لالی انتخابی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌زندگی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۹: خط ۹:
==علائم لالی انتخابی==
==علائم لالی انتخابی==


این اختلال اغلب در سنین 3 تا 6 سال با علائم زیر رخ می‌دهد:  
این اختلال اغلب در سنین 3 تا 6 سال با علائم زیر رخ می‌دهد:
· کم‌رویی، انزوای اجتماعی و کناره‌گیری؛  
 
· مشکل در برقراری تماس چشمی؛  
# [[کم‌رویی در کودکان|کم‌رویی]]، [[انزوای اجتماعی]] و کناره‌گیری؛
· عدم تمایل به لبخند و مشکل در بیان احساسات؛  
# مشکل در برقراری تماس چشمی؛
· داشتن نگرانی بیشتر نسبت به هم‌سالان خود؛  
# عدم تمایل به لبخند و مشکل در بیان احساسات؛
· داشتن حساسیت به سروصدا و شلوغی.<ref>[http://sid.ir/paper/901093/fa باقری ‌رنانی و دیگران، «بررسی و امعان اختلال سکوت گزینشی در رویکردهای رفتاری _ حرکتی کودکان»،  1400ش، ص7.]</ref>
# داشتن نگرانی بیشتر نسبت به هم‌سالان خود؛
# داشتن حساسیت به س<ref> [https://afraclinic.com/article/73/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86 «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا.]</ref>روصدا و شلوغی.<ref>[http://sid.ir/paper/901093/fa باقری ‌رنانی و دیگران، «بررسی و امعان اختلال سکوت گزینشی در رویکردهای رفتاری _ حرکتی کودکان»،  1400ش، ص7.]</ref>


علائم رفتاری آن شامل سخن نگفتن با دیگران، عدم توانایی صحبت کردن در برابر دیگران، ناتوانی در دوست‌یابی، انجام ندادن کار‌هایی که مورد توجه قرار می‌گیرند، ناتوانی در کمک کردن و کمک گرفتن، مشکل در توجه، تمرکز و تفکر، <ref> [https://afraclinic.com/article/73/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86 «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا.]</ref> عدم توانایی سخن گفتن در موقعیت اجتماعی، خجالتی بودن و بی‌میلی به صحبت کردن است.<ref> [https://ehsanasadifard.com/2022/12/20/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-selective-mutism/ اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»،  وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.]</ref>
علائم رفتاری آن شامل سخن نگفتن با دیگران، عدم توانایی صحبت کردن در برابر دیگران، ناتوانی در دوست‌یابی، انجام ندادن کار‌هایی که مورد توجه قرار می‌گیرند، ناتوانی در کمک کردن و کمک گرفتن، مشکل در توجه، تمرکز و تفکر، <ref> [https://afraclinic.com/article/73/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86 «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا.]</ref> عدم توانایی سخن گفتن در موقعیت اجتماعی، خجالتی بودن و بی‌میلی به صحبت کردن است.<ref> [https://ehsanasadifard.com/2022/12/20/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-selective-mutism/ اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»،  وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.]</ref>


علائم جسمانی نیز شامل یخ‌زدگی، بی‌قراری پرتنش، لرزش و سرخ شدن، تعریق زیاد، معده درد و تپش قلب است.<ref> [https://afraclinic.com/article/73/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86 «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا.]</ref>
علائم جسمانی نیز شامل یخ‌زدگی، بی‌قراری پرتنش، لرزش و سرخ شدن، تعریق زیاد، معده درد و تپش قلب است.


===علائم در کودکان===
===علائم در کودکان===


معیار اصلی و اولیه، عدم توانایی سخن گفتن به‌صورت مداوم در شرایط مختلف اجتماعی است و زمانی که این علائم حداقل به مدت یک ماه در عملکرد تحصیلی و اجتماعی خلل ایجاد کند، می‌توان گفت که فرد مبتلا به اختلال لالی انتخابی است.<ref> [https://ehsanasadifard.com/2022/12/20/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-selective-mutism/ اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»،  وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.]</ref> کودکان مبتلا اغلب به‌جای سخن گفتن، از بیانات چهره و حرکات بدن استفاده می‌کنند.<ref> [https://honarehzendegi.com/post/en/Selected-tulips «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.]</ref>
معیار اصلی و اولیه، عدم توانایی سخن گفتن به‌صورت مداوم در شرایط مختلف اجتماعی است و زمانی که این علائم حداقل به مدت یک ماه در عملکرد تحصیلی و اجتماعی خلل ایجاد کند، می‌توان گفت که فرد مبتلا به اختلال لالی انتخابی است.<ref> [https://ehsanasadifard.com/2022/12/20/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-selective-mutism/ اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»،  وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.]</ref> کودکان مبتلا اغلب به‌جای سخن گفتن، از بیانات چهره و حرکات بدن استفاده می‌کنند.<ref> [https://honarehzendegi.com/post/en/Selected-tulips «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.]</ref>
خط ۲۶: خط ۲۷:
===علائم در بزرگسالان===
===علائم در بزرگسالان===


این علائم نیز در بزرگ‌سالی حداقل یک ماه ادامه دارد. این افراد در محل کار و محیط اجتماعی، عملکرد ضعیفی دارند. اغلب در فضای عمومی مانند رستوران‌ها و صحبت با افراد غریبه ترس و نگرانی دارند که منجر به انزوا و کناره‌گیری از فضای اجتماعی می‌شود.<ref> [https://ehsanasadifard.com/2022/12/20/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-selective-mutism/ اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»،  وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.]</ref> با افزایش سن، شدت اختلال سیر صعودی پیدا می‌کند که به‌تبع درمان آن نیز دشوارتر خواهد بود. این مشکلات در دوران بزرگ‌سالی به اختلالات دیگری مانند افسردگی و اضطراب اجتماعی تبدیل می‌شود.<ref> [https://honarehzendegi.com/post/en/Selected-tulips «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.]</ref>
این علائم نیز در بزرگ‌سالی حداقل یک ماه ادامه دارد. این افراد در محل کار و محیط اجتماعی، عملکرد ضعیفی دارند. اغلب در فضای عمومی مانند رستوران‌ها و صحبت با افراد غریبه ترس و نگرانی دارند که منجر به انزوا و کناره‌گیری از فضای اجتماعی می‌شود.<ref> [https://ehsanasadifard.com/2022/12/20/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-selective-mutism/ اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»،  وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.]</ref> با افزایش سن، شدت اختلال سیر صعودی پیدا می‌کند که به‌تبع درمان آن نیز دشوارتر خواهد بود. این مشکلات در دوران بزرگ‌سالی به اختلالات دیگری مانند [[افسردگی]] و اضطراب اجتماعی تبدیل می‌شود.<ref> [https://honarehzendegi.com/post/en/Selected-tulips «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.]</ref>


===علائم در نوجوانان===
===علائم در نوجوانان===
خط ۴۰: خط ۴۱:
===عوامل فردی===
===عوامل فردی===


افرادی که دارای اعتمادبه‌نفس پایینی هستند، احساس کارآمدی پایینی دارند و شکست‌های متعددی را تجربه کرده‌اند؛ این افراد، بیشتر در معرض استرس قرار گرفته و دچار افت تحصیلی می‌شوند.<ref> [https://www.migna.ir/news/24379/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA «اعتمادبه‌نفس پایین، عامل اضطراب در امتحانات»،  وب‌سایت میگنا.]</ref> همچنین ممکن است که این اختلال پس از بروز یک اتفاق ناگوار و استرس‌زا به‌وجود بیاید؛<https://honarehzendegi.com/post/en/Selected-tulips] <ref  «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.]</ref> مانند ضربه عاطفی پس از تجربه سوء رفتار، تجاوز، از دست دادن والدین، حوادث و بلایای طبیعی و گازگرفتگی حیوانات.<ref> [https://www.alimirsadeghi.com/-%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C/articleid/490/%D8%AE%D9%85%D9%88%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C «خموشی انتخابی چیست؟»،  وب‌سایت علی میرصادقی.]</ref>
افرادی که دارای [[اعتماد به نفس|اعتمادبه‌نفس]] پایینی هستند، احساس کارآمدی پایینی دارند و شکست‌های متعددی را تجربه کرده‌اند؛ این افراد، بیشتر در معرض [[استرس]] قرار گرفته و دچار افت تحصیلی می‌شوند.<ref> [https://www.migna.ir/news/24379/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA «اعتمادبه‌نفس پایین، عامل اضطراب در امتحانات»،  وب‌سایت میگنا.]</ref> همچنین ممکن است که این اختلال پس از بروز یک اتفاق ناگوار و استرس‌زا به‌وجود بیاید؛ <ref> [https://honarehzendegi.com/post/en/Selected-tulips «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.]</ref> مانند ضربه عاطفی پس از تجربه سوء رفتار، تجاوز، از دست دادن والدین، حوادث و بلایای طبیعی و گازگرفتگی حیوانات.<ref> [https://www.alimirsadeghi.com/-%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C/articleid/490/%D8%AE%D9%85%D9%88%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C «خموشی انتخابی چیست؟»،  وب‌سایت علی میرصادقی.]</ref>
 
