنندۀ حسی خوشایند می‌داند که به زنان، احساس قدرت می‌دهد تا فراتر از نگاه‌های جنسیتی، خودِ واقعیِ خویش را نشان دهند. در فرهنگ غربی، زنان بر اساس بدن و ویژگی‌های ظاهری، توسط دیگران ارزیابی می‌شوند؛ اما در جامعۀ مسلمان، شخصیت واقعی زن، مورد توجه است نه بدن و ظاهر او. همچنین در غرب این‌گونه تصور می‌شود که مردان مسلمان، زنان را به پوشش اسلامی مجبور می‌کنند، اما امیلی در پیاده‌روی اربعین و گفت‌وگو با زنان مسلمان دریافت که آنها کاملا آزادانه، پوشش اسلامی را برگزیده و این انتخاب خود آنان است. امیلی حتی حضور خود را در این مراسم، نماد اعتماد جامعه مسلمان به توان‌مندی زنان در کنشگری اجتماعی دانسته و آن را می‌ستاید.

دوستی و پیوند دینی ایرانیان و عراقی‌ها

مصاحبه امیلی گارث‌ویت با یکی از شبکه‌های مخالف جمهوری اسلامی ایران دربارۀ تجربۀ پیاده‌روی اربعین

از دیدگاه امیلی گارث ویت، بر خلاف بسیاری از تصویرسازی‌های رسانه‌ای در غرب، مسلمانان ایران و عراق دارای ارتباط دینی و مذهبی ژرفی هستند که در مراسم اربعین به‌خوبی بازنمایی می‌شود. پس از تجربه جنگ خونینی که رژیم بعث عراق به فرماندهی صدام حسین بر ایران تحمیل کرد، مسلمانان دو کشور به سرعت روابط خود را ترمیم کردند و اتحاد و انسجام دینی و مذهبی خود را بازسازی کرده‎اند. خیلی از کسانی که در جنگ ایران و عراق حضور داشتند اکنون با تکیه بر رشتۀ محبت انسانی و پیوند دینی و ایمانی، در آرامش کامل با یکدیگر تعامل می‌کنند. امیلی گارث ویت در گفت‌وگو با یک شبکه تلویزیونی مخالف جمهوری اسلامی ایران با صراحت، پیوند دوستی و همکاری دو ملت ایران و عراق را پدیدۀ فرهنگی بی‌نظیری دانسته است که باید برای آن جشن گرفت.

حضور در ایران

امیلی گارث‌ویت در نمایشگاه عکس «بر آیین مسیح، در ایوان حسین» در شهر مشهد

امیلی گارث ویت در اسفند 1397ش به ایران سفر کرد. در این سفر نمایشگاه عکس او با عنوان «به‌سوی اربعین»، در تهران برپا شد. در این سفر، او چندین نشست خبری و بازدید از شهرهای مختلف ایران مانند مشهد، قم، کاشان و اصفهان را نیز در برنامه خود داشت.

امیلی در سفر به شهر مشهد و با قصد دیدن حرم امام رضا، مجموعه‌ای از عکس‌های اربعینی خود را در کتابخانه قلم این شهر با عنوان «بر آیین مسیح؛ در ایوان حسین» به نمایش گذاشت. او در پی دیداری که از شهر مشهد داشت مشاهدات خود از زیبایی‌های ایران، خوبی‌های ایرانیان و صفا و صمیمیت بانوان ایرانی و آزادی آنها در تصدی پست‌های مدیریتی و اقتصادی را در تناقض با تصویرسازی و سیاه‌نمایی رسانه‌های غربی از ایران دانست.

او تجربه ماندگار سفر به ایران را پادزهری برای اسلام‌هراسی و اخبار منفی رسانه‌های غربی دربارۀ مسلمانان، معرفی کرده است.

جستارهای وابسته

اربعین
پیاده‌روی اربعین
امام حسین

پیوند به بیرون

نشست عکاسی امیلی گارث ویت از اربعین، در خبرگزاری تسنیم، اسفند 1397ش، وب‌سایت آپارات.
مصاحبه با امیلی گارث ویت در لندن پیرامون تجربه او از سفر اربعین، وب‌سایت تلوبیون.

منابع

• آزادوار، راضیه، «روایت امیلی گارث ویت عکاس بریتانیایی از ثبت قاب هایی در مسیر راهپیمایی اربعین»، وب‌سایت روزنامه خراسان، تاریخ بازدید: 10 شهریور 1402ش.
• «امیلی گارث ویت؛ سفرنامه عاشقان حسینی»، وب‌سایت تلوبیون، تاریخ انتشار: 9 خرداد 1401ش.
• «امیلی گارتویت؛ عکاسی که عکس‌هایش روایتگر داستان‌های رمزآلود است»، وب‌سایت یورونیوز فارسی، تاریخ 30 سپتامپر 2018م.
• «امیلی گارث ویت عکاس مسیحی انگلیسی تبار: اربعین برای من شروعی دوباره بود»، وب‌سایت آپارات، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1402ش.
• «راهپیمایی اربعین از دریچه دوربین امیلی گارث‌ویت، عکاس بریتانیایی»، صفحه ایران اینترنشنال در یوتیوب، تاریخ بازدید: 9 شهریور 1402ش.
• سرچشمه، آزاده، «درباره امیلی گارث ویت، عکاس جوان انگلیسی و اشک‌های بی‌اختیارش بر ایوان حرم سیدالشهدا»، وب‌سایت شهرآرانیوز، تاریخ انتشار: 24 شهریور 1401ش.
• «عکاس مسیحی: تجربه ماندگارم در اربعین پادزهری بر اخبار منفی رسانه‌های غربی درباره مسلمانان است»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار: 8 اسفند 1397ش.
• قدیریان، عبدالحمید، «امیلی گارث ویت عکاس انگلیسی: اربعین باید در کتاب گینس ثبت جهانی شود»، وب‌سایت صراط عشق، تاریخ انتشار: 17 آذر 1397ش.
• کامیار، محدثه و داورپناه، زهرا، «مسیری فرای جنسیت: بررسی تلاقی اربعین و افق‌های جنسیتی»، وب‌سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار: 9 شهریور 1402ش.
• «نشست عکاسی اربعین با حضور ا میلی گارث ویت»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار: 8 اسفند 1397ش.