===عوامل خانوادگی===
===عوامل خانوادگی===


سابقه خانوادگی؛ داشتن سابقه کم‌رویی بیش از حد، بیماری روانی، لالی انتخابی و اضطراب در میان اعضای خانواده می‌تواند از عوامل مهم زمینه‌ساز این اختلال برای فرد باشد.<ref> [https://anjomanmaaref.com/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%DB%8C%D8%A7-%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ درمان با گفتاردرمانی»،  وب‌سایت مرکز توانبخشی روشا.]</ref>
سابقه خانوادگی؛ داشتن سابقه کم‌رویی بیش از حد، بیماری روانی، لالی انتخابی و اضطراب در میان اعضای [[خانواده]] می‌تواند از عوامل مهم زمینه‌ساز این اختلال برای فرد باشد.<ref> [https://anjomanmaaref.com/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%DB%8C%D8%A7-%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ درمان با گفتاردرمانی»،  وب‌سایت مرکز توانبخشی روشا.]</ref>


سبک فرزندپروری؛ والدینی که از سبک حمایت‌کننده و کنترل‌کننده بیش از حد استفاده می‌کنند، کودکان خود را بیشتر در معرض ابتلا قرار می‌دهند.<ref> [https://hirbodclinic.com/selective-mutism-2/ «اختلال لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک هیربد.]</ref>
سبک فرزندپروری؛ والدینی که از سبک حمایت‌کننده و کنترل‌کننده بیش از حد استفاده می‌کنند، کودکان خود را بیشتر در معرض ابتلا قرار می‌دهند.<ref> [https://hirbodclinic.com/selective-mutism-2/ «اختلال لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک هیربد.]</ref>
خط ۵۲: خط ۵۲:
===عوامل زیستی===
===عوامل زیستی===


معمولا وجود اختلالاتی همچون اضطراب، افسردگی، اختلال اوتیسم، تاخیر در رشد، مشکلات زبان، اختلال وسواسی و اختلال هراس زمینه ابتلا به لالی انتخابی را فراهم می‌کند.<ref> [https://ehsanasadifard.com/2022/12/20/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-selective-mutism/ اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»،  وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.]</ref> حتی داشتن اختلالات شنیداری و گفتاری نیز می‌تواند سخن‌گفتن را به یک معضل استرس‌زا تبدیل کند.<ref> [https://honarehzendegi.com/post/en/Selected-tulips «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.]</ref>
معمولا وجود اختلالاتی همچون اضطراب، افسردگی، اختلال [[اوتیسم]]، تاخیر در رشد، مشکلات زبان، اختلال [[وسواس فکری|وسواسی]] و اختلال هراس زمینه ابتلا به لالی انتخابی را فراهم می‌کند.<ref> [https://ehsanasadifard.com/2022/12/20/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-selective-mutism/ اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»،  وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.]</ref> حتی داشتن اختلالات شنیداری و گفتاری نیز می‌تواند سخن‌گفتن را به یک معضل استرس‌زا تبدیل کند.<ref> [https://honarehzendegi.com/post/en/Selected-tulips «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.]</ref>


ژنتیک؛ کودکان با سابقه خانوادگی اضطراب، بیشتر مستعد ابتلا هستند.<ref> [https://drkashefizadeh.com/blog/selective-mutism/ «لالی انتخابی یا موتیسم چیست؟ علایم و راه‌های درمان آن»،  وب‌سایت دکترکاشفی‌زاده.]</ref> اکثر این کودکان علائم اضطراب، عصبانیت، گریه مکرر، بدخلقی، مشکلات خواب، انعطاف‌ناپذیری و کم‌رویی را از دوران نوزادی نشان می‌دهند.<ref> [https://iranrehab.com/%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D9%88-%D8%AF%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A2%D9%86/ «موتیسم و دلایل آن - گفتاردرمانی آنلاین - گفتاردرمانی در منزل برای کودکان»،  وب‌سایت گروه توانبخشی درمان آنلاین.]</ref>
ژنتیک؛ کودکان با سابقه خانوادگی اضطراب، بیشتر مستعد ابتلا هستند.<ref> [https://drkashefizadeh.com/blog/selective-mutism/ «لالی انتخابی یا موتیسم چیست؟ علایم و راه‌های درمان آن»،  وب‌سایت دکترکاشفی‌زاده.]</ref> اکثر این کودکان علائم اضطراب، عصبانیت، گریه مکرر، بدخلقی، مشکلات خواب، انعطاف‌ناپذیری و کم‌رویی را از دوران نوزادی نشان می‌دهند.<ref> [https://iranrehab.com/%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D9%88-%D8%AF%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A2%D9%86/ «موتیسم و دلایل آن - گفتاردرمانی آنلاین - گفتاردرمانی در منزل برای کودکان»،  وب‌سایت گروه توانبخشی درمان آنلاین.]</ref>


شرایط نامناسب دوران بارداری؛ مادرانی که در دوران بارداری در معرض استفاده از الکل، تنباکو، ماری‌جوآنا، فشار خون بالا، دیابت بارداری و عوارض درد زایمان قرار می‌گیرند، شرایط احتمال ابتلا به اختلالاتی همچون افسردگی، مشکلات اجتماعی، اختلالات جسمی، مشکلات فکری و رفتار پرخاشگرانه را در جنین به ‌وجود می‌آورند.<ref> [https://www.isna.ir/news/1400020906333/%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%AE%D8%B7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B «تاثیر منفی عوامل خطرساز دوران بارداری بر روان کودکان»،  خبرگزاری دانشجویان ایران.]</ref> استرس‌های مادر در این دوران علاوه بر عوارض جسمانی، بر فرآیند رشد و تکامل ذهنی و روانی جنین اثر سوء دارد که باعث اختلال رفتاری در کودک می‌شود.<ref> [https://fararu.com/fa/news/636848/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B9-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-% «اختلال‌های روانی شایع در دوران بارداری را بشناسید»،  خبرگزاری فرارو.]</ref>
شرایط نامناسب دوران [[بارداری]]؛ مادرانی که در دوران بارداری در معرض استفاده از الکل، تنباکو، ماری‌جوآنا، فشار خون بالا، دیابت بارداری و عوارض درد [[زایمان]] قرار می‌گیرند، شرایط احتمال ابتلا به اختلالاتی همچون افسردگی، مشکلات اجتماعی، اختلالات جسمی، مشکلات فکری و رفتار پرخاشگرانه را در جنین به ‌وجود می‌آورند.<ref> [https://www.isna.ir/news/1400020906333/%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%AE%D8%B7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B «تاثیر منفی عوامل خطرساز دوران بارداری بر روان کودکان»،  خبرگزاری دانشجویان ایران.]</ref> استرس‌های مادر در این دوران علاوه بر عوارض جسمانی، بر فرآیند رشد و تکامل ذهنی و روانی جنین اثر سوء دارد که باعث اختلال رفتاری در کودک می‌شود.<ref> [https://fararu.com/fa/news/636848/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B9-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-% «اختلال‌های روانی شایع در دوران بارداری را بشناسید»،  خبرگزاری فرارو.]</ref>


وجود الگوی بازداری اجتماعی والدین؛ والدینی که از اجتماعات و سخن گفتن اجتناب می‌کنند، الگویی برای شکل‌گیری شخصیت کم‌حرف و کم‌رو در موقعیت‌های اجتماعی برای فرزندان خود می‌شوند.<ref> [https://bornaandishan.ir/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C/ «لالی انتخابی: آشنایی با چالش‌ها و راهکارهای درمانی»،  وب‌سایت برنا‌اندیشان.]</ref>
وجود الگوی بازداری اجتماعی والدین؛ والدینی که از اجتماعات و سخن گفتن اجتناب می‌کنند، الگویی برای شکل‌گیری شخصیت کم‌حرف و کم‌رو در موقعیت‌های اجتماعی برای فرزندان خود می‌شوند.<ref> [https://bornaandishan.ir/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C/ «لالی انتخابی: آشنایی با چالش‌ها و راهکارهای درمانی»،  وب‌سایت برنا‌اندیشان.]</ref>
خط ۶۸: خط ۶۸:
===عوامل فرهنگی===
===عوامل فرهنگی===


مهاجرت؛ کودکان خانواده‌هایی که به کشور دیگر مهاجرت کرده‌اند، ممکن است که در اثر درک نکردن زبان جدید و ناتوانی در سخن گفتن دچار استرس شوند.<ref> [https://segalclinic.com/2022/11/26/%D9%85%D9%84%D8%A7%DA%A9-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5%DB%8C-%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C/ «ملاک‌های تشخیصی لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روابط پایدار سگال.]</ref>
[[مهاجرت]]؛ کودکان خانواده‌هایی که به کشور دیگر مهاجرت کرده‌اند، ممکن است که در اثر درک نکردن زبان جدید و ناتوانی در سخن گفتن دچار استرس شوند.<ref> [https://segalclinic.com/2022/11/26/%D9%85%D9%84%D8%A7%DA%A9-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5%DB%8C-%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C/ «ملاک‌های تشخیصی لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روابط پایدار سگال.]</ref>


==عوارض اختلال لالی انتخابی==
==عوارض اختلال لالی انتخابی==


کودکان مبتلا به اختلال لالی انتخابی، خصوصیاتی همچون منفی‌گرا، خجالتی، سلطه‌گر، فریب‌کار، مزاج سرسخت، کم‌رو، محافظت افراطی، حضور نداشتن در جلسات علمی و تاخیر در تکلم دارند.<ref>[https://civilica.com/doc/1604184/ دبیری، «تبیین روانشناختی لالی انتخابی در کودکان»،  1401ش، ص2.]</ref> این افراد برای مقابله با اضطراب خود از مکانیزم ناسازگاری با محیط استفاده می‌کنند. در حدود 90درصد از افراد مبتلا به اختلال لالی انتخابی، اختلال اضطراب اجتماعی نیز دیده شده است. افراد مبتلا به لالی انتخابی بیشتر در معرض ابتلا به اختلالاتی همچون اضطراب جدایی، وسواس فکری، اختلال اضطراب فراگیر، فوبیای خاص و اختلال هراس هستند.<ref> [https://iranrehab.com/%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D9%88-%D8%AF%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A2%D9%86/ «موتیسم و دلایل آن - گفتاردرمانی آنلاین - گفتاردرمانی در منزل برای کودکان»،  وب‌سایت گروه توانبخشی درمان آنلاین.]</ref> این اختلال با توجه به مشکلاتی که به همراه دارد، در صورت عدم درمان عواقب منفی مانند مشکل سخن گفتن و درک آن، کاهش عزت‌نفس و اعتماد‌به‌نفس، قلدری کردن، انزوای اجتماعی، مشکلات تحصیلی، مشکل در ارتباطات اجتماعی، مشکل در توسعه مهارت سوادآموزی و مشکل در امتحانات را در پی دارد.<ref> [https://anjomanmaaref.com/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%DB%8C%D8%A7-%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ درمان با گفتاردرمانی»،  وب‌سایت مرکز توانبخشی روشا.]</ref>
کودکان مبتلا به اختلال لالی انتخابی، خصوصیاتی همچون منفی‌گرا، خجالتی، سلطه‌گر، فریب‌کار، مزاج سرسخت، کم‌رو، محافظت افراطی، حضور نداشتن در جلسات علمی و تاخیر در تکلم دارند.<ref>[https://civilica.com/doc/1604184/ دبیری، «تبیین روانشناختی لالی انتخابی در کودکان»،  1401ش، ص2.]</ref> این افراد برای مقابله با اضطراب خود از مکانیزم ناسازگاری با محیط استفاده می‌کنند. در حدود 90درصد از افراد مبتلا به اختلال لالی انتخابی، اختلال اضطراب اجتماعی نیز دیده شده است. افراد مبتلا به لالی انتخابی بیشتر در معرض ابتلا به اختلالاتی همچون اضطراب جدایی، وسواس فکری، اختلال [[اضطراب فراگیر]]، فوبیای خاص و اختلال هراس هستند.<ref> [https://iranrehab.com/%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D9%88-%D8%AF%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A2%D9%86/ «موتیسم و دلایل آن - گفتاردرمانی آنلاین - گفتاردرمانی در منزل برای کودکان»،  وب‌سایت گروه توانبخشی درمان آنلاین.]</ref> این اختلال با توجه به مشکلاتی که به همراه دارد، در صورت عدم درمان عواقب منفی مانند مشکل سخن گفتن و درک آن، کاهش [[عزت نفس|عزت‌نفس]] و اعتماد‌به‌نفس، قلدری کردن، انزوای اجتماعی، مشکلات تحصیلی، مشکل در ارتباطات اجتماعی، مشکل در توسعه مهارت سوادآموزی و مشکل در امتحانات را در پی دارد.<ref> [https://anjomanmaaref.com/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%DB%8C%D8%A7-%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ درمان با گفتاردرمانی»،  وب‌سایت مرکز توانبخشی روشا.]</ref>


==درمان اختلال لالی انتخابی==
==درمان اختلال لالی انتخابی==
خط ۷۸: خط ۷۸:
برای درمان لالی انتخابی، ابتدا رویکرد غیر دارویی مانند درمان روان‌تحلیلی، <ref>[https://dralirezajabbari.com/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C/ جباری، «روان‌درمانی تحلیلی | اصول روان‌درمانی | انواع روان‌درمانی تحلیلی»،  وب‌سایت دکترعلیرضا جباری.]</ref> رفتاردرمانی، رویارویی و خانواده‌درمانی<ref>[https://civilica.com/doc/1604184/ دبیری، «تبیین روانشناختی لالی انتخابی در کودکان»،  1401ش، ص3.]</ref> استفاده می‌شود. زمانی که درمان غیردارویی برای اختلال جوابگو نباشد، روان‌پزشکان از دارو‌های ضداضطراب استفاده می‌کنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/403935/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%B3%D8%A8%D8%A8-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%B1%D8%A7% پیرزادی، «اختلال اضطراب جدایی: ویژگی‌ها، سبب‌شناسی و راهکارهای درمانی»،  1397ش، ص37.]</ref>
برای درمان لالی انتخابی، ابتدا رویکرد غیر دارویی مانند درمان روان‌تحلیلی، <ref>[https://dralirezajabbari.com/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C/ جباری، «روان‌درمانی تحلیلی | اصول روان‌درمانی | انواع روان‌درمانی تحلیلی»،  وب‌سایت دکترعلیرضا جباری.]</ref> رفتاردرمانی، رویارویی و خانواده‌درمانی<ref>[https://civilica.com/doc/1604184/ دبیری، «تبیین روانشناختی لالی انتخابی در کودکان»،  1401ش، ص3.]</ref> استفاده می‌شود. زمانی که درمان غیردارویی برای اختلال جوابگو نباشد، روان‌پزشکان از دارو‌های ضداضطراب استفاده می‌کنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/403935/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%B3%D8%A8%D8%A8-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%B1%D8%A7% پیرزادی، «اختلال اضطراب جدایی: ویژگی‌ها، سبب‌شناسی و راهکارهای درمانی»،  1397ش، ص37.]</ref>


درمان شناختی رفتاری؛ تمرکز این درمان بر شناخت‌های غلط و ناکارآمد است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/895831/fa فخری و دیگران، «اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کاهش علائم اضطراب کودکان»،  1396ش، ص5.]</ref> تکنیک‌های این درمان شامل حساسیت‌زدایی منظم، الگوبرداری، آموزش آرامیدگی، مواجهه با ترس، مدیریت وابستگی و خودکنترلی است. کودک با این راهبرد با شناخت افکار و ترس خود، توانایی کنترل خود را به ‌دست می‌گیرد<ref>[https://ensani.ir/fa/article/403935/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%B3%D8%A8%D8%A8-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%B1%D8%A7% پیرزادی، «اختلال اضطراب جدایی: ویژگی‌ها، سبب شناسی و راهکارهای درمانی»،  1397ش، ص37.]</ref> و از طریق افزایش اعتمادبه‌نفس و مهارت اجتماعی توان گفت‌وگو فرد ارتقا می‌یابد.<ref> [https://afraclinic.com/article/73/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86 «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا.]</ref>
'''درمان شناختی رفتاری'''؛ تمرکز این درمان بر شناخت‌های غلط و ناکارآمد است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/895831/fa فخری و دیگران، «اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کاهش علائم اضطراب کودکان»،  1396ش، ص5.]</ref> تکنیک‌های این درمان شامل حساسیت‌زدایی منظم، الگوبرداری، آموزش آرامیدگی، مواجهه با [[ترس]]، مدیریت وابستگی و خودکنترلی است. کودک با این راهبرد با شناخت افکار و ترس خود، توانایی کنترل خود را به ‌دست می‌گیرد<ref>[https://ensani.ir/fa/article/403935/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%B3%D8%A8%D8%A8-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%B1%D8%A7% پیرزادی، «اختلال اضطراب جدایی: ویژگی‌ها، سبب شناسی و راهکارهای درمانی»،  1397ش، ص37.]</ref> و از طریق افزایش اعتمادبه‌نفس و مهارت اجتماعی توان گفت‌وگو فرد ارتقا می‌یابد.<ref> [https://afraclinic.com/article/73/%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86 «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا.]</ref>


بازی‌درمانی؛ این روش به کودک کمک می‌کند که از راه مناسب، هیجانات خود را ابراز، پردازش و تنظیم کند. این روش اثرات مثبتی مانند شکستن مقاومت کودک، ایفای نقش، خیال‌پردازی، تفکر خلاق، پالایش و غلبه بر ترس‌ها دارد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/152582/fa عبد‌خدایی و صادقی اردوبادی، «بررسی میزان اضطراب جدایی کودکان و اثربخشی بازی درمانی با رویکرد رفتاری - شناختی بر کاهش آن»،  1390ش، ص52.]</ref>
'''بازی‌درمانی'''؛ این روش به کودک کمک می‌کند که از راه مناسب، هیجانات خود را ابراز، پردازش و تنظیم کند. این روش اثرات مثبتی مانند شکستن مقاومت کودک، ایفای نقش، خیال‌پردازی، تفکر خلاق، پالایش و غلبه بر ترس‌ها دارد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/152582/fa عبد‌خدایی و صادقی اردوبادی، «بررسی میزان اضطراب جدایی کودکان و اثربخشی بازی درمانی با رویکرد رفتاری - شناختی بر کاهش آن»،  1390ش، ص52.]</ref>


گفتاردرمانی؛ این درمان با توجه به مقتضیاتی مانند نیاز و شرایط کودک و خانواده‌اش از روش متفاوتی استفاده ‌می‌کند. درمان رفتاری از مهم‌ترین راهکار گفتاردرمانی است که با همکاری والدین و معلمان، تمرکز ویژه‌ای بر گفتار و زبان نشان ‌می‌دهد که باعث افزایش اعتماد‌به‌نفس، تقویت مهارت ارتباطی و درمان اختلال گفتار و زبان می‌شود.<ref> [https://roshdslp.com/%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85/ «موتیسم و نقش گفتاردرمانی در آن»،  وب‌سایت کلینیک گفتاردرمانی رشد.]</ref>
'''گفتاردرمانی'''؛ این درمان با توجه به مقتضیاتی مانند نیاز و شرایط [[کودک]] و خانواده‌اش از روش متفاوتی استفاده ‌می‌کند. درمان رفتاری از مهم‌ترین راهکار گفتاردرمانی است که با همکاری والدین و معلمان، تمرکز ویژه‌ای بر گفتار و زبان نشان ‌می‌دهد که باعث افزایش اعتماد‌به‌نفس، تقویت مهارت ارتباطی و درمان اختلال گفتار و زبان می‌شود.<ref> [https://roshdslp.com/%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85/ «موتیسم و نقش گفتاردرمانی در آن»،  وب‌سایت کلینیک گفتاردرمانی رشد.]</ref>


‌رفتاردرمانی؛ این درمان به‌صورت تدریجی و گام‌به‌گام از مراحل آسان به دشوار انجام می‌گیرد که با پاداش، فرد را به انجام تمرینات ترغیب می‌کند و باعث کاهش اضطراب در زمان صحبت کردن می‌شود.<ref>[https://raseshrehab.com/content/fa/184/selective-mutism نیک‌بخت، «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک رسش.]</ref>
‌رفتاردرمانی؛ این درمان به‌صورت تدریجی و گام‌به‌گام از مراحل آسان به دشوار انجام می‌گیرد که با پاداش، فرد را به انجام تمرینات ترغیب می‌کند و باعث کاهش اضطراب در زمان صحبت کردن می‌شود.<ref>[https://raseshrehab.com/content/fa/184/selective-mutism نیک‌بخت، «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک رسش.]</ref>


توجه به فعالیت‌بدنی؛ انجام فعالیت ورزشی به‌طور مستمر، تاثیر به‌سزایی در کسب اعتماد‌به‌نفس مطلوب، کاهش فشار روانی، افزایش احساس خودسودمندی و تقویت تمرکز دارد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/122942/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%AF%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D9%84%D8%A7%D آدم‌زاده، «بررسی تاثیر فعالیت بدنی بر درمان اختلال لالی انتخابی کودکان»،  1386ش، ص3.]</ref>
'''توجه به فعالیت‌بدنی'''؛ انجام فعالیت ورزشی به‌طور مستمر، تاثیر به‌سزایی در کسب اعتماد‌به‌نفس مطلوب، کاهش فشار روانی، افزایش احساس خودسودمندی و تقویت تمرکز دارد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/122942/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%AF%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D9%84%D8%A7%D آدم‌زاده، «بررسی تاثیر فعالیت بدنی بر درمان اختلال لالی انتخابی کودکان»،  1386ش، ص3.]</ref>


آموزش والدین؛ اعضای خانواده با توجه به فشار روانی فرزندان ناشی از به حرف آمدن، می‌توانند تکنیک‌هایی را در جهت افزایش محیط آرامش‌بخش ایجاد‌کنند که شامل منتقل نکردن نگرانی به کودک، اطمینان دادن به کودک در جهت درمان، تمرکز بر گذراندن اوقات فراغت با فرزندان، تقویت و استقبال در جهت ارتباط با دیگران، اجازه دادن به فرزندان برای سخن گفتن و ایجاد حمایت‌های محیطی برای فرد است.<ref> [https://honarehzendegi.com/post/en/Selected-tulips «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.]</ref>
'''آموزش والدین'''؛ اعضای خانواده با توجه به فشار روانی فرزندان ناشی از به حرف آمدن، می‌توانند تکنیک‌هایی را در جهت افزایش محیط آرامش‌بخش ایجاد‌کنند که شامل منتقل نکردن نگرانی به کودک، اطمینان دادن به کودک در جهت درمان، تمرکز بر گذراندن اوقات فراغت با فرزندان، تقویت و استقبال در جهت ارتباط با دیگران، اجازه دادن به فرزندان برای سخن گفتن و ایجاد حمایت‌های محیطی برای فرد است.<ref> [https://honarehzendegi.com/post/en/Selected-tulips «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۹۴: خط ۹۴:


==منابع==
==منابع==
 
*«اختلال لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک هیربد، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
*«اختلال‌های روانی شایع در دوران بارداری را بشناسید»،  خبرگزاری فرارو، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
* «اختلال لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک هیربد، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
*آدم‌زاده، فاطمه، «بررسی تاثیر فعالیت بدنی بر درمان اختلال لالی انتخابی کودکان»،  تعلیم و تربیت کودکان استثنایی، شماره 73، 1386ش.
* «اختلال‌های روانی شایع در دوران بارداری را بشناسید»،  خبرگزاری فرارو، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
*اسدی‌فرد، احسان، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»،  وب‌سایت احسان اسدی‌فرد، تاریخ درج مطلب: 29 آذر 1402ش.
* آدم‌زاده، فاطمه، «بررسی تاثیر فعالیت بدنی بر درمان اختلال لالی انتخابی کودکان»،  تعلیم و تربیت کودکان استثنایی، شماره 73، 1386ش.
*«اعتمادبه‌نفس پایین، عامل اضطراب در امتحانات»،  وب‌سایت میگنا، تاریخ درج مطلب: 14 اردیبهشت 1393ش.
* اسدی‌فرد، احسان، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»،  وب‌سایت احسان اسدی‌فرد، تاریخ درج مطلب: 29 آذر 1402ش.
*باقری ‌رنانی، بهشاد، «بررسی و امعان اختلال سکوت گزینشی در رویکردهای رفتاری _ حرکتی کودکان»،  کنفرانس بین‌المللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی، دوره 8، 1400ش.
* «اعتمادبه‌نفس پایین، عامل اضطراب در امتحانات»،  وب‌سایت میگنا، تاریخ درج مطلب: 14 اردیبهشت 1393ش.
*«بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ درمان با گفتاردرمانی»،  وب‌سایت مرکز توانبخشی روشا، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
* باقری ‌رنانی، بهشاد، «بررسی و امعان اختلال سکوت گزینشی در رویکردهای رفتاری _ حرکتی کودکان»،  کنفرانس بین‌المللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی، دوره 8، 1400ش.
*پیرزادی، حجت، «اختلال اضطراب جدایی: ویژگی‌ها، سبب‌شناسی و راهکارهای درمانی»،  تعلیم و تربیت استثنایی، شماره 4، دوره 18، 1397ش.
* «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ درمان با گفتاردرمانی»،  وب‌سایت مرکز توانبخشی روشا، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
*«تاثیر اضطراب در فرایند تحصیل»،  وب‌سایت جستار، تاریخ درج مطلب: 11 مهر 1396ش.
* پیرزادی، حجت، «اختلال اضطراب جدایی: ویژگی‌ها، سبب‌شناسی و راهکارهای درمانی»،  تعلیم و تربیت استثنایی، شماره 4، دوره 18، 1397ش.
*«تاثیر منفی عوامل خطرساز دوران بارداری بر روان کودکان»،  خبرگزاری دانشجویان ایران، تاریخ درج مطلب: 9 اردیبهشت 1400ش.
* «تاثیر اضطراب در فرایند تحصیل»،  وب‌سایت جستار، تاریخ درج مطلب: 11 مهر 1396ش.
*جباری، علیرضا، «روان‌درمانی تحلیلی | اصول روان‌درمانی | انواع روان‌درمانی تحلیلی»،  وب‌سایت دکتر علیرضا جباری، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
* «تاثیر منفی عوامل خطرساز دوران بارداری بر روان کودکان»،  خبرگزاری دانشجویان ایران، تاریخ درج مطلب: 9 اردیبهشت 1400ش.
*حسین‌پور، سید روح‌الله، «کارکردهای حمایتی خانواده»،  وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 13 اردیبهشت 1397ش.
* جباری، علیرضا، «روان‌درمانی تحلیلی | اصول روان‌درمانی | انواع روان‌درمانی تحلیلی»،  وب‌سایت دکتر علیرضا جباری، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
*«خموشی انتخابی چیست؟»،  وب‌سایت علی میرصادقی، تاریخ درج مطلب: 23 مهر 1399ش.
* حسین‌پور، سید روح‌الله، «کارکردهای حمایتی خانواده»،  وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 13 اردیبهشت 1397ش.
*دبیری، فاطمه، «تبیین روانشناختی لالی انتخابی در کودکان»،  کنگره علمی دانشجویان روانشناسی، علوم تربیتی و مشاوره، 1401ش.
* «خموشی انتخابی چیست؟»،  وب‌سایت علی میرصادقی، تاریخ درج مطلب: 23 مهر 1399ش.
*شهدوست، نیلوفر، «سندرم لالی انتخابی یا موتیسم؛ همیشه سکوت نشانه رضایت نیست»،  مجله سلامت دکتر دکتر، تاریخ درج مطلب: 4 اردیبهشت 1402ش.
* دبیری، فاطمه، «تبیین روانشناختی لالی انتخابی در کودکان»،  کنگره علمی دانشجویان روانشناسی، علوم تربیتی و مشاوره، 1401ش.
*شهریاری، «بررسی شیوع اختلال لالی انتخابی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهرستان همدان»،  وب‌سایت کلینیک گفتاردرمانی یوسف‌آباد، تاریخ درج مطلب: 27 آبان 1397ش.
* شهدوست، نیلوفر، «سندرم لالی انتخابی یا موتیسم؛ همیشه سکوت نشانه رضایت نیست»،  مجله سلامت دکتر دکتر، تاریخ درج مطلب: 4 اردیبهشت 1402ش.
*عبدخدایی، محمدسعید و صادقی اردوبادی، آفرین، «بررسی میزان اضطراب جدایی کودکان و اثربخشی بازی درمانی با رویکرد رفتاری - شناختی بر کاهش آن»،  نشریه روان‌شناسی بالینی، شماره 4، دوره 3، 1390ش.
* شهریاری، «بررسی شیوع اختلال لالی انتخابی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهرستان همدان»،  وب‌سایت کلینیک گفتاردرمانی یوسف‌آباد، تاریخ درج مطلب: 27 آبان 1397ش.
*فخری، محمدکاظم و دیگران، «اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کاهش علائم اضطراب کودکان»،  کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی، علوم تربیتی و رفتاری، دوره 2، 1396ش.
* عبدخدایی، محمدسعید و صادقی اردوبادی، آفرین، «بررسی میزان اضطراب جدایی کودکان و اثربخشی بازی درمانی با رویکرد رفتاری - شناختی بر کاهش آن»،  نشریه روان‌شناسی بالینی، شماره 4، دوره 3، 1390ش.
*«لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
* فخری، محمدکاظم و دیگران، «اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کاهش علائم اضطراب کودکان»،  کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی، علوم تربیتی و رفتاری، دوره 2، 1396ش.
*«لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا، تاریخ درج مطلب: 22 خرداد 1400ش.
* «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»،  وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
*«لالی انتخابی یا موتیسم چیست؟ علایم و راه‌های درمان آن»،  وب‌سایت دکتر کاشفی‌زاده، تاریخ درج مطلب: 1 اسفند 1402ش.
* «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا، تاریخ درج مطلب: 22 خرداد 1400ش.
*«لالی انتخابی: آشنایی با چالش‌ها و راهکارهای درمانی»،  وب‌سایت برنا‌اندیشان، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
* «لالی انتخابی یا موتیسم چیست؟ علایم و راه‌های درمان آن»،  وب‌سایت دکتر کاشفی‌زاده، تاریخ درج مطلب: 1 اسفند 1402ش.
*«ملاک‌های تشخیصی لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روابط پایدار سگال، تاریخ درج مطلب: 5 آذر 1401ش.
* «لالی انتخابی: آشنایی با چالش‌ها و راهکارهای درمانی»،  وب‌سایت برنا‌اندیشان، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
*«موتیسم و دلایل آن - گفتاردرمانی آنلاین - گفتاردرمانی در منزل برای کودکان»،  وب‌سایت گروه توانبخشی درمان آنلاین، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
* «ملاک‌های تشخیصی لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک روابط پایدار سگال، تاریخ درج مطلب: 5 آذر 1401ش.
*«موتیسم و نقش گفتاردرمانی در آن»،  وب‌سایت کلینیک گفتاردرمانی رشد، تاریخ درج مطلب: 17 مهر 1398ش.
* «موتیسم و دلایل آن - گفتاردرمانی آنلاین - گفتاردرمانی در منزل برای کودکان»،  وب‌سایت گروه توانبخشی درمان آنلاین، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
*نیک‌بخت، داریوش، «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک رسش، تاریخ درج مطلب: 9 دی 1399ش.
* «موتیسم و نقش گفتاردرمانی در آن»،  وب‌سایت کلینیک گفتاردرمانی رشد، تاریخ درج مطلب: 17 مهر 1398ش.
[[رده:ویکی‌زندگی]]
* نیک‌بخت، داریوش، «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی»،  وب‌سایت کلینیک رسش، تاریخ درج مطلب: 9 دی 1399ش.  
[[رده:تربیت فرزند]]
 
[[رده:روابط اجتماعی]]
زهرا حیدری
[[رده:رذائل اخلاقی]]
 
[[رده:کودکان]]
[[رده: ویکی زندگی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۱۳

لالی انتخابی؛ خودداری از صحبت‌کردن در شرایط و مکان خاص.

لالی انتخابی از اختلالات اضطرابی است که فرد با وجود توانایی در سخن گفتن، در مکان‌های اجتماعی قادر به صحبت نیست؛ این اختلال بیشتر در دانش‌آموزان دیده می‌شود و مشکلاتی را در عملکرد تحصیلی، برقراری روابط اجتماعی با همسالان، عزت‌نفس، اعتماد ‌به‌نفس و درک گفتار، به‌همراه خواهد شد.

مفهوم‌شناسی

اختلال لالی انتخابی یا موتیسم[۱] یکی از اختلالات شایع دوران کودکی است که فرد در برخی موقعیت‌های اجتماعی از سخن گفتن خودداری می‌کند. این دسته از افراد در صحبت کردن و درک زبان و اهداف دیگران توانا هستند، ولی در شرایط خاص روانی-عاطفی این توانایی را از دست می‌دهند.[۲] روان‌شناسان این حالت را اختلال لالی انتخابی نامیده‌اند و یکی از ویژگی‌های برجسته آن داشتن اضطراب اجتماعی مزمن است. گاهی افراد مبتلا به‌دلیل اینکه احتمال می‌دهند صدای آنان توسط دیگران شنیده شود، از صحبت کردن با نزدیکان نیز اجتناب می‌کنند.[۳]

علائم لالی انتخابی

این اختلال اغلب در سنین 3 تا 6 سال با علائم زیر رخ می‌دهد:

  1. کم‌رویی، انزوای اجتماعی و کناره‌گیری؛
  2. مشکل در برقراری تماس چشمی؛
  3. عدم تمایل به لبخند و مشکل در بیان احساسات؛
  4. داشتن نگرانی بیشتر نسبت به هم‌سالان خود؛
  5. داشتن حساسیت به س[۴]روصدا و شلوغی.[۵]

علائم رفتاری آن شامل سخن نگفتن با دیگران، عدم توانایی صحبت کردن در برابر دیگران، ناتوانی در دوست‌یابی، انجام ندادن کار‌هایی که مورد توجه قرار می‌گیرند، ناتوانی در کمک کردن و کمک گرفتن، مشکل در توجه، تمرکز و تفکر، [۶] عدم توانایی سخن گفتن در موقعیت اجتماعی، خجالتی بودن و بی‌میلی به صحبت کردن است.[۷]

علائم جسمانی نیز شامل یخ‌زدگی، بی‌قراری پرتنش، لرزش و سرخ شدن، تعریق زیاد، معده درد و تپش قلب است.

علائم در کودکان

معیار اصلی و اولیه، عدم توانایی سخن گفتن به‌صورت مداوم در شرایط مختلف اجتماعی است و زمانی که این علائم حداقل به مدت یک ماه در عملکرد تحصیلی و اجتماعی خلل ایجاد کند، می‌توان گفت که فرد مبتلا به اختلال لالی انتخابی است.[۸] کودکان مبتلا اغلب به‌جای سخن گفتن، از بیانات چهره و حرکات بدن استفاده می‌کنند.[۹]

علائم در بزرگسالان

این علائم نیز در بزرگ‌سالی حداقل یک ماه ادامه دارد. این افراد در محل کار و محیط اجتماعی، عملکرد ضعیفی دارند. اغلب در فضای عمومی مانند رستوران‌ها و صحبت با افراد غریبه ترس و نگرانی دارند که منجر به انزوا و کناره‌گیری از فضای اجتماعی می‌شود.[۱۰] با افزایش سن، شدت اختلال سیر صعودی پیدا می‌کند که به‌تبع درمان آن نیز دشوارتر خواهد بود. این مشکلات در دوران بزرگ‌سالی به اختلالات دیگری مانند افسردگی و اضطراب اجتماعی تبدیل می‌شود.[۱۱]

علائم در نوجوانان

امکان ابتلا به این اختلال در نوجوانان نیز وجود دارد؛ با این تفاوت که افراد در زمینه تکلم اختلالی ندارند؛ ولی ترس شدیدی از حیث صحبت کردن در میان هم‌سالان و دوستان در محیط مدرسه دارند.[۱۲]

شیوع اختلال لالی انتخابی

حدود یک درصد افراد، مبتلا به لالی انتخابی هستند[۱۳] که احتمال ابتلای کودکان نسبت به نوجوانان و بزرگ‌سالان بیشتر است.[۱۴]براساس پژوهش صورت گرفته در سال 1392ش در شهر همدان از میان 40600 دانش‌آموز، حدود 40 نفر مبتلا به اختلال لالی انتخابی بودند.[۱۵]

عوامل اختلال لالی انتخابی

عوامل فردی

افرادی که دارای اعتمادبه‌نفس پایینی هستند، احساس کارآمدی پایینی دارند و شکست‌های متعددی را تجربه کرده‌اند؛ این افراد، بیشتر در معرض استرس قرار گرفته و دچار افت تحصیلی می‌شوند.[۱۶] همچنین ممکن است که این اختلال پس از بروز یک اتفاق ناگوار و استرس‌زا به‌وجود بیاید؛ [۱۷] مانند ضربه عاطفی پس از تجربه سوء رفتار، تجاوز، از دست دادن والدین، حوادث و بلایای طبیعی و گازگرفتگی حیوانات.[۱۸]

عوامل خانوادگی

سابقه خانوادگی؛ داشتن سابقه کم‌رویی بیش از حد، بیماری روانی، لالی انتخابی و اضطراب در میان اعضای خانواده می‌تواند از عوامل مهم زمینه‌ساز این اختلال برای فرد باشد.[۱۹]

سبک فرزندپروری؛ والدینی که از سبک حمایت‌کننده و کنترل‌کننده بیش از حد استفاده می‌کنند، کودکان خود را بیشتر در معرض ابتلا قرار می‌دهند.[۲۰]

عدم حمایت خانواده؛ براساس دیدگاه جامعه‌شناسان، خانواده در جوامع صنعتی اغلب کارکرد‌های حمایتی خود را نسبت به جوامع سنتی از دست داده و موجب افزایش اضطراب در افراد شده است.[۲۱]

عوامل زیستی

معمولا وجود اختلالاتی همچون اضطراب، افسردگی، اختلال اوتیسم، تاخیر در رشد، مشکلات زبان، اختلال وسواسی و اختلال هراس زمینه ابتلا به لالی انتخابی را فراهم می‌کند.[۲۲] حتی داشتن اختلالات شنیداری و گفتاری نیز می‌تواند سخن‌گفتن را به یک معضل استرس‌زا تبدیل کند.[۲۳]

ژنتیک؛ کودکان با سابقه خانوادگی اضطراب، بیشتر مستعد ابتلا هستند.[۲۴] اکثر این کودکان علائم اضطراب، عصبانیت، گریه مکرر، بدخلقی، مشکلات خواب، انعطاف‌ناپذیری و کم‌رویی را از دوران نوزادی نشان می‌دهند.[۲۵]

شرایط نامناسب دوران بارداری؛ مادرانی که در دوران بارداری در معرض استفاده از الکل، تنباکو، ماری‌جوآنا، فشار خون بالا، دیابت بارداری و عوارض درد زایمان قرار می‌گیرند، شرایط احتمال ابتلا به اختلالاتی همچون افسردگی، مشکلات اجتماعی، اختلالات جسمی، مشکلات فکری و رفتار پرخاشگرانه را در جنین به ‌وجود می‌آورند.[۲۶] استرس‌های مادر در این دوران علاوه بر عوارض جسمانی، بر فرآیند رشد و تکامل ذهنی و روانی جنین اثر سوء دارد که باعث اختلال رفتاری در کودک می‌شود.[۲۷]

وجود الگوی بازداری اجتماعی والدین؛ والدینی که از اجتماعات و سخن گفتن اجتناب می‌کنند، الگویی برای شکل‌گیری شخصیت کم‌حرف و کم‌رو در موقعیت‌های اجتماعی برای فرزندان خود می‌شوند.[۲۸]

وابستگی شدید به والدین؛ شدت وابستگی برخی از کودکان به والدین خود به‌اندازه‌ای است که حتی برای رفتن به مدرسه نیزاحساس نا‌امنی می‌کنند.[۲۹]

عوامل محیطی

برخی موقعیت‌ها مانند مدرسه، موقعیت بحرانی، گروه‌های بزرگ و ناآشنا می‌تواند اضطراب قابل توجهی را برای فرد ایجاد کند.[۳۰]

عوامل فرهنگی

مهاجرت؛ کودکان خانواده‌هایی که به کشور دیگر مهاجرت کرده‌اند، ممکن است که در اثر درک نکردن زبان جدید و ناتوانی در سخن گفتن دچار استرس شوند.[۳۱]

عوارض اختلال لالی انتخابی

کودکان مبتلا به اختلال لالی انتخابی، خصوصیاتی همچون منفی‌گرا، خجالتی، سلطه‌گر، فریب‌کار، مزاج سرسخت، کم‌رو، محافظت افراطی، حضور نداشتن در جلسات علمی و تاخیر در تکلم دارند.[۳۲] این افراد برای مقابله با اضطراب خود از مکانیزم ناسازگاری با محیط استفاده می‌کنند. در حدود 90درصد از افراد مبتلا به اختلال لالی انتخابی، اختلال اضطراب اجتماعی نیز دیده شده است. افراد مبتلا به لالی انتخابی بیشتر در معرض ابتلا به اختلالاتی همچون اضطراب جدایی، وسواس فکری، اختلال اضطراب فراگیر، فوبیای خاص و اختلال هراس هستند.[۳۳] این اختلال با توجه به مشکلاتی که به همراه دارد، در صورت عدم درمان عواقب منفی مانند مشکل سخن گفتن و درک آن، کاهش عزت‌نفس و اعتماد‌به‌نفس، قلدری کردن، انزوای اجتماعی، مشکلات تحصیلی، مشکل در ارتباطات اجتماعی، مشکل در توسعه مهارت سوادآموزی و مشکل در امتحانات را در پی دارد.[۳۴]

درمان اختلال لالی انتخابی

برای درمان لالی انتخابی، ابتدا رویکرد غیر دارویی مانند درمان روان‌تحلیلی، [۳۵] رفتاردرمانی، رویارویی و خانواده‌درمانی[۳۶] استفاده می‌شود. زمانی که درمان غیردارویی برای اختلال جوابگو نباشد، روان‌پزشکان از دارو‌های ضداضطراب استفاده می‌کنند.[۳۷]

درمان شناختی رفتاری؛ تمرکز این درمان بر شناخت‌های غلط و ناکارآمد است.[۳۸] تکنیک‌های این درمان شامل حساسیت‌زدایی منظم، الگوبرداری، آموزش آرامیدگی، مواجهه با ترس، مدیریت وابستگی و خودکنترلی است. کودک با این راهبرد با شناخت افکار و ترس خود، توانایی کنترل خود را به ‌دست می‌گیرد[۳۹] و از طریق افزایش اعتمادبه‌نفس و مهارت اجتماعی توان گفت‌وگو فرد ارتقا می‌یابد.[۴۰]

بازی‌درمانی؛ این روش به کودک کمک می‌کند که از راه مناسب، هیجانات خود را ابراز، پردازش و تنظیم کند. این روش اثرات مثبتی مانند شکستن مقاومت کودک، ایفای نقش، خیال‌پردازی، تفکر خلاق، پالایش و غلبه بر ترس‌ها دارد.[۴۱]

گفتاردرمانی؛ این درمان با توجه به مقتضیاتی مانند نیاز و شرایط کودک و خانواده‌اش از روش متفاوتی استفاده ‌می‌کند. درمان رفتاری از مهم‌ترین راهکار گفتاردرمانی است که با همکاری والدین و معلمان، تمرکز ویژه‌ای بر گفتار و زبان نشان ‌می‌دهد که باعث افزایش اعتماد‌به‌نفس، تقویت مهارت ارتباطی و درمان اختلال گفتار و زبان می‌شود.[۴۲]

‌رفتاردرمانی؛ این درمان به‌صورت تدریجی و گام‌به‌گام از مراحل آسان به دشوار انجام می‌گیرد که با پاداش، فرد را به انجام تمرینات ترغیب می‌کند و باعث کاهش اضطراب در زمان صحبت کردن می‌شود.[۴۳]

توجه به فعالیت‌بدنی؛ انجام فعالیت ورزشی به‌طور مستمر، تاثیر به‌سزایی در کسب اعتماد‌به‌نفس مطلوب، کاهش فشار روانی، افزایش احساس خودسودمندی و تقویت تمرکز دارد.[۴۴]

آموزش والدین؛ اعضای خانواده با توجه به فشار روانی فرزندان ناشی از به حرف آمدن، می‌توانند تکنیک‌هایی را در جهت افزایش محیط آرامش‌بخش ایجاد‌کنند که شامل منتقل نکردن نگرانی به کودک، اطمینان دادن به کودک در جهت درمان، تمرکز بر گذراندن اوقات فراغت با فرزندان، تقویت و استقبال در جهت ارتباط با دیگران، اجازه دادن به فرزندان برای سخن گفتن و ایجاد حمایت‌های محیطی برای فرد است.[۴۵]

پانویس

  1. MUTISM.
  2. باقری رنانی، «بررسی و امعان اختلال سکوت گزینشی در رویکردهای رفتاری _ حرکتی کودکان»، 1400ش، ص4.
  3. «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ درمان با گفتاردرمانی»، وب‌سایت مرکز توانبخشی روشا.
  4. «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»، وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا.
  5. باقری ‌رنانی و دیگران، «بررسی و امعان اختلال سکوت گزینشی در رویکردهای رفتاری _ حرکتی کودکان»، 1400ش، ص7.
  6. «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»، وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا.
  7. اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»، وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.
  8. اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»، وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.
  9. «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»، وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.
  10. اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»، وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.
  11. «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»، وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.
  12. شهدوست، «سندرم لالی انتخابی یا موتیسم؛ همیشه سکوت نشانه رضایت نیست»، مجله سلامت دکتر دکتر.
  13. نیک‌بخت، «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی»، وب‌سایت کلینیک رسش.
  14. «اختلال لالی انتخابی»، وب‌سایت کلینیک هیربد.
  15. شهریاری، «بررسی شیوع اختلال لالی انتخابی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهرستان همدان»، وب‌سایت کلینیک گفتاردرمانی یوسف‌آباد.
  16. «اعتمادبه‌نفس پایین، عامل اضطراب در امتحانات»، وب‌سایت میگنا.
  17. «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»، وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.
  18. «خموشی انتخابی چیست؟»، وب‌سایت علی میرصادقی.
  19. «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ درمان با گفتاردرمانی»، وب‌سایت مرکز توانبخشی روشا.
  20. «اختلال لالی انتخابی»، وب‌سایت کلینیک هیربد.
  21. حسین‌پور، «کارکردهای حمایتی خانواده»، وب‌سایت راسخون.
  22. اسدی‌فرد، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»، وب‌سایت احسان اسدی‌فرد.
  23. «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»، وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.
  24. «لالی انتخابی یا موتیسم چیست؟ علایم و راه‌های درمان آن»، وب‌سایت دکترکاشفی‌زاده.
  25. «موتیسم و دلایل آن - گفتاردرمانی آنلاین - گفتاردرمانی در منزل برای کودکان»، وب‌سایت گروه توانبخشی درمان آنلاین.
  26. «تاثیر منفی عوامل خطرساز دوران بارداری بر روان کودکان»، خبرگزاری دانشجویان ایران.
  27. «اختلال‌های روانی شایع در دوران بارداری را بشناسید»، خبرگزاری فرارو.
  28. «لالی انتخابی: آشنایی با چالش‌ها و راهکارهای درمانی»، وب‌سایت برنا‌اندیشان.
  29. «تاثیر اضطراب در فرایند تحصیل»، وب‌سایت جستار.
  30. «لالی انتخابی یا موتیسم چیست؟ علایم و راه‌های درمان آن»، وب‌سایت دکترکاشفی‌زاده.
  31. «ملاک‌های تشخیصی لالی انتخابی»، وب‌سایت کلینیک روابط پایدار سگال.
  32. دبیری، «تبیین روانشناختی لالی انتخابی در کودکان»، 1401ش، ص2.
  33. «موتیسم و دلایل آن - گفتاردرمانی آنلاین - گفتاردرمانی در منزل برای کودکان»، وب‌سایت گروه توانبخشی درمان آنلاین.
  34. «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ درمان با گفتاردرمانی»، وب‌سایت مرکز توانبخشی روشا.
  35. جباری، «روان‌درمانی تحلیلی | اصول روان‌درمانی | انواع روان‌درمانی تحلیلی»، وب‌سایت دکترعلیرضا جباری.
  36. دبیری، «تبیین روانشناختی لالی انتخابی در کودکان»، 1401ش، ص3.
  37. پیرزادی، «اختلال اضطراب جدایی: ویژگی‌ها، سبب‌شناسی و راهکارهای درمانی»، 1397ش، ص37.
  38. فخری و دیگران، «اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کاهش علائم اضطراب کودکان»، 1396ش، ص5.
  39. پیرزادی، «اختلال اضطراب جدایی: ویژگی‌ها، سبب شناسی و راهکارهای درمانی»، 1397ش، ص37.
  40. «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»، وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا.
  41. عبد‌خدایی و صادقی اردوبادی، «بررسی میزان اضطراب جدایی کودکان و اثربخشی بازی درمانی با رویکرد رفتاری - شناختی بر کاهش آن»، 1390ش، ص52.
  42. «موتیسم و نقش گفتاردرمانی در آن»، وب‌سایت کلینیک گفتاردرمانی رشد.
  43. نیک‌بخت، «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی»، وب‌سایت کلینیک رسش.
  44. آدم‌زاده، «بررسی تاثیر فعالیت بدنی بر درمان اختلال لالی انتخابی کودکان»، 1386ش، ص3.
  45. «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»، وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.

منابع

  • «اختلال لالی انتخابی»، وب‌سایت کلینیک هیربد، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
  • «اختلال‌های روانی شایع در دوران بارداری را بشناسید»، خبرگزاری فرارو، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
  • آدم‌زاده، فاطمه، «بررسی تاثیر فعالیت بدنی بر درمان اختلال لالی انتخابی کودکان»، تعلیم و تربیت کودکان استثنایی، شماره 73، 1386ش.
  • اسدی‌فرد، احسان، «لالی انتخابی؛ علائم، عوارض، علل و درمان»، وب‌سایت احسان اسدی‌فرد، تاریخ درج مطلب: 29 آذر 1402ش.
  • «اعتمادبه‌نفس پایین، عامل اضطراب در امتحانات»، وب‌سایت میگنا، تاریخ درج مطلب: 14 اردیبهشت 1393ش.
  • باقری ‌رنانی، بهشاد، «بررسی و امعان اختلال سکوت گزینشی در رویکردهای رفتاری _ حرکتی کودکان»، کنفرانس بین‌المللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی، دوره 8، 1400ش.
  • «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ درمان با گفتاردرمانی»، وب‌سایت مرکز توانبخشی روشا، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
  • پیرزادی، حجت، «اختلال اضطراب جدایی: ویژگی‌ها، سبب‌شناسی و راهکارهای درمانی»، تعلیم و تربیت استثنایی، شماره 4، دوره 18، 1397ش.
  • «تاثیر اضطراب در فرایند تحصیل»، وب‌سایت جستار، تاریخ درج مطلب: 11 مهر 1396ش.
  • «تاثیر منفی عوامل خطرساز دوران بارداری بر روان کودکان»، خبرگزاری دانشجویان ایران، تاریخ درج مطلب: 9 اردیبهشت 1400ش.
  • جباری، علیرضا، «روان‌درمانی تحلیلی | اصول روان‌درمانی | انواع روان‌درمانی تحلیلی»، وب‌سایت دکتر علیرضا جباری، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
  • حسین‌پور، سید روح‌الله، «کارکردهای حمایتی خانواده»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 13 اردیبهشت 1397ش.
  • «خموشی انتخابی چیست؟»، وب‌سایت علی میرصادقی، تاریخ درج مطلب: 23 مهر 1399ش.
  • دبیری، فاطمه، «تبیین روانشناختی لالی انتخابی در کودکان»، کنگره علمی دانشجویان روانشناسی، علوم تربیتی و مشاوره، 1401ش.
  • شهدوست، نیلوفر، «سندرم لالی انتخابی یا موتیسم؛ همیشه سکوت نشانه رضایت نیست»، مجله سلامت دکتر دکتر، تاریخ درج مطلب: 4 اردیبهشت 1402ش.
  • شهریاری، «بررسی شیوع اختلال لالی انتخابی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهرستان همدان»، وب‌سایت کلینیک گفتاردرمانی یوسف‌آباد، تاریخ درج مطلب: 27 آبان 1397ش.
  • عبدخدایی، محمدسعید و صادقی اردوبادی، آفرین، «بررسی میزان اضطراب جدایی کودکان و اثربخشی بازی درمانی با رویکرد رفتاری - شناختی بر کاهش آن»، نشریه روان‌شناسی بالینی، شماره 4، دوره 3، 1390ش.
  • فخری، محمدکاظم و دیگران، «اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کاهش علائم اضطراب کودکان»، کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی، علوم تربیتی و رفتاری، دوره 2، 1396ش.
  • «لالی انتخابی | علل، علائم و نشانه‌های این اختلال»، وب‌سایت مؤسسه روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
  • «لالی انتخابی کودکان چیست + درمان اختلال موتیسم انتخابی»، وب‌سایت کلینیک روانشناسی افرا، تاریخ درج مطلب: 22 خرداد 1400ش.
  • «لالی انتخابی یا موتیسم چیست؟ علایم و راه‌های درمان آن»، وب‌سایت دکتر کاشفی‌زاده، تاریخ درج مطلب: 1 اسفند 1402ش.
  • «لالی انتخابی: آشنایی با چالش‌ها و راهکارهای درمانی»، وب‌سایت برنا‌اندیشان، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
  • «ملاک‌های تشخیصی لالی انتخابی»، وب‌سایت کلینیک روابط پایدار سگال، تاریخ درج مطلب: 5 آذر 1401ش.
  • «موتیسم و دلایل آن - گفتاردرمانی آنلاین - گفتاردرمانی در منزل برای کودکان»، وب‌سایت گروه توانبخشی درمان آنلاین، تاریخ بازدید: 9 فروردین 1403ش.
  • «موتیسم و نقش گفتاردرمانی در آن»، وب‌سایت کلینیک گفتاردرمانی رشد، تاریخ درج مطلب: 17 مهر 1398ش.
  • نیک‌بخت، داریوش، «بیماری موتیسم یا لالی انتخابی»، وب‌سایت کلینیک رسش، تاریخ درج مطلب: 9 دی 1399ش.